Klasztor Watopedi
Klasztor Watopedi (grec. Βατοπέδι lub Βατοπαίδι) – jeden z klasztorów na Górze Athos, zajmujący 2. miejsce w atoskiej hierarchii. Znajduje się w północno-wschodniej części atoskiego półwyspu. Nazwa pochodzi od greckich słów jeżyna i równina.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Kościół | |
Typ zakonu |
męski |
Liczba zakonników |
100 |
Obiekty sakralne | |
Katolikon |
Zwiastowania Najświętszej Marii Panny |
Założyciel klasztoru |
Atanazy, Mikołaj i Antoni |
Data budowy |
972–985 |
Położenie na mapie Św. Góry Athos | |
Położenie na mapie Grecji | |
40°18′51″N 24°12′40″E/40,314167 24,211111 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujWedle tradycji założony został w latach 972–985 przez trzech majętnych ludzi: Atanazego, Mikołaja i Antoniego. Główna świątynia klasztoru (katholikon) z Х wieku zadedykowana została Zwiastowaniu Najświętszej Marii Panny. Klasztor składa się z 12 kaplic wewnątrz i 19 na zewnątrz murów[1]. Jednym z mnichów wywodzących się z Watopedi był Maksym Grek, później jeden z ważniejszych teologów w państwie moskiewskim.
W 1743 założona tu została Atoska Akademia, zniszczona po kilkunastu latach przez mnichów-przeciwników podnoszenia kultury umysłowej.
W klasztorze mieszka dziś około 100 mnichów. Biblioteka klasztoru przechowuje prawie 2000 rękopisów i ponad 35 000 drukowanych ksiąg[1]. Wśród rękopisów znajdują się manuskrypty dzieł Homera. Stąd pochodzi Kodeks Moskiewski II, który został wywieziony z klasztoru w 1655.
Wśród zbiorów ikon wyróżniają się cztery poświęcone Bogurodzicy.
Skandal finansowy
edytujWe wrześniu 2008 klasztor został bohaterem skandalu finansowego. Mnisi zostali oskarżeni o zamianę ziemi małej wartości na państwową nieruchomość dużej wartości w transakcji z rządem premiera Kostasa Karamanlisa z konserwatywnej partii Nowa Demokracja. Po ujawnieniu afery, pod naciskiem opinii publicznej, rząd odwołał tę transakcję, dwóch ministrów zrezygnowało[2], a parlament powołał komisję śledczą dla zbadania sprawy. Państwo straciło na rzecz klasztoru co najmniej 100 milionów euro, choć komisja parlamentarna wyceniła nieruchomość nawet na miliard euro. W 2011 archimandryta Efrem został aresztowany i uwięziony pod zarzutem oszustwa i malwersacji[3]. W październiku 2013 prasa doniosła, że czternaście osób, w tym archimandryta Efrem i mnich Arseniusz są postawieni w stan oskarżenia pod wieloma różnymi zarzutami, w tym prania brudnych pieniędzy, w związku ze „świętą wymianą” (jak nazwała transakcję prasa)[4].
Najważniejsze budynki wewnątrz klasztoru
edytuj- Katolikon (główna świątynia), pod wezwaniem Zwiastowania
- Refektarz
- Wieża z zegarem pochodząca z czasów bizantyjskich
- Pochodząca z X wieku wieża, w której mieści się biblioteka klasztoru
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Watopedi na oficjalnej stronie Góry Athos. mountathos.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (ang.).
- ↑ Greek minister quits over scandal, BBC.
- ↑ Greece jails Abbot Ephraim in Mount Athos fraud case, BBC.
- ↑ Σε δίκη Εφραίμ και άλλοι 13 για το Βατοπέδι - eThemis: Το ελληνικό νομικό site [online], ethemis.gr [dostęp 2021-06-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-16] (gr.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Watopedi na oficjalnej stronie Góry Athos. mountathos.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (ang.)
- Klasztor Watopedi (ros.)