Raymonde de Laroche
Raymonde de Laroche (właściwie Élisa Léontine Deroche) (ur. 22 sierpnia 1882 w Paryżu, zm. 18 lipca 1919 na lotnisku w Le Crotoy) – francuska lotniczka, pierwsza kobieta na świecie, która uzyskała licencję pilota (8 marca 1910 roku)[2][3]. Uważana również za pierwszą kobietę pilotującą samolot.
| |
| Imię i nazwisko |
Élisa Léontine Deroche |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
22 sierpnia 1882 |
| Data i miejsce śmierci |
18 lipca 1919 |
| Przyczyna śmierci |
katastrofa lotnicza |
| Miejsce spoczynku |
Père-Lachaise[1] (Paryż) |
| Narodowość |
francuska |
| Rodzice |
Charles-François Deroche |
Życiorys
edytuj
Urodziła się 22 sierpnia 1882 roku w Paryżu jako Élisa Léontine Deroche. Jej rodzicami byli Charles-François Deroche oraz Christine Calydon Gaillard[4]. Jej ojciec był hydraulikiem[5][6]. W młodości zajmowała się różnymi dyscyplinami sportu, jak również miała zamiłowanie do motocykli, a później do samochodów[5]. Jako młoda kobieta została aktorką[6] i w wieku około 20 lat zaczęła używać pseudonimu Raymonde de Laroche[5]. Zainspirowana pokazami lotów Wilbur'a Wrighta w 1908 roku w Paryżu, sama postanowiła również latać[5].
.jpg)
W październiku 1909 roku poprosiła swojego przyjaciela, lotnika i konstruktora samolotów Charlesa Voisina, aby nauczył ją latać. W związku z tym 22 października 1909 roku de Laroche udała się do bazy lotniczej braci Voisin w Chalons. W samolocie Voisin mieściła się tylko jedna osoba, a nauka wyglądała w ten sposób, że de Laroche sama obsługiwała samolot, podczas gdy Voisin stał na ziemi i wydawał jej instrukcje. Po opanowaniu kołowania na lotnisku de Laroche poderwała samolot w powietrze (wbrew wcześniejszemu zakazowi Voisina) i przeleciała około 300 metrów. Ten lot jest podawany jako pierwszy samodzielny lot kobiety statkiem cięższym od powietrza z napędem[7]. Wprawdzie dwie inne kobiety: P. Van Pottelsberghe i Thérèse Peltier latały w 1908 roku z Henrim Farmanem i Leonem Delagrange, odpowiednio, ale jako pasażerki, a nie jako piloci[8]. Około tygodnia po locie de Laroche wzmianka o tym wydarzeniu pojawiła się w magazynie lotniczym, w którym tytułowano ją baronową, chociaż w rzeczywistości nie miała ona tytułu arystokratycznego. W dniu 4 stycznia 1910 roku de Laroche przeżyła wypadek lotniczy, kiedy to samolot pilotowany przez nią zahaczył o drzewa, w efekcie czego maszyna została rozbita, natomiast ona sama miała złamany obojczyk. Nie zniechęciło jej to jednak do dalszego pilotowania[9].
W dniu 8 marca 1910 roku de Laroche stała się pierwszą kobietą na świecie, która otrzymała licencję pilota, została ona wydana przez francuski aeroklub i nosiła numer 36[10].
De Laroche uczestniczyła w meetingach lotniczych w Heliopolis w Egipcie[10], a także w Sankt Petersburgu[11][12], Budapeszcie i Rouen[13]. Podczas pokazów w Petersburgu osobiście gratulacje złożył jej car Mikołaj II[11]. W Petersburgu po raz kolejny została zaprezentowana jako baronowa de Laroche. Później tytuł ten był powszechnie używany w odniesieniu do niej[13].
W lipcu 1910 roku de Laroche uczestniczyła w tygodniowym pokazie lotniczym w Reims we Francji. 8 lipca jej samolot rozbił się, a ona doznała na tyle poważnych obrażeń, że wątpliwe było jej pełne wyzdrowienie[14]. Jednak dwa lata później była na tyle sprawna, że wróciła do pilotowania[15]. 26 września 1912 roku de Laroche i Charles Voisin mieli wypadek samochodowy, w którym Voisin zginął, a ona sama została poważnie ranna[15][12].
W dniu 25 listopada 1913 roku de Laroche wygrała Coupe Femina za nieprzerwany lot na duże odległości trwający ponad 4 godziny[16] (przeleciała wówczas 323,5 km[17]).
Podczas I wojny światowej, ponieważ latanie było uważane za zbyt niebezpieczne dla kobiet, służyła jako kierowca wojskowy[17].
W czerwcu 1919 roku de Laroche ustanowiła dwa rekordy wysokości lotu dla kobiet: 7 czerwca – 3900 metrów i kolejny 12 czerwca wynoszący 4800 metrów[18].
Raymonde de Laroche chciała zostać pierwszą kobietą-pilotem doświadczalnym[19]. W związku z tym 18 lipca 1919 roku udała się na lotnisko w Le Crotoy, gdzie poleciała eksperymentalnym samolotem Caudron jako drugi pilot. Podczas podejścia do lądowania samolot rozbił się, w efekcie czego zginęli obaj piloci[18].
Upamiętnienie
edytujNa lotnisku Le Bourget we Francji znajduje się pomnik Raymonde de Laroche'a[19].
Od 6 marca do 12 marca 2010 roku, dla uczczenia stulecia otrzymania licencji przez pierwszą kobietę-pilota, kobiety-pilotki z ośmiu państw na trzech kontynentach rywalizowały na 20 typach samolotów, w celu ustanowienia nowego rekordu świata: 310 kobiet zostało zapoznanych z pilotażem przez kobiety-pilotów w czasie jednego tygodnia[20].
Women Of Aviation Worldwide Week (WOAW, pol. Światowy Tydzień Lotniczy Kobiet) odbywa się corocznie w tym tygodniu, w którym przypada 8 marca, będący rocznicą otrzymania licencji pilota przez Raymonde de Laroche[21].
Przypisy
edytuj- ↑ Bryan R. Swopes: Raymonde de Laroche. This day in aviation. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
- ↑ Lebow 2002 ↓, s. 2.
- ↑ Kristin Olsen: Chronology of women's history. Greenwood Press, 1994, s. 187. ISBN 0-313-28803-8. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
- ↑ Acte de naissance no 2247. Registre des naissances du 4e arrondissement pour l'année 1882, État civil de la Ville de Paris, 1882-08-22. [dostęp 2020-03-21]. (fr.).
- ↑ a b c d Lebow 2002 ↓, s. 9.
- ↑ a b Bush Gibson 2013 ↓, s. 9.
- ↑ Lebow 2002 ↓, s. 11.
- ↑ Thérèse Peltier. The early birds of aviation. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ Lebow 2002 ↓, s. 13-14.
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 14.
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 15.
- ↑ a b Bush Gibson 2013 ↓, s. 13.
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 16.
- ↑ Lebow 2002 ↓, s. 17-18.
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 19.
- ↑ Mme de Laroche gagne la Coup Femina. „La Revue Aérienne”, s. 669, 1913-12-10. [dostęp 2020-03-21]. (fr.).
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 20.
- ↑ a b Lebow 2002 ↓, s. 21.
- ↑ a b D. Cochrane, P. Ramirez: Women in Aviation and Space History. Raymonde de Laroche. Smithsionian National Air and Space Museum. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ Mary Grady: Women pilots’ record: 310 first flights. AVweb, 2010-03-31. [dostęp 2020-03-21]. (ang.).
- ↑ WOAW – Frequently Asked Questions. Women Of Aviation Worldwide Week. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Eileen F. Lebow: Before Amelia: Women pilots in the early days of aviation. Washington, D.C.: Potomac Books, Inc., 2002. ISBN 1-57488-482-4. [dostęp 2020-03-20]. (ang.).
- Karen Bush Gibson: Women aviators: 26 stories of pioneer flights, daring missions, and record-setting journeys. Chicago: Chicago Review Press, 2013. ISBN 978-1-61374-540-3. [dostęp 2020-03-20]. (ang.).