Metoposkopia – forma wróżbiarstwa, w której wróżbita na podstawie układu zmarszczek na czole i rysów twarzy badanej osoby przewiduje jej charakter i przeznaczenie[1]. Była ona stosowana w starożytności, rozpowszechniona w średniowieczu, a szczyt popularności osiągnęła w XVI i XVII wieku[2][3].

Diagram z Metoposkopii, Samuel Fuchs, 1615

Historia

edytuj

Pliniusz wspomina o metoposkopie opisanym przez Apiona Gramatyka, który potrafił ocenić wiek osoby i jak długo jeszcze będzie żyć. Według Swetoniusza inny praktyk uznał, że cesarzem zostanie Tytus, a nie Brytanik. Juwenalis był pogardliwy i uważał metoposkopię za coś plebejskiego[4].

Metoposkopia jest szeroko omawiana w Zoharze[5]. Izaak Luria (1534–1572), syryjski rabin, również praktykował formę metoposkopii: poszukiwał hebrajskich liter na czole, a następnie poddawał je interpretacji[2][6].

Metoposkopię opracował w XVI wieku włoski uczony i filozof Gerolamo Cardano, uważany za jednego z najwybitniejszych matematyków renesansu. Jego dzieło Metoposcopia libris tredecim, et octingentis faciei humanae eiconibus complexa, ilustrowane rycinami przedstawiającymi 800 różnych czół, zostało napisane w 1558 i opublikowane pośmiertnie w 1658 roku[3][4][7]. Tematem tym interesował się także Giovanni Antonio Magini. Ciro Spontoni opublikował na temat tej praktyki ilustrowany tekst[8]. W XVI i XVII wieku opublikowano wiele książek o metoposkopii[2].

Krytyka

edytuj
 
Portret Cardano wystawiony w Szkole Matematyki i Statystyki Uniwersytetu St Andrews

Jean Bodin potępił metoposkopię w De la démonomanie des sorciers (1580). Praktyka ta została zakazana przez papieża Sykstusa V w 1586 roku[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Metoposkopia [online], Słownik języka polskiego PWN [dostęp 2024-09-21] (pol.).
  2. a b c Lawrence Fine, Essential Papers on Kabbalah, NYU Press, maj 1995, s. 317, ISBN 978-0-8147-2623-5 [dostęp 2024-09-21] (ang.).
  3. a b c Armando Maggi, Satan’s Rhetoric: A Study of Renaissance Demonology, University of Chicago Press, wrzesień 2001, s. 181, ISBN 978-0-226-50132-1 [dostęp 2024-09-21] (ang.).
  4. a b Edward Smedley, Hugh James Rose, Henry John Rose, Encyclopædia Metropolitana; Or Universal Dictionary of Knowledge, on an Original Plan: Comprising the Twofold Advantage of a Philosophical and an Alphabetical Arrangement, with Appropriate Engravings, B. Fellowes, 1845, s. 126 [dostęp 2024-09-21] (ang.).
  5. Matt, Daniel, „Zohar, Vol.4".
  6. Yosef Eisen: Miraculous journey. A complete history of the Jewish people from creation to the present. Wyd. Rev. Southfield, Mich.: Targum/Feldheim, 2004, s. 213. ISBN 1-56871-323-1.
  7. Melissa Percival: The Appearance of Character: Physiognomy and Facial Expression in Eighteenth-century France. MHRA, 1999, s. 38. ISBN 978-1-902653-07-5.
  8. La metoposcopia overo Commensuratione delle linee della fronte... nuova fisonomia, un tratatto dei nei, & un altro dell’indole della persona, con molte curiosita (1672, Andrea Rossi, Verona).

Linki zewnętrzne

edytuj