Michał Kazimierz Radziwiłł (1635–1680)
Michał Kazimierz Radziwiłł herbu Trąby (ur. 26 października 1635[1][2] we Lwowie[3], zm. 14 listopada 1680 w Bolonii[1][2], według niektórych źródeł w Lejdzie[3]) – książę, marszałek sejmu zwyczajnego w Warszawie w 1661 roku[4], podkanclerzy litewski od 1668, hetman polny litewski od 1668, wojewoda wileński od 1667, kasztelan wileński od 1661, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1664 roku[5], podczaszy wielki litewski od 1656, krajczy wielki litewski od 1653, stolnik wielki litewski od 1652, VI ordynat nieświeski, IV ordynat ołycki, III pan na Białej, starosta upicki, przemyski, człuchowski, kamieniecki, chojnicki, lidzki, telszewski, chotenicki, homelski, ostrski, krzyczewski, propojski, gulbiński, niżyński, tędziagolski, wisztyniecki, starosta rabsztyński w 1668 roku[6], ambasador Rzeczypospolitej w Państwie Kościelnym w latach 1679-1680[7].
.jpg)
| |
 Trąby | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
z Katarzyną Sobieską: |
Życiorys
edytujBył synem marszałka wielkiego litewskiego Aleksandra Ludwika Radziwiłła i Tekli Radziwiłłowej z Wołłowiczów. Żonaty z Katarzyną z Sobieskich, tym samym szwagier Jana Sobieskiego. W czasie wojen szwedzkich bronił walecznie kraju przed najeźdźcą. Był uczestnikiem konfederacji tyszowieckiej w 1655 roku[8]. Poseł na sejm 1659 roku[9]. Poseł powiatu brzeskolitewskiego na sejm 1661 roku[10]. W 1661 roku otrzymał ze skarbu francuskiego 3000 liwrów[11]. Na sejmie 1667 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[12]. Książę Bogusław Radziwiłł w spisanym w 1668 roku testamencie uczynił go jednym z dwunastu opiekunów swej jedynej córki Ludwiki Karoliny Radziwiłł[13].
Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym[14]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa nowogródzkiego podczas elekcji w 1669 roku[15], podpisał jego pacta conventa[16].
Za Michała Wiśniowieckiego należał do opozycji magnackiej. Był członkiem konfederacji kobryńskiej wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1672 roku[17]. Brał udział w bitwie pod Chocimem, posłował w sprawie Ligi św. do cesarza, papieża i Wenecji. Gorliwy katolik, znany był z fundacji religijnych i biegłości w naukach, zwłaszcza alchemii.
Na sejmie abdykacyjnym 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana II Kazimierza Wazy[18]. Po abdykacji Jana II Kazimierza Wazy w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę palatyna reńskiego Filipa Wilhelma[19]. Był członkiem konfederacji malkontentów w 1672 roku[20]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 15 stycznia 1674 roku na sejmie konwokacyjnym[21]. Elektor Jana III Sobieskiego z powiatu lidzkiego w 1674 roku[22], podpisał jego pacta conventa[23].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Radziwiłł Michał Kazimierz [online], Muzeum Pałacu w Wilanowie według PSB [dostęp 2021-02-23].
- ↑ a b Radziwiłł Michał Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-02-23].
- ↑ a b Michał Kazimierz ks. Radziwiłł h. Trąby [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-01-11].
- ↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493–1793, Kraków 1948, s. 154.
- ↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 133.
- ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 89.
- ↑ Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 143.
- ↑ Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: Rocznik Lubelski, t. I, 1958, s. 116.
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 393.
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Sejmy lat 1661-1662. Przegrana batalia o reformę ustroju Rzeczypospolitej, Wrocław 1977, s. 2519.
- ↑ Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 102.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 462.
- ↑ Jerzy Lesiński, Spory o dobra neuburskie w: Miscellanea historico-archivistica, t. 6, Warszawa 1996, s. 97.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.
- ↑ Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s].
- ↑ Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]
- ↑ Leszek A, Wierzbicki, Akt konfederacji wojska litewskiego zawiązanej w Kobryniu 22 listopada 1672 roku, w: Res Historica, t. 21, Lublin 2005, s. 137.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.
- ↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 317.
- ↑ Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego. T. 1, cz. 2, Kraków 1881, s. 1003.
- ↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 129.
- ↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 149.
- ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia., s. 29.