Pomnik Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim
Pomnik Adama Mickiewicza w Gorzowie Wielkopolskim – pomnik znajdujący się w pobliżu skrzyżowania ul. Orląt Lwowskich i ul. gen. Władysława Sikorskiego w Gorzowie Wielkopolskim[2]. Zaprojektowany został w 1956 roku przez Józefa Gosławskiego[3].
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ obiektu | |
Projektant | |
Całkowita wysokość |
ok. 2,5[1] m |
Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie Gorzowa Wielkopolskiego | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
52°43′49,0″N 15°13′45,4″E/52,730278 15,229278 |
Historia
edytujIdea budowy pomnika powstała w związku z obchodami setnej rocznicy śmierci poety. Projekt pomnika wykonano w 1956 roku, a monument odsłonięto rok później 15 grudnia 1957 roku. Odlew wykonano w Zakładach Mechanicznych "Gorzów", zaś fundusze pochodziły ze zbiórki od lokalnej społeczności[4]. W pierwotnej wersji Mickiewicz w lewej ręce trzymał pióro, a w prawej książkę, jednak w trakcie prac członkowie komitetu zmienili koncepcję, przez co ostatecznie jedna z rąk poety jest o 20 cm dłuższa[5]. Przewodniczącym Komitetu Budowy Pomnika był gorzowski lekarz i działacz społeczny doktor Edward Stapf[6].
Odsłonięcie pomnika w roku 1957 oznaczało, że stał się on pierwszym pomnikiem wzniesionym w ówczesnym województwie zielonogórskim (i tym samym w powojennym Gorzowie Wielkopolskim), a drugim pomnikiem Mickiewicza na Ziemiach Odzyskanych[7].
W roku 2016 Rada Miasta podjęła decyzję o przebudowie skrzyżowania i jednocześnie wyraziła zgodę na zmianę lokalizacji pomnika i przesunięcie go o 12 metrów[8]. Tymczasowy demontaż pomnika rozpoczął się na jesieni 2019 roku[9]. 10 lutego 2020, w trakcie prac przy demontażu cokołu nadzorowanych przez archeologów z Muzeum Lubuskiego, odnaleziono tubę zawierającą dwa akty erekcyjne – pomnika Adama Mickiewicza z 1957 oraz niezrealizowanego Pomnika Wolności z 1945[10][11]. We wrześniu 2020 pomnik ponownie stanął na cokole - w odległości 12 metrów od pierwotnej lokalizacji[12][13].
Opis
edytujŻeliwny pomnik znajduje się na granitowym cokole[1]. Wizerunek poety jest pełnopostaciowy. Wzrok kieruje przed siebie. W lewej ręce przytrzymuje księgę. Dookoła cokołu biegnie napis:
POECIE I TRYBUNOWI LUDU
ADAMOWI MICKIEWICZOWI
SPOŁECZEŃSTWO GORZOWA
W SETNĄ ROCZNICĘ ZGONU
Współczesne znaczenie
edytujGorzowski pomnik Adama Mickiewicza niejednokrotnie był miejscem organizacji różnych okolicznościowych wydarzeń i happeningów.
Lokalne media odnotowały m.in. takie wydarzenia jak:
- 2005 – mycie pomnika przez gorzowską młodzież przed zbliżającą się 150. rocznicą urodzin poety[14];
- 2008 – pomnik włączono do kampanii W Polsce nawet pomniki kibicują Naszym, którą zorganizowano w związku z mistrzostwami Europy w piłce nożnej. Postać poety została wówczas przybrana w koszulkę reprezentacji Polski[15];
- 2014 – happening uczniów i nauczycieli II Liceum Ogólnokształcącego z okazji imienin Adama Mickiewicza[16][17];
- 2016 – urodziny Adama Mickiewicza połączone z symulacją przesunięcia pomnika przez grupę uczniów[18].
Galeria
edytuj-
Widok z oddali
-
Postać Adama Mickiewicza
-
Pomnik ubrany w sportową koszulkę reprezentacji Polski
-
Fragment napisu na cokole
Przypisy
edytuj- ↑ a b Irena Grzesiuk-Olszewska: Pomniki osób zasłużonych dla historii, nauki i kultury narodowej - wykonane w kraju. W: Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995. Wyd. I. Warszawa: Neriton, 1995, s. 282. ISBN 83-902407-6-9.
- ↑ Pomnik Adama Mickiewicza. gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl. [dostęp 2010-04-07].
- ↑ Anna Rudzka: Rzeźba. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 115. ISBN 978-83-62248-00-1.
- ↑ Gorzów Wlkp. - Wojcieszyce. ziemialubuska.pl. [dostęp 2009-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2012)].
- ↑ Dariusz Barański: Pomnikowa anarchia, czyli od Micka do Marszałka. gazeta.pl, 20-11-2008. [dostęp 2009-10-03].
- ↑ Kazimierz Ligocki: Pomnik Adama Mickiewicza. wimbp.gorzow.pl. [dostęp 2012-11-04].
- ↑ Pomnik Adama Mickiewicza. Multimedialna Encyklopedia Gorzowa Wielkopolskiego. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Pomnik Adama Mickiewicza zostanie przesunięty o 12 metrów. Jest decyzja. gorzow.wyborcza.pl, 2016-10-27. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Adama Mickiewicza zabrali z pomnika. Będzie tam rondo. gorzow.wyborcza.pl, 2019-10-09. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Tuba z cokołu pomnika Mickiewicza kryła dwa akty erekcyjne. Dlaczego aż dwa?. gorzow.wyborcza.pl, 2020-02-18. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Zdemontowali cokół pomnika, znaleźli żelazną tubę. Były w niej dokumenty, jeden zaskakujący. tvn24.pl, 2020-02-22. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Akty erekcyjne z powrotem w Gorzowie, a wieszcz wraca na miejsce. gorzow.pl, 2020-09-11. [dostęp 2021-03-26].
- ↑ Mickiewicz wraca z emigracji na cokół. Akty erekcyjne pomnika trochę później. gorzow.wyborcza.pl, 2020-09-12. [dostęp 2021-03-26].
- ↑ Licealiści umyli pomnik Mickiewicza. gorzow.wyborcza.pl, 2005-11-03. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Agnieszka Drzewiecka, Maja Sałwacka: Pomniki też kibicują naszym na Euro 2008. gazeta.pl, 20-03-2008. [dostęp 2010-10-06].
- ↑ Licealiści wpadli na imieniny do... Adama Mickiewicza (wideo). gazetalubuska.pl, 2014-12-16. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ "Imieniny" Adama Mickiewicza. youtube.com, 2014-12-16. [dostęp 2020-03-30].
- ↑ Tomasz Rusek: Grupa uczniów chciała przesunąć pomnik! Spokojnie, to był tylko żart. Taki urodzinowy [WIDEO]. gazetalubuska.pl, 2016-12-20. [dostęp 2020-03-30].
Linki zewnętrzne
edytuj- Pomnik Adama Mickiewicza. Multimedialna Encyklopedia Gorzowa Wielkopolskiego. [dostęp 2020-03-30].