Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci

Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci (ang. Polish Righteous – Recalling Forgotten History) – projekt zajmujący się upamiętnieniem Polaków, którzy w czasie II wojny światowej udzielali pomocy Żydom, przede wszystkim Polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Realizowany jest przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie (MHŻP)[1].

Projekt powstał w 2007 r.[2] w Stowarzyszeniu Żydowski Instytut Historyczny w Polsce z inicjatywy Ewy Junczyk-Ziomeckiej oraz Ewy Wierzyńskiej (wówczas Zastępcy Dyrektora MHŻP[2]), a honorowym patronatem objął go prezydent Polski Lech Kaczyński.

Ideą projektu jest przywracanie pamięci o ludziach, którzy z narażeniem życia ratowali Żydów z Zagłady. W okupowanej Polsce za jakąkolwiek pomoc Żydom naziści karali śmiercią.

Celem projektu jest popularyzowanie wiedzy o ratujących – zarówno wyróżnionych tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, jak i tych, którzy nie doczekali się tego tytułu[3]. Historie pomocy prezentowane są w dwujęzycznym (polsko-angielskim) portalu Polscy Sprawiedliwi, stanowiącym stale wzbogacane kompendium wiedzy o Polakach ratujących Żydów z Zagłady[4].

Działalność

edytuj

Projekt skupia się na trzech obszarach działań. Dokumentuje historie pomocy, prezentuje je na portalu Polscy Sprawiedliwi i prowadzi działania edukacyjne.

Badania prowadzone są na terenie Polski i Izraela. Intensywna praca badawcza przypadła na lata 2007–2010. Wywiady ze świadkami historii – ratującymi, ocalonymi i świadkami pomocy – prowadzili przeszkoleni badacze[4]. W badaniach wykorzystywane były relacje dostępne w archiwach Żydowskiego Instytutu Historycznego i Instytutu Jad Waszem w Jerozolimie.

W latach 2007, 2008 i 2009 we współpracy z Kancelarią Prezydenta RP zostały opublikowane trzy albumy prezentujące historie wybranych Sprawiedliwych[5].

Archiwum projektu „Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci” jest systematycznie wzbogacane o relacje przekazywane przez użytkowników portalu, przeważnie rodziny Sprawiedliwych. Gromadzona na bieżąco dokumentacja historii ratowania jest opracowywana i publikowana w portalu Polscy Sprawiedliwi.

Fundamentem strony jest kolekcja[6], która obejmuje ponad 600 opracowań. Teksty uzupełnione są o zdjęcia, dokumenty, fragmenty wywiadów audio oraz skróty nagrań filmowych. Portal gromadzi również pozostałe informacje dotyczące Sprawiedliwych oraz odnośniki do dodatkowych źródeł: książek, filmów, audycji radiowych i artykułów prasowych. Osoby, które chciałyby podzielić się swoją wojenną historią lub poszukują świadków wydarzeń sprzed lat, mogą opublikować swój tekst w dziale Twoja opowieść[7]. Na stronie przedstawiona jest także oferta programów edukacyjnych wraz z udostępnionymi materiałami dla nauczycieli. Gotowe scenariusze zajęć wydane zostały również na płycie[8].

Strona zintegrowana jest z portalem Wirtualny Sztetl oraz portalami społecznościowymi, takimi jak Facebook i Twitter. W serwisie YouTube znajduje się zasób filmowy projektu.

W ramach projektu „Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci” stale podejmowane są inicjatywy edukacyjne, mające na celu zapoznanie młodych ludzi z tematyką Sprawiedliwych[9][10][11]; organizowane są szkolenia dla nauczycieli i edukatorów[12][13][14][15][16].

Problematyka objęta Programem popularyzowana jest również poprzez udział w konferencjach naukowych[17] oraz z przedstawicielami władz i służb państwowych[1].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Konferencja Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, 2008.10.27. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-01)].
  2. a b Ewa K. Czaczkowska: Uratujmy pamięć o Sprawiedliwych. Rzeczpospolita (www.rp.pl), 27-05-2008. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-23)].
  3. Zob. np. Sprawiedliwi i pominięci. Bracia Klemens i Andrzej Szeptyccy.. Grekokatolicy – ekumeniczny portal greckokatolicki. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-11)].
  4. a b Jacek Rajkowski: Sprawiedliwi. Przewodnik Katolicki 13/2010 (www.przewodnik-katolicki.pl).
  5. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. Do pobrania. www.sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)].
  6. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. Historie pomocy. www.sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-04)].
  7. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. Twoja opowieść. www.sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-11)].
  8. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. Scenariusze zajęć. Muzeum Historii Żydów Polskich, 21 października 2011. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 listopada 2012)].
  9. Projekt Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci. Stowarzyszenie Dzieci Holocaustu. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-10)].
  10. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci. Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki, 2011-11-10.
  11. Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie pamięci. www.przezhistorie.pl, 8 kwietnia 2011. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 kwietnia 2015)].
  12. Szkolenie dla badaczy w ramach projektu Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci. Muzeum Historii Żydów Polskich, 10 marca 2008. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 listopada 2012)].
  13. Warsztaty w Poznaniu. Muzeum Historii Żydów Polskich.
  14. Warsztaty dla nauczycieli w Krakowie. Muzeum Historii Żydów Polskich, 11 kwietnia 2012. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 listopada 2012)].
  15. Magdalena Deluga: Program „Polscy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci”. Kuratorium Oświaty w Warszawie, 2010.10.12. [dostęp 2012-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-02)].
  16. Seminarium poświęcone pamięci Henryka Sławika. Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau, 25.09.2009.
  17. Aktualne Zagrożenia Dla Wartości Związanych Z Wielokulturowością Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej. www.ksiegarnia-europejska.pl.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj