Platykaria

rodzaj roślin

Platykaria (Platycarya Siebold & Zucc.) – rodzaj roślin z rodziny orzechowatych (Juglandaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia dwa[3][5] lub trzy[6] gatunki. Występują one we wschodniej Azji od Wietnamu na południu, poprzez środkowe i wschodnie Chiny po Koreę i Japonię na północy[6]. Kwiaty zapylane są przez owady[5].

Platykaria
Ilustracja
Platycarya strobilacea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

orzechowate

Rodzaj

platykaria

Nazwa systematyczna
Platycarya Siebold & Zucc.
Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 3(2): 741 (1843)[3]
Typ nomenklatoryczny

P. strobilacea Siebold et Zuccarini[4]

Synonimy
  • Fortunaea Lindl.
  • Petrophiloides E.Reid & M.Chandler[3]

Rośliny te uprawiane są jako ozdobne. Z kory i owoców Platycarya strobilacea sporządza się czarny barwnik używany do tekstyliów we wschodniej Azji[6].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Drzewa, czasem rosnące w formie krzewów. Pąki są kulistawe do jajowatych, okryte szerokimi, zachodzącymi na siebie łuskami okrywowymi. Pędy mają pełny rdzeń[5].
Liście
Zrzucane przed zimą i skrętoległe i okazałe. Nieparzysto pierzasto złożone, rzadko pojedyncze, zwykle z 7–15 listkami. Listki na brzegach są drobno piłkowane[5].
Kwiaty
Drobne i rozdzielnopłciowe (drzewa są jednopienne), zebrane w męskich i żeńskich kwiatostanach tworzących razem złożony kwiatostan, w którym kłosy męskie (zwykle jest ich od 4 do 12[7]) otaczają centralny kłos żeński, na którego szczycie rozwijają się zwykle też kwiaty męskie. Czasem cały kwiatostan złożony tworzony jest wyłącznie z kłosów zawierających kwiaty męskie. Kwiaty męskie wsparte są tylko całobrzegą przysadką – brak zupełnie okwiatu i podkwiatków (obecnych zwykle u innych przedstawicieli rodziny). Zawierają od 4 do 15 pręcików o nagich pylnikach[5]. Kwiaty żeńskie wyrastają wsparte całobrzegą przysadką, nie zrastającą się z zalążnią, oraz dwoma podkwiatkami. Okwiat tworzą dwie działki kielicha przyległe do podkwiatków. Szyjki słupka brak, znamię jest krótkie, dwudzielne[5].
Owoce
Tworzą się na krótkich (nie wydłużających się), prosto wzniesionych osiach kłosa. Niewielkie, spłaszczone i opatrzone w dwa skrzydełka orzeszki wsparte są trwałymi, sztywnymi przysadkami, nadającymi całemu owocostanowi wygląd przypominający szyszkę[5].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny orzechowate z rzędu bukowców. W obrębie rodziny należy do podrodziny Juglandoideae[2].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-05-02] (ang.).
  3. a b c d Platycarya Siebold & Zucc.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-05-02].
  4. Platycarya Siebold et Zuccarini. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-05-02].
  5. a b c d e f g Platycarya Siebold & Zuccarini. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-05-02].
  6. a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 728, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 126. ISBN 0-333-73003-8.