Odznaka za Walkę z Bandami
Odznaka za Walkę z Bandami (niem. Bandenkampfabzeichen) – niemieckie odznaczenie ustanowione przez Adolfa Hitlera 29 stycznia 1944 (przepisy wykonawcze wydano 30 stycznia 1944), związane początkowo między innymi z walkami przeciwko partyzantom Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii[1].
 Awers brązowej Odznaki za Walkę z Bandami | |
 Awers wszystkich stopni odznaki | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Wycofano | |
| Wielkość |
48 × 58 mm |
| Kruszec | |
Etymologia
edytujRozkazem z 31 lipca 1942 Reichsführer-SS Heinrich Himmler zakazał używania w oficjalnych dokumentach terminu „partyzant”, nakazując w zamian stosowanie określeń: „bandyta” i „bandy”. Używano ich odtąd w odniesieniu do wszystkich antyniemieckich ruchów partyzanckich i konspiracyjnych działających w okupowanej Europie[2].
Dla przykładu SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski, któremu Himmler powierzył zadanie kierowanie akcjami antypartyzanckimi na tyłach frontu wschodniego, piastował stanowisko „pełnomocnika Reichsführera SS do zwalczania band” (Der Bevollmächtigte des Reichsführer SS für Bandenbekämpfung), a od czerwca 1943 „szefa formacji do walki z bandami” (Der Chef der Bandenbekämpfungsverbände)[3].
Zasady nadawania
edytuj„Odznakę za Walkę z Bandami” nadawano w trzech stopniach (brązowym, srebrnym i złotym) żołnierzom biorącym udział w walkach antypartyzanckich – przy czym żołnierzom wojsk lądowych Heer i Waffen-SS przysługiwała odznaka:
- brązowa (za 20 dni walk),
- srebrna (za 50 dni walk),
- złota (za 100 dni walk),
a pilotom Luftwaffe przysługiwała odznaka:
- brązowa (za 30 dni walk),
- srebrna (za 75 dni walk),
- złota (za 150 dni walk).
Opis odznaki
edytuj„Odznakę za Walkę z Bandami” wielkości 48 × 58 mm wykonywano jako odlew z tak zwanego „metalu wojennego”, czyli cynku z różnymi domieszkami. Przedstawia rękojeść germańskiego miecza z krzyżem słonecznym w wersji swastyki, wbitego w wijącą się hydrę. Poniżej znajduje się wizerunek czaszki ze skrzyżowanymi piszczelami. Całość otacza wieniec z liści dębowych[4].
Po II wojnie światowej, w 1957 w Niemczech Zachodnich zakazano używania orderu ze swastyką i czaszką, a w 1958 wprowadzono wersję bez swastyki i czaszki[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Tomasz Nowakowski, Mariusz Skotnicki, Strzelcy górscy III Rzeszy, Warszawa: Wydawnictwo Barwa i Broń, 2006, ISBN 978-83-923074-6-4, OCLC 671873525.
- ↑ Powstanie Warszawskie 1944 w dokumentach z archiwów służb specjalnych, Warszawa–Moskwa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007, s. 87, ISBN 978-83-60464-32-8.
- ↑ Władysław Bartoszewski, Prawda o von dem Bachu, Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Zachodnie, 1961, s. 39–40.
- ↑ Bandenkampf-Abzeichen [online], Lexikon der Wehrmacht (niem.).
- ↑ Die Träger des Bandenkampfabzeichens blieben im Amt – und behielten ihre Auszeichnungen. Vereinigung der Verfolgten des Naziregimes Bund der Antifaschistinnen und Antifaschisten, 2010-11-23. [dostęp 2018-09-20]. (niem.).