Jan Gałecki
Jan Stefan Gałecki[1] (ur. 18 czerwca 1932 w Zalesiu, zm. 27 kwietnia 2021 w Szczecinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk filozoficznych, biskup pomocniczy szczecińsko-kamieński w latach 1974–2007, od 2007 biskup pomocniczy senior archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej.
| Biskup tytularny Maiuki | ||
 Jan Gałecki (1987) | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
18 czerwca 1932 | |
| Data i miejsce śmierci |
27 kwietnia 2021 | |
| Miejsce pochówku | ||
| Biskup pomocniczy szczecińsko-kamieński | ||
| Okres sprawowania |
1974–2007 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
23 czerwca 1957 | |
| Nominacja biskupia |
4 lutego 1974 | |
| Sakra biskupia |
17 marca 1974 | |
| Data konsekracji |
17 marca 1974 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Szczecin | ||||
| Miejsce | |||||
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys
edytujUrodził się 18 czerwca 1932 w Zalesiu. Kształcił się w Krasińcu i Makowie Mazowieckim, następnie w latach 1950–1952 w Niższym Seminarium Duchownym w Słupsku. W 1952 złożył egzamin dojrzałości[2]. W latach 1952–1957 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Gościkowie-Paradyżu[1]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 23 czerwca 1957 w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim biskup Teodor Bensch[1], delegat Prymasa Polski z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego w Gorzowie Wielkopolskim[3]. W 1970 rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytecie Lubelskiego. W 1972 uzyskał magisterium w Instytucie Teologii Pastoralnej[1]. Doktorat nauk filozoficznych otrzymał w 1978 w Sekcji Filozofii Społecznej Wydziału Filozoficznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na podstawie dysertacji Religijność rodziców a religijność dzieci w środowisku miejskim. Studium socjologiczne[1][4].
Przez 13 lat pracował jako wikariusz kolejno w parafiach: Najświętszego Zbawiciela w Zielonej Górze (1957–1959), Najświętszego Zbawiciela w Szczecinie (1959–1960), św. Jadwigi Śląskiej w Zielonej Górze (1960–1964), Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Drawnie (1964–1966) i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szczecinku (1966–1970)[5]. W latach 1971–1974 był administratorem i proboszczem parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Stargardzie Szczecińskim, jednocześnie pełnił funkcję wicedziekana dekanatu stargardzkiego. Od 1964 do 1971 był zatrudniony w kurii biskupiej w Gorzowie Wielkopolskim, początkowo w latach 1964–1970 na stanowisku referenta pomocniczego ds. środków społecznego przekazu, następnie w latach 1970–1971 jako notariusz[1]. W 1972 został inkardynowany do diecezji szczecińsko-kamieńskiej[6]. W kurii diecezjalnej w Szczecinie od 1972 do 1974 pełnił funkcję konsultora diecezjalnego, zaś w latach 1973–1974 był referentem duszpasterstwa nauczycieli i wychowawców[1][4].
4 lutego 1974 został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji szczecińsko-kamieńskiej ze stolicą tytularną Maiuca. Święcenia biskupie otrzymał 17 marca 1974 w katedrze św. Jakuba w Szczecinie. Udzielił mu ich kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski, któremu asystowali Jerzy Stroba, biskup diecezjalny szczecińsko-kamieński, i Bogdan Sikorski, biskup diecezjalny płocki[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Mitte me” (Poślij mnie)[7]. 18 marca 1974 został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. W kurii biskupiej pełnił funkcje moderatora kurii oraz moderatora wydziału duszpasterskiego[1], od 2003 sprawował nadzór nad III rejonem obejmującym 13 dekanatów północnych archidiecezji[5]. Od 9 października 1978 do 10 marca 1979, w związku z przeniesieniem dotychczasowego biskupa diecezjalnego Jerzego Stroby do archidiecezji poznańskiej, pełnił funkcję wikariusza kapitulnego diecezji[2]. W maju 1978 został ustanowiony prepozytem kapituły katedralnej w Szczecinie. W 1986 rozpoczął prowadzenie wykładów z katolickiej nauki społecznej, a następnie teologii pastoralnej w Wyższym Seminarium Duchownym w Szczecinie[1]. 22 września 2007 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej[8][9].
W ramach prac Episkopatu Polski został członkiem Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu, Komisji ds. Duszpasterstwa Ludzi Morza, Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego oraz Rady ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek[4]. W 1980 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego szczecińsko-kamieńskiego Stanisława Stefanka[10].
Zmarł 27 kwietnia 2021 w Szczecinie[2]. 1 maja 2021 został pochowany w grobowcu kapłanów archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej na cmentarzu Centralnym w Szczecinie[11].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 40–41. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c G. Wejman: Nota biograficzna Jana Gałeckiego na stronie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. diecezja.szczecin.pl. [dostęp 2021-11-07].
- ↑ P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 25. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 92–93. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b G. Wejman: Biskup dr Jan Gałecki, życie i działalność. szczecin.kuria.pl, 2014-03-17. [dostęp 2014-12-01].
- ↑ Szczecin: 25 rocznica sakry bp Gałeckiego – zapowiedź. ekai.pl (arch.), 1999-03-13. [dostęp 2018-11-28].
- ↑ Jan Gałecki na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-11-13].
- ↑ Rinuncia di Ausiliare di Szczecin-Kamień (Polonia). press.vatican.va, 2007-09-22. [dostęp 2013-12-27]. (wł.).
- ↑ Benedykt XVI przyjął dwie rezygnacje biskupie. episkopat.pl (arch.), 2007-09-22. [dostęp 2013-12-27].
- ↑ Jan Gałecki. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
- ↑ Uroczystości pogrzebowe bp. Jana Gałeckiego. ekai.pl, 2021-05-01. [dostęp 2021-05-01].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Jana Gałeckiego na stronie archidiecezji szczecińskiej. [dostęp 2021-11-07].
- Jan Gałecki na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-11-13].
- Jan Gałecki [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-26] (ang.).