Pierwiastki trzeciego okresu
Pierwiastki trzeciego okresu – pierwiastki chemiczne znajdujące się w trzecim okresie (rzędzie) układu okresowego pierwiastków. Trzeci okres zawiera osiem pierwiastków: sód, magnez, glin, krzem, fosfor, siarka, chlor i argon.
Znaczenie i występowanie
edytujWszystkie pierwiastki należące do tego okresu są szeroko rozpowszechnione, niemetale z tego okresu (oprócz argonu) zaliczają się do makroelementów i mają fundamentalne znaczenie dla istot żywych. Wchodzą one także w skład wielu pospolicie występujących substancji, np. krzemionki i soli kuchennej.
Z | Symbol | Nazwa | Właściwości metaliczne | Konfiguracja elektronowa |
---|---|---|---|---|
11 | Na | sód | metal alkaliczny | [Ne]3s1 |
12 | Mg | magnez | metal ziem alkalicznych | [Ne]3s2 |
13 | Al | glin | metal | [Ne]3s23p1 |
14 | Si | krzem | półmetal | [Ne]3s23p2 |
15 | P | fosfor | niemetal | [Ne]3s23p3 |
16 | S | siarka | niemetal | [Ne]3s23p4 |
17 | Cl | chlor | niemetal – fluorowiec | [Ne]3s23p5 |
18 | Ar | argon | gaz szlachetny | [Ne]3s23p6 |
Pierwiastki znajdujące się w okresie
edytujSód
edytujSód jest bardzo reaktywnym metalem; na Ziemi znaczne jego ilości występują w oceanach w postaci soli.
Magnez
edytujMagnez wchodzi w skład wielu minerałów, m.in. oliwinu i dolomitu, występuje także często w postaci jonów w wodzie morskiej. Jest także składnikiem chlorofilu.
Glin
edytujGlin jest najpospolitszym metalem w skorupie ziemskiej. W postaci technicznie czystej substancji (aluminium) oraz jej stopów jest powszechnie wykorzystywany przez człowieka.
Krzem
edytujKrzem jest drugim, po tlenie, najpospolitszym pierwiastkiem w skorupie ziemskiej; tworzy liczne minerały – krzemiany. Dzięki właściwościom półprzewodnikowym jest najważniejszym obecnie budulcem układów scalonych.
Fosfor
edytujFosfor jest reaktywnym niemetalem. Ze względu na ważną rolę biologiczną, jest używany w rolnictwie wchodząc w skład nawozów.
Siarka
edytujSiarka jest reaktywnym niemetalem, jednak występuje na Ziemi także w postaci rodzimej. Złoża siarki tworzą się często w wyniku aktywności wulkanicznej i hydrotermalnej, jednak jest ona także spotykana w organizmach żywych jako składnik dwóch ważnych aminokwasów – cysteiny i metioniny.
Chlor
edytujChlor jest w warunkach standardowych bardzo reaktywnym, trującym gazem. Występuje w postaci anionu Cl- w wodzie morskiej; jego właściwości utleniające sprawiają, że jest często używany do dezynfekcji, w szczególności poprzez chlorowanie wody.
Argon
edytujArgon jest gazem szlachetnym, praktycznie nie wchodzącym w reakcje chemiczne. Jest trzecim głównym składnikiem powietrza, nie licząc pary wodnej.