Monocyty – populacja leukocytów stanowiąca 3-8% wszystkich leukocytów obecnych we krwi[1]. Komórki te, poza dużym rozmiarem, charakteryzują się występowaniem w błonie komórkowej takich markerów, jak: CD45 (charakterystyczny dla wszystkich leukocytów), CD11c, CD14, CD31, CD34 i inne, przy czym jedynie CD14 jest markerem specyficznym dla monocytów i makrofagów[2]. Dojrzałe monocyty, po migracji z krwi do tkanek obwodowych przekształcają się w makrofagi[3], natomiast nieliczne tego typu komórki posiadają właściwości komórek macierzystych i mogą różnicować się w inne populacje komórek krwi lub nawet innych tkanek[4].

Monocyt wśród erytrocytów – zdjęcie mikroskopowe.

Budowa

edytuj

Są największe wśród leukocytów[5] – osiągają 9-20 μm[6], czasem do 40 μm[7]. Mają najczęściej nerkowate (czasem owalne) jądro, zasadochłonną cytoplazmę, bogatą w lizosomy. Posiadają liczne mitochondria i rozbudowany aparat Golgiego[7].

Funkcje

edytuj

Po wydostaniu się ze szpiku przebywają 2-3 dni we krwi[3]. Mają zdolność wydostawania się poza światło naczyń układu krążenia[7] (diapedeza[5]) w miejscach zapalnych, gdzie trafiają dzięki chemotaksji[5] oraz szybkiego ruchu pełzakowatego. Są fagocytami[7], które oczyszczają krew ze skrawków obumarłych tkanek oraz bakterii. Produkują interferon[potrzebny przypis], leukotrieny[7] i interleukiny[7].

Rozwój

edytuj

Powstają przeważnie w szpiku kostnym, czasem w układzie siateczkowo-śródbłonkowym (szczególnie w śledzionie)[potrzebny przypis]. W organizmie powinno się mieć min 3% max 8% monocytów u dzieci jak i dorosłych. Zbyt niski poziom monocytów we krwi to monocytopenia a zbyt wysoki to monocytoza.

Dojrzewanie monocytów w szpiku[3]:

komórka macierzysta hemopoezyCFU-GEMMCFU-GMmonoblast (CFU-M) → promonocytmonocytmakrofag

Przypisy

edytuj
  1. Wojciech Sawicki: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, s. 203. ISBN 978-83-200-4103-3.
  2. J. Favre, N. Terborg, AJ. Horrevoets. The diverse identity of angiogenic monocytes.. „Eur J Clin Invest”. 43 (1), s. 100–107, Jan 2013. DOI: 10.1111/eci.12009. PMID: 23083351. 
  3. a b c Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 90–91. ISBN 978-83-01-15154-6.
  4. N. Seta, M. Kuwana. Derivation of multipotent progenitors from human circulating CD14+ monocytes.. „Exp Hematol”. 38 (7), s. 557–563, Jul 2010. DOI: 10.1016/j.exphem.2010.03.015. PMID: 20362030. 
  5. a b c Tadeusz Krzymowski, Jadwiga Przała: Fizjologia zwierząt : podręcznik dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, wydziałów biologii i hodowli zwierząt akademii rolniczych i uniwersytetów: praca zbiorowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2005, s. 253. ISBN 83-09-01792-8.
  6. praca zbiorowa: Encyklopedia Powszechna PWN. T. 3. M-R. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 167.
  7. a b c d e f Wojciech. Sawicki: Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2009, s. 217–218. ISBN 978-83-200-4103-3.