Porzecze (rejon grodzieński)
Porzecze (biał. Парэчча) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskin, w rejonie grodzieńskim, blisko granicy z Litwą.
.jpg) Dworzec kolejowy w Porzeczu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
152 |
| Kod pocztowy |
231742 |
| Tablice rejestracyjne |
4 |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
 53°53′N 24°08′E/53,883333 24,133333
| |
Miejscowość jest położona w centrum Sielsowietu Porzeckiego, pomiędzy Grodnem a Wilnem.
Obecne życie miejscowości
edytujZnajdują się tutaj dwie parafie – prawosławna (pw. Kazańskiej Ikony Matki Bożej)[2] i rzymskokatolicka (pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy), a także przedszkole[3], Porzecka Szkoła Średnia[4], Szkoła Muzyczna[5] i szkoła dla kadetów[6]. Miejscowość jest chętnie odwiedzana przez turystów[potrzebny przypis].
Historia
edytujMiasteczko Porzecze rozwinęło się w drugiej połowie XIX wieku wokół stacji kolejowej Porzecze na Kolei Warszawsko-Petersburskiej (1862). Miasteczko powstało około 3 km na południe od wsi królewskiej Porzecze, należącej w końcu XVIII wiekudow ekonomii grodzieńskiej w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[7].
Za II Rzeczypospolitej w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim. Siedziba wiejskiej gminy Porzecze. Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku miasteczko (wraz ze wsią Porzecze) zamieszkiwało 1.089 osób, 813 było wyznania rzymskokatolickiego, 104 prawosławnego, a 181 mojżeszowego. Jednocześnie 936 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 7 białoruską, 130 żydowska a 25 inną. Były tu 202 budynki mieszkalne[8].
16 października 1933 miasteczko Porzecze utworzyło gromadę Porzecze miasteczko w gminie Porzecze, podczas gdy wieś Porzecze (wraz z Czarunuchą I, Podczarnuchą i Konablami) utworzyła odrębną gromadę Porzecze[9].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego[10]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[11]. Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 300 osób. 2 listopada 1942 roku Niemcy ostatecznie zlikwidowali getto. Żydów wywieziono do obozu w Kiełbasinie[12].
W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR.
Budynki
edytujW miejscowości znajdują się dwie drewniane świątynie: cerkiew prawosławna pw. Kazańskiej Ikony Matki Bożej z 1901 r.[13] oraz kościół katolicki pw. Najświętszej Marii Panny z lat 1904–1906[14].
W Porzeczu znajdował się dom dziecka, gdzie było miejsce dla 160 dzieci. W latach 2013–2014 mieszkało tam 81 osób.[15] Obecnie znajduje się tam Szkoła dla Kadetów[6].
Ważnym zabytkiem Porzecze jest stacja kolejowa Porzecze z drugiej połowy XIX wieku.
Galeria
edytuj-
Cerkiew Kazańskiej Ikony Matki Bożej -
Kościół Najświętszej Maryi Panny
Linki zewnętrzne
edytuj- Porzecze 20.), wieś ze stacją drogi żelaznej, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 835.
Przypisy
edytuj- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Храм Казанской иконы Божией Матери д.Поречье. orthos.org. [dostęp 2020-07-11]. (ros.).
- ↑ Государственное учреждение образования "Дошкольный центр развития ребенка агрогородка Поречье" [online], dcrr-poreche.schools.by [dostęp 2018-08-01].
- ↑ Поречская средняя школа [online], poreche.schools.by [dostęp 2018-08-01].
- ↑ Государственное учреждение образования "Поречская детская музыкальная школа искусств" [online], dsi-porech.schools.by [dostęp 2018-08-01].
- ↑ a b Гродненское кадетское училище [online], kadetgrodno.schools.by [dostęp 2018-08-01].
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 87.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 40.
- ↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 51
- ↑ Карманный атлас СССР. 11-е изд. – Ленинград: ГУГК при СНК СССР, 1940, karta 39
- ↑ Bezirk Bialystok [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-02].
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 938.
- ↑ Cerkiew Matki Bożej Kazańskiej. Porzecze [online], radzima.org [dostęp 2018-01-05] (pol.).
- ↑ Kościół NMP. Porzecze [online], radzima.org [dostęp 2018-01-05] (pol.).
- ↑ Поречская государственная вспомогательная школа-интернат для детей сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, Гродненского района - Сирота.бай [online], sirota.by [dostęp 2018-08-01] (ang.).