Płucki
Płucki – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łagów[4][5].
| wieś | |
 Zabytkowa kapliczka w Płuckach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) |
294[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
26-025[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TKI |
| SIMC |
0247901[4] |
Położenie na mapie gminy Łagów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
 50°47′38″N 21°03′43″E/50,793889 21,061944[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0247918 | Płucki-Łąki | część wsi |
Historia
edytujPierwotna nazwa osady w połowie XVI wieku brzmiała Huta, jako wieś o nazwie Płucki została założona przez biskupa Krzysztofa Antoniego Szembeka, jeszcze w drugiej połowie XVIII w. zamiennie nazywano ją Nowa Wieś. W 1728 r. biskup Krzysztof Antoni Szembek wypuściwszy klucz łagowski w kolejną dzierżawę, pozwolił garncarzom łagowskim kopać na swoje potrzeby we wsi Płucki tylko 50 niecek galeny rocznie. Wieś powstała w XVIII wieku. Biskupi włocławscy ufundowali wieś z racji istniejących tam kopalń. Nazwa pochodzi od płukania urobku galeny z domieszek ilastych. Złoża galeny grupują się w kilku punktach, największe znajdują się na zachodnim krańcu wsi.
Pierwsze ekspertyzy błyszczu ołowiu z Płucek, zawierającego, jak się okazało, domieszkę srebra, wykonano w Dreźnie w 1725 r. Pierwsze terenowe badania geologiczne obszaru kruszconośnego w Płuckach przeprowadził w 1928 r. Jan Czarnocki z Państwowego Instytutu Geologicznego. Ostatnie odsłonięcia geologiczne w Płuckach miały miejsce w 1968 r.
Kopalnie w Płuckach bazowały na żyle kruszcowej w wapieniach dewońskich, a oprócz tego eksploatowano nagromadzenia galeny w osadach trzeciorzędowych kotłów krasowych. Na podstawie odsłonięć geologicznych dokonanych w Płuckach w 1968 r., wysunięto przypuszczenie, że eksploatacja ołowianki rozwinęła się głównie dzięki zapotrzebowaniu na glejtę ze strony miejscowych garncarzy, a jej pierwociny sięgają XIV lub początków XV stulecia. Z kolei Jan Urban sądził, że początki górnictwa w Płuckach sięgają XVI stulecia. Badacz ten postulował objęcie ochroną tutejszego unikalnego krajobrazu górniczego.
17 marca 1942 żandarmeria niemiecka z Opatowa wymordowała trzy miejscowe rodziny, Maluszczaków, Patrzałków i Rządkowskich (razem 18 osób, w tym dzieci)[6].
W latach 1954-1959 wieś była siedzibą gromady Płucki, po jej zniesieniu w gromadzie Łagów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
W Płuckach znajduje się przydrożna kapliczka z I połowy XIX w., wpisana do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.408 z 16.09.1972)[7].
Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny z Łagowa do Nowej Słupi.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102648
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2010 str. 14 [dostęp 2022-03-15]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 939 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 114.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 27 [dostęp 2015-11-06].
Bibliografia
edytuj- Czesław Hadamik, Dariusz Kalina, Edward Traczyński, pod redakcją Romana Mirowskiego, Gmina Łagów. Dzieje i zabytki małych ojczyzn, Kielce 2004
- Czesław Hadamik, Zarys dziejów Łagowa. Od czasów najdawniejszych do lokacji miasta, Kielce-Łagów 2008