Kornel
imię męskie
Kornel, Korneliusz, Korneli – imię męskie pochodzenia łacińskiego, wywodzące się od nazwiska rzymskiego rodu Cornelii (Korneliuszy, por. Korneliusze Cynna). Istnieją różne hipotezy pochodzenia wspomnianej nazwy rodowej; wywodzi się ją bądź to ze słowa cornu („róg”), bądź to cornus („dereń”), bądź to od nazwy pola Corne w Tusculum[1]. W dawnej Polsce zapisywane od 1402 w łac. formie Cornelius[2] oraz od 1412 roku w formach pochodnych Kornosz, Kornasz[3], Korna (masc.), Kornosza (masc.), Kornoszek i ze zdrobnieniami Nela (masc.), Nelka (masc.), Nelko[4].
W ciągu ostatnich kilku lat imię to, zarówno w formie Kornel, jak i Korneliusz, jest coraz częściej nadawane[5].
Żeńskim odpowiednikiem jest Kornelia.
- 2 lutego, jako wspomnienie św. Korneliusza, centuriona[6]
- 9 lipca, jako wspomnienie św. Korneliusza Wijka[7]
- 16 września, jako wspomnienie papieża Korneliusza (przesunięte z 14 września)[7]
Odpowiedniki w innych językach
edytuj- łacina – Cornelius
- język angielski – Cornelius, Cornel
- język francuski – Corneille
- język hiszpański – Cornelio
- język niemiecki – Kornelius, Cornelius
- język rosyjski – Корней, Корнелий
- język włoski – Cornelio
Znane osoby noszące imię Kornel, Korneliusz, Korneli
edytuj- Korneliusz Pskowsko-Pieczerski – święty Kościoła prawosławnego
- Cornelis van der Aa – holenderski pisarz, historyk i księgarz
- Korneliusz Bahrynowski – księgarz, uczestnik rosyjskiego ruchu rewolucyjnego
- Cornelis Bega – holenderski malarz, rysownik i akwaforcista
- Cornelis Berkhouwer – holenderski polityk liberalny
- Cornelis Calkoen – holenderski dyplomata i mecenas sztuki
- Cornell Capa – amerykański fotoreporter pochodzenia węgierskiego
- Cornelius Castoriadis – francuski filozof i psychoanalityk pochodzenia greckiego
- Corneliu Zelea Codreanu – rumuński polityk
- Korniej Czukowski – rosyjski pisarz, teoretyk i historyk literatury, krytyk literacki i tłumacz
- Cornel Dinu – rumuński piłkarz
- Cornelis Dusart – holenderski malarz, grafik i kolekcjoner okresu baroku
- Cornelis Evertsen (młodszy) – admirał holenderski
- Cornelis Evertsen (starszy) – admirał holenderski
- Cornelio Fabro – włoski filozof i teolog
- Kornel Filipowicz – prozaik
- Korneliusz Gallus – przyjaciel Oktawiana Augusta, dowódca legionów z Cyrenajki
- Cornelis Gijsbrechts – flamandzki malarz okresu baroku
- Cornelis van Geelkerken – holenderski polityk
- Kornel Gibiński – polski lekarz
- Cornell Glen – piłkarz podchodzący z Trynidadu i Tobago
- Cornelis van Haarlem – holenderski malarz i rysownik
- Kornél Havasi – węgierski szachista, złoty medalista olimpijski
- Cornelis de Heem – holenderski malarz barokowy
- Corneille Heymans – belgijski fizjolog i farmakolog, laureat Nagrody Nobla
- Cornelis Hop – holenderski dyplomata
- Cornelis Johannes van Houten – holenderski astronom
- Cornelis de Houtman – holenderski żeglarz i odkrywca
- Cornelius Jansen – teolog, twórca jansenizmu, biskup Ypres
- Korneliusz Jemioł – paulin, przeor klaszoru Jasna Góra od 1 sierpnia 1957 do 23 marca 1959
- Cornelius Johnson – amerykański lekkoatleta
- Cornelius Kolig – austriacki malarz, rzeźbiarz, twórca instalacji, filmów i kompozytor
- Kornel Kozłowski – polski etnograf i historyk
- Kornel Krzeczunowicz – podpułkownik Wojska Polskiego, pisarz emigracyjny i ziemianin
- Cornelius Lanczos – węgierski matematyk i fizyk
- Cornelius Leary – amerykański prawnik i polityk
- Cornelis Lely - holenderski inżynier i polityk
- Corneille de Lyon – malarz francuski pochodzenia niderlandzkiego
- Kornel Makuszyński – pisarz
- Cornelis de Man – holenderski malarz i rysownik okresu baroku
- Cornel Medrea – rumuński rzeźbiarz
- Kornel Michejda – polski chirurg, profesor na uniwersytecie w Wilnie (1922-1939)
- Kornel Morawiecki – założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej
- Korneliusz Nepos (ok. 100-24 p.n.e.) – rzymski historyk i biograf
- Korneliusz Pacuda – polski dziennikarz i krytyk muzyczny
- Korneliusz Palma – wódz i polityk rzymski z okresu panowania cesarza Trajana
- Corneliu Papură – piłkarz rumuński
- Cornelius Pinus – malarz rzymski żyjący w czasach Wespazjana
- Cornelis van Poelenburgh – holenderski malarz barokowy
- Cornelius Roosevelt – amerykański przedsiębiorca
- Cornelius Ryan – amerykański dziennikarz i jeden z najwybitniejszych twórców reportażu historycznego
- Kornel Saláta – piłkarz słowacki
- Cornelis Schut – flamandzki malarz barokowy
- Cornelis Schuyt – kompozytor i organista niderlandzki
- Korneliusz Scypion – konsul rzymski
- Cornelis van Spaendonck – malarz holenderski
- Cornelis Springer – holenderski malarz miejskiej architektury
- Cornelius Steenoven – duchowny holenderski
- Kornel Stodola – słowacki taternik i narciarz
- Korneli Szlegel – polski malarz pejzażysta
- Cornelis Tromp – admirał holenderski
- Corneliu Vadim Tudor – rumuński dziennikarz i polityk
- Cornelius Udebuluzor – nigeryjski piłkarz
- Kornel Ujejski – poeta, publicysta
- Cornelius Vanderbilt – amerykański przedsiębiorca
- Cornelis Vroom – holenderski malarz barokowy
- Cornelis de Vos – flamandzki malarz i rysownik
- Cornelius Warmerdam – amerykański lekkoatleta
- Cornel Wilde – amerykański aktor i reżyser
- Heinrich Cornelius Agrippa – mag, okultysta, astrolog, alchemik i filozof, legendarny
- Cornelius Johannes Barchman Wuytiers – duchowny holenderski
- Cornelio Bentivoglio – hiszpański dyplomata pochodzenia włoskiego i włoski poeta
- Aulus Cornelius Celsus – rzymski uczony, encyklopedysta
- Lucjusz Korneliusz Cynna – polityk rzymski, jeden z przywódców popularów
- Gnaeus Cornelius Dolabella – rzymski konsul w roku 81 p.n.e.
- Gnejusz Korneliusz Lentulus Augur – rzymski polityk i senator
- Publiusz Korneliusz Lentulus Sura – polityk rzymski
- Faustus Korneliusz Sulla Feliks – potomek dyktatora Sullii
- Faustus Korneliusz Sulla Feliks (konsul 31 n.e.) – prawnuk dyktatora Sulli
- Publiusz Korneliusz Tacyt – jeden z najsłynniejszych historyków rzymskich
- Matej Kornel Hell – słowacki inżynier górniczy
- William Cornelius Van Horn – pionier kolejnictwa
- Józef Korneliusz O’Rourke – rosyjski wojskowy i polityk, dowódca wojskowy okresu wojen
- Wojciech Korneli Stattler – polski malarz
- Gerhard Cornelius van Wallrawe – architekt holenderski
Kornel, Korneliusz, Korneli w sztuce
edytuj- Cudowna podróż Kornela Estiego – węgierski dramat z 1995 roku na podstawie opowiadania Dezsö Kosztolányiego
- Mistrz Korneliusz – opowiadanie Honoriusza Balzaka, które weszło w skład cyklu Komedia ludzka
- Piotr w domu centuriona Korneliusza – obraz Barenta Fabrycjusza
Kornel, Korneliusz, Korneli – postacie fikcyjne
edytuj- Korneliusz Knot (Cornelius Fudge) – bohater cyklu Harry Potter, Minister Magii, a w VI tomie doradca Ministra Magii Rufusa Scrimgeoura.
Zobacz też
edytuj- Copa Cornelio Saavedra 1975
- Cornelius Weizen Bier
- Kornele – wieś w Polsce
- Kornelówka – 2 miejscowości w Polsce
- Saint-Corneille – miejscowość we Francji
- Saint-Cornier-des-Landes – miejscowość we Francji
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Grzenia, Słownik imion, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002, ISBN 83-01-13741-X, OCLC 830306364 .
- ↑ W. Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1 z. 3 (Ciemek–Dźwiżeń). Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1967.
- ↑ W. Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 3 z. 1 (Klamąt–Kunisz). Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971.
- ↑ M. Malec (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych t. 2, Kraków 1995, ISBN 83-85579-68-0.
- ↑ Baza imion eDziecka.
- ↑ Katolsk.no.
- ↑ a b Henryk Fros, Franciszek Sowa , Księga imion i świętych, t. 3, Kraków: Wydaw. WAM, 1998, ISBN 83-7097-464-3, OCLC 830206284 .