Jodła nadobna

Jodła nadobna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	jodła
Gatunek	jodła nadobna
	Nazwa systematyczna
	Abies bracteata (D. Don) Poit.; Rev. Hort. (Paris) sér. 2, 4:7. 1845
Synonimy
	Abies venusta (Douglas) K.Koch; Pinus bracteata D.Don; Pinus venusta Douglas;
	Abies venusta (Douglas) K.Koch; Pinus bracteata D.Don; Pinus venusta Douglas;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jodła nadobna (Abies bracteata (D. Don) Poit.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych. Jest najrzadszym północnoamerykańskim gatunkiem jodły. Spotykana w kilku odizolowanych skalistych kanionach w górach Santa Lucia na terenie stanu Kalifornia^[4]^[7]. Odkrył ją i sprowadził do Europy William Lobb w 1852 roku^[7].

Morfologia

Pokrój

Kwiaty

Pokrój: Drzewo dorastające do 35 m wysokości o stożkowej, wąskiej, silnie zwężającej się koronie. Konary lekko zadarte i rozłożyste^[7], z wiekiem nieco opadające^[8].
Kora: U młodych drzew szara i pomarszczona, z czarnymi obwódkami wokół sęków, u starszych drzew purpurowoczarna bądź czarna i głęboko spękana^[7].
Liście: Grzebieniasto ułożone, ostro zakończone, równowąskie igły długości od 2,5 do 6 cm i szerokości ok. 3 mm, nachylone wzdłuż osi pędu. Wierzch ciemnozielony, od spodu z dwoma białymi paskami. Młode igły o delikatnym różowawym odcieniu^[7].
Szyszki: Wyrastają w szczytowych partiach drzewa, wyglądem przypominają świecę. Odstające i wąskie końce łusek wspierających nadają im unikatowy wygląd. Pozostają na drzewie do całkowitego rozpadu^[7].

Biologia i ekologia

Fanerofit. Roślina jednopienna, wiatropylna. Rośnie w suchych lasach iglastych w górach Santa Lucia, wzdłuż wybrzeża Kalifornii na wysokości 600–900 m n.p.m.^[8] Cechuje się dużą odpornością na niekorzystne warunki^[7].

Zagrożenia i ochrona

Jodła ta wpisana jest do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych w kategorii gatunek najmniejszej troski (ang. Least Concern – LC)^[6].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b Abies bracteata. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2013-06-21].
↑ ^a ^b P.P. Thomas P.P., A.A. Farjon A.A., Abies bracteata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-06-21] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 116. ISBN 97883242-0842-5.
↑ ^a ^b Flora of North America. [w:] Abies bracteata [on-line]. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[grin-4] Abies bracteata. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).

[TPL-5] The Plant List. [dostęp 2013-06-21].

[iucn-6] P.P. Thomas P.P., A.A. Farjon A.A., Abies bracteata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-06-21] (ang.).

[russel-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 116. ISBN 97883242-0842-5.

[NA-8] Flora of North America. [w:] Abies bracteata [on-line]. [dostęp 2013-06-21]. (ang.).

[4]

[7]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[8]