Kalipso (córka Atlasa)

Kalipso (gr. Καλυψώ Kalypsṓ, łac. Calypso) – w mitologii greckiej nimfa żyjąca na Ogygii (gr. Ὠγυγία), wyspie identyfikowanej z różnymi rzeczywistymi wyspami na Morzu Śródziemnym i Oceanie Atlantyckim. Uchodziła za córkę tytana Atlasa. To przez wspieranie ojca podczas tytanomachii została uwięziona na Ogygii. Więziła na niej przez 7 lat Odyseusza, którego uwolniła dopiero gdy Hermes jej to nakazał.

Kalipso

Καλυψώ

nimfa
Występowanie	mitologia grecka
Rodzina
Ojciec	Atlas lub Helios

Pochodzenie imienia „Kalipso”

Dokładna etymologia imienia Kalipso nie jest znana. Słowo „καλύπτειν” (kalyptein) = chować, kryć, z którego wywodzi się też „apokalipsa” = objawienie, sugeruje, że Kalipso była na początku utożsamiana z boginią śmierci bądź ciemności.

Postać z Odysei

Kalipso jest najbardziej znana z roli jaką odegrała w Odysei Homera, w której więzi bohatera wojny trojańskiej – Odyseusza. Trzyma go przez siedem lat jako zakładnika na Ogygii, chcąc go uczynić swoim nieśmiertelnym mężem. Odys ma odmienne plany – pragnie wrócić do swojej ukochanej żony Penelopy. Atena, która mu sprzyja, prosi Zeusa o uwolnienie zakładnika z wyspy. Ten przystaje na prośbę i wysyła Hermesa, by kazał Kalipso uwolnić Odyseusza.

Zdaniem Hezjoda, greckiego epika, Kalipso urodziła Odyseuszowi dwoje dzieci: Nausitusa i Nausinusa.

Współczesne nawiązania

• peerelowskie lody Calypso.
• Postacie o imieniu Kalipso, nawiązujące do postaci mitologicznej, pojawiają się m.in. w serii książek Percy Jackson i bogowie olimpijscy, Olimpijscy herosi oraz w filmach: Piraci z Karaibów: Skrzynia umarlaka i Piraci z Karaibów: Na krańcu świata.
• Imieniem tej greckiej nimfy został też nazwany jeden z księżyców Saturna.
• Postać Calypso pojawia się również w anglojęzycznym musicalu Epic autorstwa Jorge Rivera-Herrans'a, głosu postaci podkłada Barbara Wangui.

Bibliografia

• Słownik kultury antycznej pod red. Lidii Winniczuk. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1986. ISBN 83-214-0406-5