Politonalność

technika kompozytorska

Politonalność – technika kompozytorska polegająca na jednoczesnym stosowaniu dwóch (bitonalność) lub kilku tonacji lub trybów w różnych głosach[1][2][3]. W jazzie znana także jako „upper structure”[4].

Struktury bitonalne stosował m.in. Béla Bartók w Bagatelach (1908), Igor Strawinski w Pietruszce (1911) i Siergiej Prokofjew w Sarkazmach (1912–1914)[1]. Bardziej złożoną politonalność można znaleźć u Karola Szymanowskiego w finale I Kwartetu smyczkowego op. 37 (1917)[1][3][5], w którym zestawił tonację C-dur, As-dur, Fis-dur i A-dur[3].

Politonalność była próbą obejścia zasady prawidłowości tonalnej utworu. Podobnie jak atonalność wyeliminowała znaczenie brzmieniowe konsonansu i dysonansu[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Mała encyklopedia muzyki, s. 812–813, PWM, Warszawa 1970
  2. Habela 1968 ↓, s. 148.
  3. a b c d Chodkowski 1995 ↓, s. 702.
  4. Ellenberger 2005 ↓, s. 19-20.
  5. Śledziński 1970 ↓, s. 812–813.

Bibliografia

edytuj