Kwas kargluminowy
Kwas kargluminowy (łac. acidum cargluminicum) – organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu L-glutaminowego, stosowana w leczeniu hiperamonemii wywołanej niedoborem syntazy N-acetyloglutaminianowej[4].
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C6H10N2O5 | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
190,15 g/mol | ||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
|
Mechanizm działania
edytujKwas kargluminowy budową chemiczną przypomina N-acetyloglutaminian[4]. Jest to występujący w organizmie aktywator sytetazy karbamoilofosforanowej, która jest pierwszym enzymem cyklu mocznikowego. Kwas kargluminowy wykazuje mniejsze powinowactwo do syntetazy karbamoilofosforanowej niż N-acetyloglutaminian. Badania kliniczne wykazały jednak, że jest silniejszym aktywatorem tego enzymu i znacznie skuteczniej chroni przed zatruciem amoniakiem w przypadku hiperamonemii. Dzieje się tak dlatego, że kwas kargluminowy:
- znacznie lepiej przenika przez błonę mitochondrialną
- jest odporniejszy na hydrolizę, która zachodzi pod wpływem aminoacylazy cytozolu.
Kwas kargluminowy, w wyniku aktywacji syntetazy karbamoilofosforanowej, zmniejsza stężenie amoniaku we krwi poprzez zwiększenie syntezy mocznika[5]. Zapobiega to powstawaniu nieodwracalnych zmian w narządach, przede wszystkim w mózgu.
Farmakokinetyka
edytujLek słabo wchłania się z przewodu pokarmowego (30%), osiągając maksymalne stężenie we krwi po około 3 godzinach. Lek nie wiąże się z białkami osocza. Okres półtrwania kwasu kargluminowego jest dwufazowy i wynosi odpowiednio 12 i 28 godzin.
Lek metabolizowany jest w jelitach przy udziale tamtejszej flory bakteryjnej. Powstałe w ten sposób metabolity osiągają we krwi stężenie szczytowe po 36–48 godzinach. Ostatecznym metabolitem kwasu kargluminowego jest dwutlenek węgla, który wydalany jest przez płuca. Około 9% podanej dawki wydalane jest w postaci niezmienionej, głównie z kałem (60%).
Wskazania
edytujLeczenie hiperamonemii wywołanej niedoborem syntazy N-acetyloglutaminianowej. Lek obniża niebezpiecznie wysokie stężenie amoniaku we krwi w ciągu 24 godzin. Leczenie kwasem kargluminowym powinno rozpocząć się tak szybko, jak to tylko możliwe (nawet pierwszego dnia życia[6]), zanim dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń mózgu spowodowanych toksycznym działaniem amoniaku.
Przeciwwskazania
edytuj- nadwrażliwość na kwas kargluminowy lub jakikolwiek składnik preparatu,
- okres karmienia piersią.
Ostrzeżenia specjalne
edytuj- Leczenie powinno być prowadzone przez lekarza doświadczonego w leczeniu chorób metabolicznych.
- Przed rozpoczęciem regularnego leczenia należy przeprowadzić próbę wrażliwości na kwas kargluminowy, w celu ustalenia dawki pozwalającej na utrzymywanie normalnego poziomu amoniaku we krwi.
- Przez cały okres leczenia należy oznaczać stężenie amoniaku i aminokwasów we krwi.
- W niektórych przypadkach konieczne jest zmniejszenie podaży białka oraz uzupełnianie niedoborów argininy.
Interakcje
edytujWydaje się, że kwas kargluminowy nie wchodzi w interakcje z innymi lekami. Brak jednak specyficznych badań w tym zakresie.
Działania niepożądane
edytujWystępują sporadycznie i nie wymagają przerywania leczenia. Zaobserwowano tylko zwiększenie potliwości oraz wzrost aktywności aminotransferaz.
Przypadki przedawkowania
edytujOdnotowano tylko jeden tego typu przypadek – u pacjenta otrzymującego kwas kargluminowy w ilości 750 mg/kg mc./dobę. Miał on charakter reakcji sympatykomimetycznej, objawiającej się: tachykardią, obfitym poceniem się, nadmiernym wydzielaniem śluzu w oskrzelach, podwyższoną ciepłotą ciała i niepokojem ruchowym. Objawy zatrucia ustąpiły po obniżeniu dawki.
Preparaty
edytuj- Carbaglu – Orphan Europe – tabletki podzielne 200 mg do sporządzania zawiesiny doustnej.
Przypisy
edytuj- ↑ Carglumic acid, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB06775 (ang.).
- ↑ Carglumic acid, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2015-12-28] (ang.).
- ↑ a b Charakterystyka Produktu Leczniczego Carbaglu. [dostęp 2015-12-28].
- ↑ a b M. Tuchman i inni, N-carbamylglutamate markedly enhances ureagenesis in N-acetylglutamate deficiency and propionic acidemia as measured by isotopic incorporation and blood biomarkers, „Pediatric research”, 64, 2, 2008, s. 213–217, DOI: 10.1203/PDR.0b013e318179454b, PMID: 18414145 .
- ↑ L. Caldovic i inni, Restoration of ureagenesis in N-acetylglutamate synthase deficiency by N-carbamylglutamate, „The Journal of pediatrics”, 145, 4, 2004, s. 552–524, DOI: 10.1016/j.jpeds.2004.06.047, PMID: 15480384 .
- ↑ N. Guffon i inni, Neonatal hyperammonemia: the N-carbamoyl-L-glutamic acid test, „The Journal of pediatrics”, 147, 2, 2005, s. 260–262, DOI: 10.1016/j.jpeds.2005.04.059, PMID: 16126063 .