John Bright

John Bright (ur. 16 listopada 1811 w Rochdale w hrabstwie Lancashire, zm. 27 marca 1889) – brytyjski radykalny i liberalny polityk, kwakier, współzałożyciel Ligi Przeciwko Ustawom Zbożowym, minister w rządach Williama Ewarta Gladstone’a.

John Bright

Data i miejsce urodzenia	16 listopada 1811 Rochdale
Data śmierci	27 marca 1889
Przewodniczący Zarządu Handlu
Okres	od 9 grudnia 1868 do 14 stycznia 1871
Następca	Chichester Parkinson-Fortescue
Kanclerz Księstwa Lancaster
Okres	od 1880 do 1882

John Bright, 1883

Życiorys

Był synem Jacoba Brighta, pracownika branży tekstylnej z Manchesteru, i jego drugiej żony Marthy Wood. Wykształcenie odebrał w Ackworth School, Bootham School oraz w Newton School. W wieku 16 lat rozpoczął pracę w fabryce ojca. Wkrótce rozpoczął działalność publiczną i dał się poznać jako świetny mówca. W 1836 lub 1837 r. poznał Richarda Cobdena i wspólnie rozpoczęli działalność na rzecz zniesienia protekcjonistycznych ustaw zbożowych.

Pierwsze przemówienie w tej sprawie Bright wygłosił w 1838 r. Rok później powstała Liga Przewicko Ustawom Zbożowym (Anit-Corn Law League). Bright dużo podróżował po kraju i wygłaszał wiele przemówień, w których popierał wolny handel i krytykował ziemską arystokrację. W 1843 r. Bright uzyskał mandat parlamentarny z okręgu City of Durham. Wciąż podróżował po kraju. Zorganizował konferencję Ligi w Londynie. Słał także petycje do księcia Sussex, ministra spraw wewnętrznych sir Jamesa Grahama oraz do przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Zarządu Handlu, lorda Ripona i Williama Gladstone’a.

Działalność Brighta i Cobdena oraz klęska głodu w Irlandii spowodowana chorobą ziemniaków, skłoniły premiera Roberta Peela do zniesienia ustaw zbożowych, co nastąpiło w 1846 r. W 1847 r. Bright uzyskał mandat parlamentarny z okręgu Manchester. Jego krytyka wojny krymskiej, sprawiła, że przegrał wybory w Manchesterze w 1857 r. Wkrótce jednak uzyskał mandat parlamentarny z okręgu Birmingham. Od 1885 r. reprezentował okręg wyborczy Birmingham Central.

W 1868 r. został przewodniczącym Zarządu Handlu i był nim do 1871 r. W latach 1873–1874 i 1880-1882 był Kanclerzem Księstwa Lancaster. W 1886 r. opuścił Partię Liberalną w proteście przeciwko projektowi nadającemu Irlandii autonomię.

Linki zewnętrzne

• Rochdale Folk. manchesterhistory.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-29)].
• Wolny handel. datapolis.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-03)].
• spartacus-educational.com.
• Claus Bernet, John Bright, in: BBKL, 32, 2011, 161-181: http://www.kirchenlexikon.de/b/bright_j.shtml