Jan Bohdan Gliński
Jan Bohdan Gliński ps. Gbur i Doktór Jan (ur. 19 grudnia 1915 w Wiedniu, zm. 31 marca 2019 w Warszawie) – polski lekarz, powstaniec warszawski, kapitan Armii Krajowej[1].
Data i miejsce urodzenia |
19 grudnia 1915 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 marca 2019 |
Zawód, zajęcie |
lekarz, powstaniec warszawski |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 19 grudnia 1915 r. w Wiedniu jako syn Bohdana i Heleny z domu Sokołowskiej[2][3], którzy byli lekarzami w Opatowie[4]. Absolwent gimnazjum w Rydzynie[2]. W latach 1934–1939 studiował medycynę na Uniwersytecie im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie. W kampanii wrześniowej był ochotnikiem w 178 Pułku Piechoty Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie. Po kapitulacji więziony w Stalagu XI A Altengrabow, zwolniony w 1940 r. Po powrocie do kraju kontynuował studia na tajnych kompletach[5] i 5 sierpnia 1941 r. uzyskał dyplom lekarza[6]. Od 1940 r. przez rok pracował w Szpitalu Powiatowym w Opatowie, a od 1942 r. do 1944 r. w Szpitalu Zakaźnym św. Stanisława w Warszawie[5].
Od 1942 r. należał do podziemnej Unii[5], a następnie do IV Zgrupowania Gurt III Rejonu Śródmieście Armii Krajowej[6]. W powstaniu warszawskim komendant Punktu Ratowniczo-Sanitarnego przy ul. Nowogrodzkiej[5] w Zgrupowaniu Gurt[7]. Po zajęciu tego rejonu przez Niemców szpital działał do 28 sierpnia 1944 r., kiedy razem z podwładnymi i chorymi Gliński został skierowany[6] do obozu przejściowego w Pruszkowie, skąd zbiegł[8] i od 29 sierpnia[6] objął kierownictwo szpitala powstańczego w Górcach i kierował nim do likwidacji[8] zarządzonej przez polskie władze podziemne 20 grudnia[6].
Po zakończeniu II wojny światowej został lekarzem powiatowym w Zgorzelcu i pierwszym dyrektorem miejscowego szpitala powiatowego. Od 1954 r. pracował w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Rudce, a od 1972 r. był jego dyrektorem[5]. Trzy lata później przekształcił sanatorium w Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej Gruźlicy i Chorób Płuc[6]. Na emeryturę przeszedł w 1981 r., a następnie do 1995 r. pracował poradni przeciwgruźliczej w Otwocku[2].
W latach 1946–1979 działał w Związku Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia, od 1964 r. należał do Społecznego Komitetu Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc, był także współzałożycielem i przewodniczącym Sekcji Historycznej Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. W 1989 r. został dyrektorem Fundacji im. Tadeusza Łopuszańskiego. Od 1986 r. pracował nad powstaniem Słownika Biograficznego Lekarzy i Farmaceutów Ofiar Drugiej Wojny Światowej, nakładem Naczelnej Izby Lekarskiej wydano dwa tomy[6].
Żonaty z Krystyną Zofią z domu Oleś, miał dwoje dzieci[6]: Zofię (ur. w 1944 r., późniejszą Boranowską) i Andrzeja (ur. w 1948 r.)[3]. W ostatnim okresie życia mieszkał w kamienicy przy alei 3 Maja 2 w Warszawie.
Zmarł 31 marca 2019 r., został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2] (kwatera 299a-2-14)[9].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Armii Krajowej
- Warszawski Krzyż Powstańczy
- Medal Wojska
- Medal Za Warszawę 1939–1945
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”[5]
- Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”[8]
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony dla Zdrowia Narodu”
- Medal Gloria Medicinae Polskiego Towarzystwa Lekarskiego
- Odznaczenie „Medicus Nobilis”[10]
Przypisy
edytuj- ↑ Nekrolog Jana Glińskiego opublikowany przez najbliższą rodzinę [online], nekrologi.wyborcza.pl, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-07] .
- ↑ a b c d Jan Bohdan Gliński [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2024-03-31] (pol.).
- ↑ a b Marek Minakowski, profil Jana Bohdana Glińskiego w Wielkiej genealogii Minakowskiego [online] [dostęp 2019-04-07] .
- ↑ Zmarł Jan Bohdan Gliński, lekarz powstania warszawskiego. Miał 104 lata [online], WPROST.pl, 1 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-03] (pol.).
- ↑ a b c d e f Zmarł lekarz Powstania Warszawskiego Jan Bohdan Gliński ps. Gbur i Doktór Jan. [w:] Rynek Zdrowia [on-line]. Grupa PTWP SA, 2019-04-01. [dostęp 2019-04-02]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Jan Bohdan Gliński, ps. Gbur, dr Jan [online], Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego [dostęp 2019-04-03] (ang.).
- ↑ Powstaniec i lekarz Armii Krajowej. Zmarł Jan Gliński pseudonim Gbur [online], tvnwarszawa.tvn24.pl [dostęp 2019-04-03] .
- ↑ a b c Tomasz Urzykowski , Nie żyje Jan Bohdan Gliński, 104-letni weteran powstania warszawskiego [online], warszawa.wyborcza.pl, 2 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-03] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: GLIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05] .
- ↑ Nekrolog Jana Glińskiego opublikowany przez PTL [online], nekrologi.wyborcza.pl, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-07] .