Przybynów
Przybynów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Żarki.
| wieś | |
 Kościół św. Mikołaja w Przybynowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
709[2] |
| Strefa numeracyjna |
34 |
| Kod pocztowy |
42-310[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SMY |
| SIMC |
0147571 |
Położenie na mapie gminy Żarki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego  | |
 50°39′22″N 19°18′55″E/50,656111 19,315278[1]
| |
W 1595 roku wieś położona w powiecie lelowskim województwa krakowskiego była własnością Aleksandra Myszkowskiego[4]. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Przybynów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
W miejscowości istniał klub piłki nożnej noszący nazwę KS „Orzeł”, który z w 2009 r. został zlikwidowany z powodu braku sponsora. Barwami klubowymi zawodników były czerwień i czerń. Drużyna miała swoje boisko zlokalizowane za cmentarzem parafialnym.
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0147588 | Kępina Przybynowska | część wsi |
| 0147594 | Pohulanka | część wsi |
| 0147602 | Tarnawa | część wsi |
Historia
edytujZałożycielem wsi Przybynów jest najprawdopodobniej Przybysław z Lgoty (aktualnie Lgota Błotna) – protoplasta Rodu Wilczyńskich Herbu Poraj[7].
Parafia rzymskokatolicka pw. św. Mikołaja jest wymieniana w źródłach po raz pierwszy w 1306 r., ale zapewne jej początki sięgają 2. połowy XIII w. Pierwszy kościół drewniany pw. św. Piotra i Pawła Apostołów wspomniany jest w 1306 r., kiedy został obrabowany przez najemnych żołnierzy. Pisze o nim Jan Długosz w „Liber Beneficiorum” w 1470 r. Kościół przetrwał przypuszczalnie ok. 250 lat. w 1595 r. w Przybynowie był już kościół murowany, zbudowany prawdopodobnie w połowie XVI w. na miejscu poprzedniego, sfinansowany zapewne przez fundację Myszkowskich. Był on krótszy o 1/3 od dzisiejszego kościoła, wieżę z podłużnym piramidalnym zwieńczeniem posiadał od frontu. Pokryty był gontem, nie miał sklepienia, lecz pułap. Pierwotnie renesansowy, przebudowany został w 1770 r. w stylu barokowym. Proboszczem był wówczas ks. Marcin Koźlicki, a przebudowę ufundował hrabia Adam Męcicki, starosta bodaczowski. Konsekracji dokonano 22 lipca 1777 r. a dokonał tego Ignacy Kozierowski – biskup sufragan gnieźnieński. W pierwszej połowie XIX w. świątynia znacznie podupadła. W 1862 r. poddano ją gruntownemu remontowi. Wieżę pokryto wówczas blachą. W 1863 konsekrował go ponownie po remoncie biskup Maciej Majerczak, administrator diecezji kieleckiej. Kościół ten nie uniknął pożaru, podczas którego stopiły się dwa dzwony umieszczone w wieży kościelnej. Było to w 1849 r. Dzwony odlane potem na miejscu przez Jana Żucha z Żarnowca zabrali Austriacy. Po nieudanym odlewie nowych dzwonów w 1926 r. sprowadzono z Węgrowca obecnie używane o wadze 607 kg. W latach 1911–1912 staraniem ks. Adama Adamka powiększono kościół dodając dwa przęsła, arkady, zakrystię i nową kopulastą wieżę. Cały kościół pokryto dachówką. W kościele jest kilka obrazów. Najważniejszy to obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który podobno tutejszemu kościołowi ofiarował król Jan III Sobieski. Dawniej ściany i ołtarze zdobiły 24 kryształowe lustra. W 1962 r. za kadencji ks. Stanisława Poroszewskiego wnętrze kościoła zostało odmalowane i odnowiono ołtarz główny. Księża Janusz Rakowski i Roman Cer poczynili starania o to by w latach 1995–1996 kościół pokryto blachą miedzianą.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111437
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1044 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Bronisław Nowak, Zwykłe sprawy rycerza Jakusza Jakki. Przyczynek do kwestii mobilności rycerstwa polskiego w średniowieczu, 2003 [dostęp 2023-08-18] (pol.).