Piaśnica

Piaśnica
	; Ujście Piaśnicy do Bałtyku w Dębkach
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Lokalizacja	woj. pomorskie
	Rzeka 1 rzędu
Długość	28,6 km
Powierzchnia zlewni	325 km²
	Źródło
Miejsce	Puszcza Darżlubska
Współrzędne	54°39′30″N 18°16′00″E/54,658333 18,266667
	Ujście
Recypient	Morze Bałtyckie
Miejsce	Dębki
Współrzędne	54°50′00″N 18°03′45″E/54,833333 18,062500
Szlak
	Położenie na mapie województwa pomorskiego źródło ujście
	Położenie na mapie Polski źródło ujście
	Multimedia w Wikimedia Commons

Piaśnica (kaszb. Piôsznica, niem. Piasnitz^[a]) – rzeka w Polsce północnej (Pobrzeże) na Kaszubach, przepływa przez obszar dwóch powiatów województwa pomorskiego: wejherowskiego i puckiego.

Charakterystyka

Piaśnica zaczyna bieg na obszarze Puszczy Darżlubskiej (na południe od Małej Piaśnicy), rzeka przepływa przez Wielką Piaśnicę (miejsce kaźni Polaków i Kaszubów dokonanej przez Niemców), Warszkowo-Młyn, jezioro Żarnowieckie a kończy uchodząc do Bałtyku na zachód od Dębek (obszar rezerwatu przyrody Piaśnickie Łąki)^[1].

Historia

27 września 1785 przy ujściu Piaśnicy zatonął brytyjski statek handlowy General Carleton^[2].

Granica

Obszar ujścia Piaśnicy stanowił historyczną północno-zachodnią rubież Rzeczypospolitej Polskiej^[3]^[4]^[5]. W wiekach wcześniejszych rzeka graniczna między Prusami a Królestwem Polskim (daw. woj. pomorskie), ale także między Pomorzem a Prusami Zachodnimi (Pommerellen)^[6]^[7].

W czasach II Rzeczypospolitej od roku 1921 do września 1939 rzeka na swym większym odcinku stanowiła granicę polsko-niemiecką patrząc od północy tj. między kamieniami granicznymi A001 (na plaży po zachodniej stronie, ujście znajdowało się całkowicie po polskiej stronie) a A022 (przy wyjściu z jez. Żarnowieckiego), a ściślej biegła częściowo jej zachodnim równoległym ramieniem Starą Piaśnicą (niem. Alter Piasnitz Bach^[a]), znaki graniczne A004 – A022^[8]. Dalej granica biegnie zachodnimi brzegami jeziora Żarnowieckiego, a od kamienia A082 (przy wejściu Piaśnicy) do znaku A100 ponownie jej korytem^[9]. Po roku 1945 ciek już całkowicie na obszarze Polski m.in. w woj. gdańskim^[10]^[11].

Turystyka

Zrekonstruowany słup graniczny nr 1, tzw. kamień wersalski został ustawiony na drodze Dębki – Białogóra przy mostku na Piaśnicy, jednakże nie stoi on na dawnej granicy tylko ok. 150 metrów bliżej rzeki^[12].

W swym dolnym odcinku od elektrowni wodnej w Żarnowcu do ujścia, stanowi turystyczny szlak spływów kajakowych.

Galeria

Spływ kajakowy Piaśnicą
Kąpielisko koło Dmuchowa
Zrekonstruowany słup graniczny
Plan przebiegu granicy

Zobacz też

Uwagi

↑ ^a ^b Niemieckojęzyczna nazwa geograficzna w brzmieniu administracyjnym do 1945 roku, obecnie na terenie RP.

Przypisy

↑ Kaszubskie wybrzeże Bałtyku 1: 55 000. Wyd. III. Kraków: Wydawnictwo COMPASS, 2020. (pol.).
↑ Waldemar Ossowski: WRAK STATKU GENERAL CARLETON, 1785 (ang. THE GENERAL CARLETON SHIPWRECK, 1785) Tom I – Badania Archeologiczne Centralnego Muzeum Morskiego wydanie dwujęzyczne: polsko-angielskie. Gdańsk: 2008. ISBN 978-83-924360-1-0. [dostęp 2009-04-01]. (pol. • ang.).
↑ Georg Friedrich: Nova mappa geographica Regni Poloniae, Magni Ducatus Lituaniae Regni et Ducatus Occid. Norimb: 1788, s. 1.
↑ Carte Generale et detaillee de la Pologne. Wiedeń: 1808, s. 1.
↑ Karta Dawnej Polski, Arkusz XLVI C, 1:500 000. Paryż: 1859, s. 1.
↑ Neueste Karte von ganz Preussen und Herzogthum Warschau, Pl. II. Wiedeń: 1808, s. 1. (niem.).
↑ Hans Prutz: Geschichte des Kreises Neustadt in Westpreußen. Gdańsk: 1872, s. 4. (niem.).
↑ Żarnowiec, 1:100 000, Pas 29 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935, s. 1. (pol.).
↑ Wejherowo, 1:100 000, Pas 30 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1936, s. 1. (pol.).
↑ N-34-37-C (Wierzchucino), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1987, s. 1. (pol.).
↑ N-34-37/38 (Władysławowo), 1:100 000. Wyd. 1. Warszawa: Zarząd Sztabu Generalnego WP, Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1995, s. 1. (pol.).
↑ Replika kamienia granicznego II Rzeczypospolitej. [dostęp 2022-02-01]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Piaśnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 57 .
Ujście Piaśnicy, granica polsko-niemiecka, kamień graniczny
Granica, kanał łąkowy Alter Piasnitz Bach
SYMBOL „KRWAWIĄCEJ GRANICY” KAMIEŃ WERSALSKI

[uwaga1-1] Niemieckojęzyczna nazwa geograficzna w brzmieniu administracyjnym do 1945 roku, obecnie na terenie RP.

[2] Kaszubskie wybrzeże Bałtyku 1: 55 000. Wyd. III. Kraków: Wydawnictwo COMPASS, 2020. (pol.).

[WOS-3] Waldemar Ossowski: WRAK STATKU GENERAL CARLETON, 1785 (ang. THE GENERAL CARLETON SHIPWRECK, 1785) Tom I – Badania Archeologiczne Centralnego Muzeum Morskiego wydanie dwujęzyczne: polsko-angielskie. Gdańsk: 2008. ISBN 978-83-924360-1-0. [dostęp 2009-04-01]. (pol. • ang.).

[Mapa_NPL-4] Georg Friedrich: Nova mappa geographica Regni Poloniae, Magni Ducatus Lituaniae Regni et Ducatus Occid. Norimb: 1788, s. 1.

[Mapa_CPL-5] Carte Generale et detaillee de la Pologne. Wiedeń: 1808, s. 1.

[Mapa_DPL-6] Karta Dawnej Polski, Arkusz XLVI C, 1:500 000. Paryż: 1859, s. 1.

[Mapa_PPL-7] Neueste Karte von ganz Preussen und Herzogthum Warschau, Pl. II. Wiedeń: 1808, s. 1. (niem.).

[DEU-8] Hans Prutz: Geschichte des Kreises Neustadt in Westpreußen. Gdańsk: 1872, s. 4. (niem.).

[Mapa_WIG-9] Żarnowiec, 1:100 000, Pas 29 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1935, s. 1. (pol.).

[Mapa2_WIG-10] Wejherowo, 1:100 000, Pas 30 Słup 26. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1936, s. 1. (pol.).

[Mapa_WP-11] N-34-37-C (Wierzchucino), 1:50 000, Wojskowa Mapa Topograficzna. Warszawa: Sztab Generalny WP, 1987, s. 1. (pol.).

[Mapa_KART-12] N-34-37/38 (Władysławowo), 1:100 000. Wyd. 1. Warszawa: Zarząd Sztabu Generalnego WP, Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 1995, s. 1. (pol.).

[KW-13] Replika kamienia granicznego II Rzeczypospolitej. [dostęp 2022-02-01]. (pol.).

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]