Przywrotnik prawie nagi
Przywrotnik prawie nagi (Alchemilla glabra Neygenf.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. Roślina dość powszechna w Europie. Obszar występowania rozciąga się od 70 równoleżnika na południe do Hiszpanii, Włoch i Bałkanów, na wschód do Łotwy i Litwy[4]. W Niemczech, Austrii i Szwajcarii jest jednym z najczęstszych przedstawicieli rodzaju. Gatunek introdukowany do USA i Kanady.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
przywrotnik prawie nagi | ||
Nazwa systematyczna | |||
Alchemilla glabra Neygenf[3]. Enchirid. Bot. Siles. 67 (1821) | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Niska roślina, cała żółtawo lub niebieskawozielona.
- Łodyga
- O wysokości (5)15–60 cm. Jej pierwsze międzywęźle jest owłosione, drugie jest nagie lub (czasami) rzadko owłosione[5].
- Liście
- Nerkowate lub okrągławonerkowate, z szeroko otwartą zatoką przy nasadzie. Zazwyczaj są 9-klapowe i sfałdowane. Klapy ząbkowane są od samej nasady, wcięte na 1/3–1/4 blaszki. Brak całobrzegich wycięć między klapami. Na zewnętrznych liściach klapy są zaokrąglone, na wewnętrznych zazwyczaj trójkątne. Liście na górnej stronie nagie, na dolnej owłosione tylko na nerwach. U niektórych okazów wszystkie ogonki liściowe są owłosione, u niektórych tylko wewnętrzne[5].
- Kwiaty
- Małe, zielonożółte, o średnicy 3–4,5 mm. Kielich dzwonkowaty, długości ok. 1,5 mm. Kwitnie od maja do sierpnia[5].
- Gatunki podobne
- Alchemilla xanthochlora, Alchemilla vestita.
Biologia i ekologia
edytujBylina. W Polsce jest pospolita w Karpatach, Sudetach i w południowo-zachodniej części kraju, poza tym jest rzadka. Rośnie na łąkach, pastwiskach, brzegach potoków, w zaroślach[5]. Gatunek charakterystyczny dla związku Rumicion alpini[6].
Zagrożenia
edytujGatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] i na obszarze Polski uznany za narażony na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia [V]).
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
- ↑ a b The Plant List. [dostęp 2012-05-06].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
- ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- BioLib: 39789
- EoL: 414377
- Flora of China: 200010601
- Flora of North America: 200010601
- FloraWeb: 235
- GBIF: 3027640
- identyfikator iNaturalist: 158146
- IPNI: 720597-1
- ITIS: 184574
- NCBI: 1155248
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): rjp-1095
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:720597-1
- Tela Botanica: 2564
- identyfikator Tropicos: 27803919
- USDA PLANTS: ALGL4
- CoL: BHPP