Landsbanki
Landsbanki – prywatny islandzki bank uniwersalny. 7 października 2008 roku kontrolę komisaryczną nad bankiem przejął islandzki nadzór bankowy[2]. Prowadził również operacje międzynarodowe.
| |
| Forma prawna |
przedsiębiorstwo państwowe (do 2003) |
|---|---|
| Data założenia |
1885 (pierwsza operacja bankowa 1 lipca 1886) |
| Data likwidacji |
2008 |
| Państwo | |
| Siedziba | |
| Rodzaj banku | |
| Zysk netto | |
| Strona internetowa | |
Od czasu założenia banku w roku 1885 (pierwsze operacje przeprowadzono w roku 1886) Landsbanki był podstawowym i głównym bankiem Islandii. Służył jako bank narodowy od 1927 do 1961 r. Wtedy to też został zastąpiony przez Centralny Bank Islandii na żądanie Althingu. Sprywatyzowany został w okresie od 1998 do 2003 roku.
Bank ten był znany z tego, że przez niesamodzielne oddziały zagraniczne działające w Wielkiej Brytanii oraz Holandii oferował atrakcyjne oprocentowanie wkładów na rachunkach oszczędnościowych[3].
Utrata zdolności do bieżącego refinansowania krótkoterminowych zobowiązań m.in. przez ten bank, a głównie przez jego zagraniczne oddziały działające pod marką Icesave w Wielkiej Brytanii i Holandii, była główną przyczyną kryzysu finansowego w Islandii.
W dniu 3 października 2008 r. Europejski Bank Centralny wydał w odniesieniu do Landsbanki wezwanie do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego kwotą 400 mln EUR, i chociaż decyzja ta została później cofnięta, w oddziale banku w Wielkiej Brytanii doszło do wybuchu paniki bankowej, co wiązało się z koniecznością udostępnienia dużych sum w funtach szterlingach. W dniu 6 października islandzki bank centralny odrzucił wniosek Landsbanki o udzielenie pomocy. W następstwie niewywiązania się przez bank z obowiązku udostępnienia funduszy w kwocie wymaganej przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych władze brytyjskie zamknęły oddział[4].
W momencie upadku Icesave miał w Wielkiej Brytanii ponad 300 tys. klientów, których oszczędności wynosiły ponad 5 mld euro[5].
Rząd Wielkiej Brytanii zdecydował się objąć własnymi gwarancjami zobowiązania banku wobec brytyjskich deponentów, a także zamrozić brytyjskie aktywa Landsbanki, łącznie z ulokowanymi tam środkami islandzkiego banku centralnego i rządu. Wykorzystano przy tej operacji ustawodawstwo o zwalczaniu działalności terrorystycznej[3].
Następnego dnia holenderski bank centralny wystąpił o wyznaczenie likwidatora w odniesieniu do oddziału Landsbanki w Amsterdamie. Tego samego dnia islandzki urząd nadzoru finansowego zawiesił radę dyrektorów Landsbanki, przejął uprawnienia przysługujące zgromadzeniom udziałowców i, korzystając z uprawnień przyznanych mu na mocy ustawy kryzysowej, powołał w ich miejsce komitet ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji[4].
Następcą prawnym banku jest utworzony w 2008 Landsbankinn (do kwietnia 2011 jako: New Landsbanki)[4].
W latach 2005–2009 bank ten był tytularnym sponsorem Úrvalsdeild, rozgrywki te wówczas nazywane były Landsbankadeildin.
Przypisy
edytuj- ↑ Annual Report 2007. Landsbanki. [dostęp 2008-05-08].
- ↑ The Financial Supervisory Authority – Iceland, News: Based on New Legislation, the Icelandic Financial Supervisory Authority (IFSA) Proceeds to take Control of Landsbanki to ensure Continued Commercial Bank Operations in Iceland (07.10.2008). fme.is. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-10)].
- ↑ a b Polski rynek finansowy w obliczu kryzysu finansowego w latach 2008–2009. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. s. 51. [dostęp 2015-06-29].
- ↑ a b c Wersja ogólnodostępna decyzji urzędu nadzoru EFTA nr 290/12/COL z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie pomocy na restrukturyzację przyznanej na rzecz Landsbankinn (Islandia). (CELEX: E2012C0290).
- ↑ Paweł Sebastian Bafia, Kazus Icesave. Problem gwarancji depozytów gromadzonych w zagranicznych oddziałach instytucji kredytowych na podstawie sporu brytyjsko-islandzkiego, „Bezpieczny Bank” (nr 2 (44)), 2011, s. 48–64 [dostęp 2023-12-09].