Jan Szmyd

polski historyk filozofii, religioznawca, etyk

Jan Stanisław Szmyd (ur. 21 czerwca 1932 w Krościenku Wyżnym[1]) – historyk filozofii, religioznawca, etyk, nauczyciel akademicki, publicysta.

Jan Szmyd
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1932
Krościenko Wyżne

profesor nauk humanistcznych
Specjalność: dydaktyka filozofii, etyka, filozofia człowieka, historia filozofii
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie, Uniwersytet Warszawski

Profesura

1978, 1988

Uczelnia

Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie,

Uczelnia

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Uczelnia

Uniwersytet Rzeszowski

Uczelnia

Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa w Krakowie

Wykształcenie i praca zawodowa

edytuj

Ukończył studia filozoficzne w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (1956) oraz na Uniwersytecie Warszawskim (1958). Od 1978 roku profesor nauk humanistycznych. Wykładał w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (Wydział Humanistyczny, Instytut Politologii) oraz na Uniwersytecie Rzeszowskim (Wydział Pedagogiczny, Instytut Pedagogiki).

Przedmiotem wieloletnich badań Jana Szmyda były dzieje psychologii religii w Polsce[2].

Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 60. i 70. zasiadał w Komitecie Uczelnianym PZPR w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie[3]

Ważniejsze książki

edytuj
  • 1968: Filozofia moralna Santayany. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • 1975: Jan Hempel: idee i wartości. Warszawa: Książka i Wiedza. LCCN 75401712. OCLC 613950946.
  • 1978: Prekursorzy psychologii religii w Polsce: studium poglądów religioznawczych Edwarda Abramowskiego, Jana Władysława Dawida, Jana Hempla. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP. LCCN 79388789. OCLC 69453251.
  • 1979: Osobowość a religia: z psychologii religii w Polsce. Warszawa: Książka i Wiedza. LCCN 79388555. OCLC 830266516.
  • 1992: Wstęp do filozofii. Wybór tekstów, Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
  • 1992: Wprowadzenie do psychologii religii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP. OCLC 39762943.
  • 1993: Myślenie i zachowanie irracjonalne. (Studia z psychologii irracjonalizmu). Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
  • 1996: Psychologiczny obraz religijności i mistyki. Z badań psychologów polskich. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP. ISBN 83-86841-54-0.
  • 1998: Charakter narodowy i duchowość wspólnoty. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
  • 2000: Wizerunki filozofów i humanistów polskich: wiek XX. (pod red. J. Szmyda) Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
  • 2002: Religijność i transcendencja: wprowadzenie do psychologii religii i duchowości. Bydgoszcz-Kraków: Oficyna Wydawnicza Branta.
  • 2002: Wyzwania i poszukiwania edukacyjne. Szkice z pogranicza filozofii wychowania. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
  • 2003: Filozofowanie użyteczne. Studia z filozofii praktycznej. Bydgoszcz-Kraków: Oficyna Wydawnicza Branta.
  • 2004: Leksykon filozofów współczesnych (pod red. J. Szmyda), Bydgoszcz-Kraków: Oficyna Wydawnicza Branta.
  • 2006: Tożsamość, a globalizacja. Kraków: AFN.
  • 2010: Myślenie i zachowanie nieracjonalne. Tradycje i współczesne wymiary. Z psychologii i filozofii irracjonalizmu. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
  • 2011: Odczytywanie współczesności. Perspektywa antropologiczna, etyczna i edukacyjna. Kraków: AFM.
  • 2015: Zagrożone człowieczeństwo. Regresja antropologiczna w świecie ponowoczesnym. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk. ISBN 978-83-7164-864-9.
  • 2019: Moc i niemoc edukacji i wychowania w społeczeństwie rynkowym. Wgląd krytyczny i prospektywny. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
  • 2022: Wobec kryzysu świata i człowieka: ocena krytyczna i ostrzeżenie głośnych intelektualistów: Zygmunt Bauman, Noam Chomsky, Yuval Noah Harari, Michel Houellebecq, Leszek Kołakowski, Konrad Zachariasz Lorenz, Martha Craven Nussbaum, Arturo Pérez-Reverte, Henryk Dominik Skolimowski. Warszawa: Towarzystwo Kultury Świeckiej im. Tadeusza Kotarbińskiego. ISBN 978-83-95635-57-1.
  • 2023: Przekroje cywilizacyjnych przemian współczesnego świata i człowieka. Epokowa transformacja wszystkiego – szansa i zagrożenie. Krosno: Państwowa Akademia Krośnieńska w Krośnie Wydawnictwo Humanistyczne Pigonianum.
  • (w druku): Modern Times – Modern World. Philosophical and Anthropological Readings.

Przypisy

edytuj
  1. Biogram Jana Szmyda. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-12-16].
  2. Wprowadzenie. W: Jan Szmyd: Psychologiczny obraz religijności i mistyki. Z badań psychologów polskich. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1996, s. 8. ISBN 83-86841-54-0.
  3. Józef Hampel, Marian Różycki, Jan Szmyd, Podstawowa Organizacja Partyjna w latach 1961–1971 [w:] „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie”, Z. 46, Kraków 1973, s. 357–360.

Bibliografia

edytuj
  • Antoni Komendera, Roman Padoł, Michał Śliwa (red.): Człowiek i wartości: księga pamiątkowa poświęcona 35-leciu pracy naukowej i 40-leciu pracy nauczycielskiej profesora Jana Szmyda. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1997.
  • Szmyd Jan (wspomnienie własne). W: Anna Szaruchowa (red.): Absolwenci Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 2006, s. 105–106.
  • Szmyd Jan. W: Stanisław Dziedzic, Tadeusz Skoczek: Katalog autorów polskich. Kraków: Stowarzyszenie Autorów Polskich, 1988, s. 235–236.

Linki zewnętrzne

edytuj