Kanał Parry’ego

droga morska przez kanadyjski Archipelag Arktyczny

Kanał Parry’ego (ang. Parry Channel) – naturalna droga wodna w Kanadzie o długości około 1400 km i szerokości 5-270 km biegnąca przez centralny Archipelag Arktyczny[1]. Jego większa, wschodnia część leży na terytorium Nunavut, a zachodni, mniejszy odcinek znajduje się w Terytoriach Północno-Zachodnich[2].

Kanał na mapie północnej Kanady

Geografia

edytuj

Kanał przebiega z zachodu na wschód łącząc Morze Baffina na wschodzie z Morzem Beauforta na zachodzie. Jego wschodni koniec jest jedynym praktycznym początkiem Przejścia Północno-Zachodniego[3]. Zachodni koniec cieśniny mógłby być naturalnym wyjściem z archipelagu, jednak tamtejsze wody są pokryte lodem. Kanał oddziela Wyspy Królowej Elżbiety od reszty Archipelagu Arktycznego. Poszczególne części Kanału Parry’ego to (ze wschodu na zachód): Cieśnina Lancastera, Cieśnina Barrowa, Cieśnina Melville’a oraz Cieśnina McClure’a. Na południe od kanału znajdują się: Ziemia Baffina, Admiralty Inlet, znajdujący się na Ziemi Baffina Półwysep Brodeur, Cieśnina Księcia Regenta prowadząca do Zatoki Boothia, wyspa Somerset, Cieśnina Peel, Wyspa Księcia Walii, Kanał McClintocka, Wyspa Wiktorii, Cieśnina Księcia Walii i Wyspa Banksa. Na północ od cieśniny leżą: Wyspa Devon, Kanał Wellingtona, Wyspa Cornwallisa, Cieśnina McDougalla, Wyspa Bathursta, Wyspa Melville’a oraz Wyspa Księcia Patryka[4].

Etymologia

edytuj

Kanał Parry’ego został nazwany od nazwiska eksploratora terenów arktycznych Williama Edwarda Parry’ego, który w roku 1819 dotarł aż do Wyspy Melville’a, po czym na drodze stanął mu lód w Cieśninie McClure’a[5].

Przypisy

edytuj
  1. Parry’ego, Kanał, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-01-12].
  2. Parry Channel dictionary definition | Parry Channel defined [online], yourdictionary.com [dostęp 2020-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-12].
  3. Sea Ice Retreats in the Northwest Passage [online], earthobservatory.nasa.gov, 9 sierpnia 2012 [dostęp 2020-01-12] (ang.).
  4. Parry Channel | The Canadian Encyclopedia [online], thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2020-01-12].
  5. Ann Parry, Parry, Sir William Edward (1790–1855), Canberra: National Centre of Biography, Australian National University [dostęp 2020-01-12].