Oniscus
Oniscus – rodzaj lądowych skorupiaków z rzędu równonogów, w języku polskim określanych nazwą stonoga[2]. Określenie to jest często mylnie przypisywane wijom[a] lub prosionkom[b]. Występują na wszystkich kontynentach. W Polsce występuje stonoga murowa – jest gatunkiem pospolitym[3].
| Oniscus[1] | |
| Linnaeus, 1758 | |
 Stonoga murowa (Oniscus asellus) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Oniscus |
Stonogi mają ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone i silnie rozszerzone, w zarysie jajowate[2], niezwijające się w kulkę[3] o długości zazwyczaj od 1 do 2 cm, sztywny i segmentowany odwłok pokryty wapiennym szkielecikiem. Głowa zbliżona kształtem do prostokąta, płytka ogonowa zazwyczaj stożkowato zaostrzona[2]. Wbrew nazwie, nie mają stu nóg. Różne gatunki tej grupy skorupiaków mają zaledwie po kilkanaście par odnóży (najczęściej 10–12)[c].
Żyją w wilgotnych miejscach, często chowają się pod kamieniami, wśród gnijących liści, pod korą pni lub w wilgotnej glebie. Prowadzą nocny tryb życia, są detrytofagami – żywią się martwą materią organiczną.
Gatunki
edytujWyróżnia się 6 gatunków zaliczanych do rodzaju Oniscus:
Uwagi
edytuj- ↑ Zaliczane do wijów pareczniki w języku angielskim nazywane są Centipedes, w niemieckim - Hundertfüßer
- ↑ Prosionek piwniczny (Porcellio scaber) nazywany jest stonogiem (lub stonogą) piwnicznym
- ↑ Więcej nóg (20–400 par) mają krocionogi – przedstawiciele jednej z grupy wijów.
Przypisy
edytuj- ↑ Oniscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- ↑ a b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008. ISBN 978-83-88147-09-8.