Piotr Wolfram
Piotr Wolfram (zm. 9 października 1428) – polski duchowny katolicki, prawnik i dyplomata.
| Data śmierci | |
|---|---|
| Kolektor Kamery Apostolskiej w Polsce | |
| Okres sprawowania |
1418–1426 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny mieszczańskiej z Wolbromia, był synem Fabiana[1]. Sam w dokumentach przypisywał sobie pochodzenie krakowskie lub lwowskie[1].
Pod koniec XIV wieku pobierał nauki w jednej z krakowskich szkół, a następnie podjął studia na Uniwersytecie Praskim, nie osiągnął wtedy jednak żadnych stopni naukowych. W 1402 roku objął funkcję pisarza miejskiego we Lwowie, stanowisko to piastował do 1407 roku[1]. W związku ze sporem pomiędzy mieszczanami lwowskimi i biskupem Jakubem Strepą a proboszczem Janem Rusinem odbył w 1407 roku podróż do Rzymu[1].
W 1408 roku podjął studia na uniwersytecie prawniczym w Pradze, jednak po wydaniu dekretu kutnohorskiego w styczniu 1409 roku opuścił Czechy i wraz z wieloma mistrzami udał się do Krakowa[1]. Nie kontynuował studiów w Krakowie, zaangażował się jednak w służbę na dworze królewskim i w końcu 1409 roku został wysłany jako poseł króla do antypapieża Aleksandra V. Następnie przez jakiś czas studiował prawo na Uniwersytecie Bolońskim[1]. Po skończonej misji powrócił na kilka miesięcy do Polski, a następnie wyjechał do Padwy, gdzie od sierpnia 1411 roku studiował prawo kanoniczne na tamtejszym uniwersytecie dla ultramontanów. Pod koniec 1411 roku pełnił tam także funkcję wicerektora[1]. Następnie opuścił Padwę i ponownie udał się do Bolonii, gdzie 2 września 1413 roku uzyskał stopień licencjata dekretów[1]. Po uzyskaniu tytułu powrócił do Krakowa i został profesorem tamtejszego Wydziału Prawa[1].
Kariera kościelna
edytujPrzed 1402 rokiem otrzymał probostwo w Prandocinie. W 1414 roku został kanonikiem katedralnym poznańskim, a rok później kantorem wiślickim[1]. W 1417 roku uzyskał kanonię krakowską. W 1418 roku za zgodą Stolicy Apostolskiej dokonał zamiany kantorii wiślickiej na scholasterię gnieźnieńską[1]. W 1426 roku zamienił jednak z Andrzejem Myszką z Nieprześni scholasterię na archidiakonat krakowski[1].
Na początku 1415 roku udał się na sobór w Konstancji w charakterze pełnomocnika biskupa Wojciecha Jastrzębca. Na soborze dołączył do poselstwa polskiego i obok Pawła Włodkowica reprezentował podczas soboru Uniwersytet Krakowski[1]. W 1415 roku został powołany na stanowisko kolektora soborowego w Polsce, a w styczniu 1418 roku papież Marcin V mianował go kolektorem Kamery Apostolskiej, odpowiedzialnym za zbieranie świadczeń finansowych przynależnych papiestwu. Urząd ten pełnił do 1426 roku[1].
Aktywnie uczestniczył w synodach prowincjonalnych zwoływanych przez arcybiskupa Mikołaja Trąbę w Kaliszu, Wieluniu i Łęczycy[1]. W 1420 roku był członkiem komisji, która na zlecenie arcybiskupa opracowała tzw. statuty wieluńsko-kaliskie, czyli kodyfikację kościelnego prawa partykularnego prowincji gnieźnieńskiej. W 1426 roku powołano go także na członka komisji badającej cuda mające miejsce przy grobie królowej Jadwigi Andegaweńskiej na potrzeby procesu kanonizacyjnego[1].
Kariera dyplomatyczna
edytujOd 1409 roku służył jako dyplomata króla Władysława II Jagiełły w sprawach polsko–krzyżackich. Wraz z Zawiszą Czarnym, Andrzejem Łaskarzycem i Pawłem Włodkowicem brał udział w poselstwie królewskim do Zygmunta Luksemburskiego w kwietniu 1414 roku[1].
Podczas soboru w Konstancji wraz z Augustynem z Pizy prezentował na sesji generalnej soboru 13 lutego 1416 roku dokument Propositio Polonorum, czyli wykaz krzywd wyrządzonych przez Krzyżaków i ich sprzymierzeńców Litwie i Polsce. Na tej samej sesji przedstawiono również Propositio Samagitarum, czyli dokument opisujący krzywdy wyrządzone Żmudzi połączony z prośbą o powierzenie chrystianizacji Żmudzinów arcybiskupowi lwowskiemu i biskupowi wileńskiemu[1]. Wolfram brał udział w redagowaniu tych dwóch pism[1]. Na forum soboru brał również aktywny udział w procesie przeciwko antypapieżowi Benedyktowi XIII, sprawie Johannesa Falkenberga i innych polemikach polsko–krzyżackich[1]. Jako sekretarz arcybiskupa Mikołaja Trąby brał udział w konklawe w 1417 roku[1].
Po powrocie z Konstancji dalej pracował jako dyplomata, biorąc udział w poselstwach do Zygmunta Luksemburskiego w 1419 i 1420 roku. W lipcu 1422 roku składał zeznania na ręce legata Antoniego Zeno w ramach toczącego się w Stolicy Apostolskiej procesu polsko–krzyżackiego[1].
Jego liczne kontakty ze Stolicą Apostolską doprowadziły w 1423 roku do konfliktu z królem, który zarzucał mu ujawnienie tajemnic państwowych w korespondencji z Rzymem. Papież Marcin V bronił Wolframa w listach do króla Władysława Jagiełły, wskazując na jego zasługi dla Królestwa Polskiego i jego wierność wobec monarchy. Sprawa została załagodzona po kilku miesiącach[1].
Twórczość
edytujZ twórczości Wolframa zachowało się consilium „Utrum absolutio valeat ad cautelam”, które opracował we współpracy ze Stanisławem ze Skarbimierza oraz mowy i kazania, zawarte m.in. w kolekcji kazań „De tempore et de sanctis”[1].
Posiadał liczny księgozbiór. Własnoręcznie przepisywał dzieła Cycerona. Przed śmiercią część księgozbioru przekazał Uniwersytetowi Krakowskiemu, a część kanonikom regularnym na Kazimierzu[1].