Jan Bohdan Gliński

polski lekarz, powstaniec warszawski

Jan Bohdan Gliński ps. Gbur i Doktór Jan (ur. 19 grudnia 1915 w Wiedniu, zm. 31 marca 2019 w Warszawie) – polski lekarz, powstaniec warszawski, kapitan Armii Krajowej[1].

Jan Bohdan Gliński
Gbur, Doktór Jan
Data i miejsce urodzenia

19 grudnia 1915
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

31 marca 2019
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarz, powstaniec warszawski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Wojska Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”

Życiorys

edytuj

Urodził się 19 grudnia 1915 r. w Wiedniu jako syn Bohdana i Heleny z domu Sokołowskiej[2][3], którzy byli lekarzami w Opatowie[4]. Absolwent gimnazjum w Rydzynie[2]. W latach 1934–1939 studiował medycynę na Uniwersytecie im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie. W kampanii wrześniowej był ochotnikiem w 178 Pułku Piechoty Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie. Po kapitulacji więziony w Stalagu XI A Altengrabow, zwolniony w 1940 r. Po powrocie do kraju kontynuował studia na tajnych kompletach[5] i 5 sierpnia 1941 r. uzyskał dyplom lekarza[6]. Od 1940 r. przez rok pracował w Szpitalu Powiatowym w Opatowie, a od 1942 r. do 1944 r. w Szpitalu Zakaźnym św. Stanisława w Warszawie[5].

Od 1942 r. należał do podziemnej Unii[5], a następnie do IV Zgrupowania Gurt III Rejonu Śródmieście Armii Krajowej[6]. W powstaniu warszawskim komendant Punktu Ratowniczo-Sanitarnego przy ul. Nowogrodzkiej[5] w Zgrupowaniu Gurt[7]. Po zajęciu tego rejonu przez Niemców szpital działał do 28 sierpnia 1944 r., kiedy razem z podwładnymi i chorymi Gliński został skierowany[6] do obozu przejściowego w Pruszkowie, skąd zbiegł[8] i od 29 sierpnia[6] objął kierownictwo szpitala powstańczego w Górcach i kierował nim do likwidacji[8] zarządzonej przez polskie władze podziemne 20 grudnia[6].

Po zakończeniu II wojny światowej został lekarzem powiatowym w Zgorzelcu i pierwszym dyrektorem miejscowego szpitala powiatowego. Od 1954 r. pracował w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Rudce, a od 1972 r. był jego dyrektorem[5]. Trzy lata później przekształcił sanatorium w Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej Gruźlicy i Chorób Płuc[6]. Na emeryturę przeszedł w 1981 r., a następnie do 1995 r. pracował poradni przeciwgruźliczej w Otwocku[2].

W latach 1946–1979 działał w Związku Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia, od 1964 r. należał do Społecznego Komitetu Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc, był także współzałożycielem i przewodniczącym Sekcji Historycznej Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. W 1989 r. został dyrektorem Fundacji im. Tadeusza Łopuszańskiego. Od 1986 r. pracował nad powstaniem Słownika Biograficznego Lekarzy i Farmaceutów Ofiar Drugiej Wojny Światowej, nakładem Naczelnej Izby Lekarskiej wydano dwa tomy[6].

Żonaty z Krystyną Zofią z domu Oleś, miał dwoje dzieci[6]: Zofię (ur. w 1944 r., późniejszą Boranowską) i Andrzeja (ur. w 1948 r.)[3]. W ostatnim okresie życia mieszkał w kamienicy przy alei 3 Maja 2 w Warszawie.

Zmarł 31 marca 2019 r., został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2] (kwatera 299a-2-14)[9].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Nekrolog Jana Glińskiego opublikowany przez najbliższą rodzinę [online], nekrologi.wyborcza.pl, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-07].
  2. a b c d Jan Bohdan Gliński [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2024-03-31] (pol.).
  3. a b Marek Minakowski, profil Jana Bohdana Glińskiego w Wielkiej genealogii Minakowskiego [online] [dostęp 2019-04-07].
  4. Zmarł Jan Bohdan Gliński, lekarz powstania warszawskiego. Miał 104 lata [online], WPROST.pl, 1 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-03] (pol.).
  5. a b c d e f Zmarł lekarz Powstania Warszawskiego Jan Bohdan Gliński ps. Gbur i Doktór Jan. [w:] Rynek Zdrowia [on-line]. Grupa PTWP SA, 2019-04-01. [dostęp 2019-04-02]. (pol.).
  6. a b c d e f g h Jan Bohdan Gliński, ps. Gbur, dr Jan [online], Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego [dostęp 2019-04-03] (ang.).
  7. Powstaniec i lekarz Armii Krajowej. Zmarł Jan Gliński pseudonim Gbur [online], tvnwarszawa.tvn24.pl [dostęp 2019-04-03].
  8. a b c Tomasz Urzykowski, Nie żyje Jan Bohdan Gliński, 104-letni weteran powstania warszawskiego [online], warszawa.wyborcza.pl, 2 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-03].
  9. Cmentarz Stare Powązki: GLIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05].
  10. Nekrolog Jana Glińskiego opublikowany przez PTL [online], nekrologi.wyborcza.pl, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-07].