Pregoreksja
Pregoreksja, anoreksja ciążowa – pojęcie z zakresu psychologii popularnej; wyróżniana przez niektórych odmiana anoreksji, występująca u kobiet w ciąży[1]. Kobiety cierpiące na pregoreksję głodzą się, chcąc wyglądać atrakcyjnie podczas ciąży i jak najszybciej po porodzie[1]. Pregoreksja nie jest uwzględniona w kryteriach ICD-10 (F50.0) ani DSM-IV (307.1); w przypadku spełnienia kryteriów anoreksji u ciężarnej rozpoznaje się anoreksję (jadłowstręt psychiczny) lub inne zaburzenia odżywiania.
Objawy są identyczne jak w przypadku anoreksji. Kobiety kontrolują wagę ciała, starając się ograniczyć konsekwencje bycia w ciąży na wygląd zewnętrzny[2]. W tym celu spożywają dużo mniej pokarmu niż powinny lub intensywnie uprawiają sport. Istnieje ryzyko, że ilość spożywanego pokarmu nie pokryje zapotrzebowania na białka, witaminy i mikroelementy potrzebne dla dziecka do prawidłowego rozwoju oraz dla matki, aby przygotować się na poród, połóg i okres karmienia piersią[2]. Także intensywne uprawianie sportu przez kobiety w ciąży, szczególnie podczas ostatniego trymestru, nie jest wskazane ze względu na możliwość pojawienia się m.in. zawrotów głowy i przyśpieszonego bicia serca[2].
Pregoreksja często dotyczy kobiet, których wygląd zewnętrzny jest związany z wykonywanym zawodem lub będących w centrum zainteresowania środków masowego przekazu, np. aktorek, modelek, kobiet udzielających się w polityce[2][3]. Określenie to pojawiło się w mediach podczas doniesień prasowych o ciąży Nicole Kidman i Rachidy Dati[2]. Pregorektyczkami nie zawsze zostają kobiety, które wcześniej były anorektyczkami[4]. Anoreksja może rozwinąć się u kobiety dopiero po zajściu w ciążę[5], aczkolwiek kobiety, które wcześniej miały problemy z anoreksją są na nią bardziej narażone podczas ciąży, gdyż stres związany z zostaniem matką może prowadzić do nawrotu anoreksji[5]. Najczęściej jednak zaburzone odżywianie występowało u danej kobiety już wcześniej[5], a ponieważ objawy anoreksji nie znikają po zajściu w ciążę, to dochodzi do pregoreksji[5].
Pierwsze przypadki pregoreksji zanotowano w Stanach Zjednoczonych[1][4], jednak obecnie obserwuje się je również w Wielkiej Brytanii i Nowej Zelandii[4].
Nazwa pochodzi od połączenia dwóch angielskich słów: pregnancy – ciąża oraz anorexia – anoreksja. Nie wiadomo, kto wymyślił ten termin[2]. Pregoreksja nie jest (jeszcze) oficjalnie uznanym terminem medycznym[6]. Kobieta z tego typu zaburzeniami zostałaby zakwalifikowana przez lekarza do grupy pacjentów z zaburzeniami odżywiania[5].
- Możliwe niekorzystne następstwa pregoreksji dla zdrowia przyszłej matki obejmują[5]
- niedokrwistość
- nadciśnienie tętnicze
- depresję poporodową
- krwawienia z dróg rodnych[7]
- konieczność wykonania cięcia cesarskiego
- konieczność hospitalizacji i odżywiania pozajelitowego
- problemy z karmieniem piersią
Stosowane przez kobietę w ciąży leki na odchudzanie lub zmniejszenie apetytu (diuretyki, środki przeczyszczające i inne) mogą wywierać działanie teratogenne lub embriotoksyczne na rozwijający się zarodek lub płód[5].
- Możliwe negatywne następstwa pregoreksji dla zdrowia przyszłego dziecka (także efekty długoterminowe) obejmują[5]
- większe ryzyko poronienia
- poród przedwczesny
- wyższy współczynnik umieralności niemowląt
- niską wagę urodzeniową noworodka
- niskie wyniki w skali APGAR
- deformacje
- mniejszy obwód głowy
- problemy z oddychaniem
- opóźniony rozwój
- zaburzone łaknienie
- depresję
- trudności w prawidłowym wzroście
- nieprawidłowości w procesach poznawczych, zmysłowych i fizycznych
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Anna Kalocińska: Głodzą się kosztem nienarodzonego dziecka. Wirtualna Polska, 28 września 2009. [dostęp 2009-09-28].
- ↑ a b c d e f Medinews Na anorexia is er nu ook pregorexia 14 januari 2009 (nid.)
- ↑ CBS News Pregorexia Inspired By Thin Celebs? 11 August 2008 (en)
- ↑ a b c psychcentral.com: Pregoreksja, czyli głodujące mamy. [w:] psychcentral.com [on-line]. www.psychologowie.info, 28 września 2009. [dostęp 2009-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-19)].
- ↑ a b c d e f g h Pregnancy Today. pregnancytoday.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-24)]. Pregorexia When Women Strive to Be Super Thin During Pregnancy by Lisa A. Goldstein (en)
- ↑ Eatingdisorders Pregorexia definition by Matthew Tiemeyer 27 July 2009 (en)
- ↑ Examiner Juliette Fretté Pregorexia on the rise: How pregnant women can be anorexic too (ang.)