James Voss
James Shelton Voss (ur. 3 marca 1949 w Cordovie w stanie Alabama) – amerykański astronauta, pilot wojskowy, inżynier, pułkownik United States Army.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Funkcja |
specjalista misji, |
Łączny czas misji kosmicznych |
202 dni 5 godzin 29 minut i 22 sekundy |
Misje |
STS-44, STS-53, STS-69, STS-101, STS-102, Ekspedycja 2, STS-105 |
Stopień wojskowy | |
Wyuczony zawód |
pilot wojskowy |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujUrodził się 3 marca 1949 w miejscowości Cordova w stanie Alabama. Po ukończeniu szkoły średniej w Opelice wstąpił na Uniwersytet Auburn, uzyskując w 1972 tytuł inżyniera lotniczego. Następnie rozpoczął zawodową służbę wojskową w stopniu podporucznika. Podwyższając kwalifikacje, w 1974 zdobył magisterium w dziedzinie aeronautyki na Uniwersytecie Colorado.
Odbył gruntowne szkolenie wojskowe (m.in. w US Army Ranger School), ukończył także kursy z zakresu pilotażu samolotów wojskowych. Na początku lat 80. był wykładowcą na Wydziale Mechaniki w Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych w West Point. W 1983 ukończył Szkołę Pilotów Doświadczalnych Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, otrzymując Nagrodę dla Wybitnego Studenta (Outstanding Student Award). Następnie uzyskał dyplom w Kolegium Sztabu Sił Zbrojnych (Armed Forces Staff College), po czym otrzymał stanowisko koordynatora ds. badań i rozwoju US Army Aviation Engineering Flight Activity. Jako wysokiej klasy specjalista pracował przy wielu znaczących, doświadczalnych projektach lotniczych. W listopadzie 1984 otrzymał skierowanie do NASA. Do 1987 pracował w Centrum Lotów Kosmicznych im. Lyndona Johnsona, pełniąc funkcję inżyniera ds. kompleksowych badań pojazdów kosmicznych (Vehicle Integration Test Engineer). W Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego uczestniczył w testach wahadłowców realizujących misje STS-51-D, STS-51-F, STS-61-C i STS-51-L. W czerwcu 1987 został zakwalifikowany do grupy astronautów NASA. Następnie odbył niezbędne szkolenia, wymagane przed odbyciem pierwszego lotu orbitalnego. Jednocześnie jako przedstawiciel załóg wahadłowców pracował w sekcji bezpieczeństwa lotów kosmicznych, prowadził szkolenia dla astronautów oraz zajmował się kontrolą systemu komunikacji (CapCom) między centrum kontroli lotu a wahadłowcem. Ponadto był członkiem załogi rezerwowej dwóch misji na stację kosmiczną Mir.
Jako astronauta uczestniczył w misjach: STS-44 (1991), STS-53 (1992), STS-69 (1995), STS-101 (2000), STS-102 (2001) w ramach Ekspedycji 2 i STS-105 (2001). Na orbicie okołoziemskiej spędził 202 dni 5 godzin i 29 minut.
W 2003 opuścił NASA i pracował jako prodziekan na Uniwersytecie Auburn. Później pracował w zarządzie Transformational Space Corporation – prywatnej firmy z sektora kosmicznego.
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Army Distinguished Service Medal (1999)
- Defense Superior Service Medal (1992)
- Defense Meritorious Service Medal (1993)
- Meritorious Service Medal (1982)
- Army Commendation Medal (1978)
- National Defense Service Medal
- Army Service Ribbon
- NASA Distinguished Service Medal (2001)
- NASA Outstanding Leadership Medal (1996)
- NASA Exceptional Service Medal (1994)
- NASA Space Flight Medal (1992, 1993, 1995, 2000, 2001)
- Honor Graduate and Leadership Award (US Army Ranger School) (1975)
- Nagroda im. Williama P. Clementsa dla wybitnego profesora za doskonałe osiągnięcia dydaktyczne (West Point) (1982)
- Nagroda dla Wybitnego Studenta (Szkoła Pilotów Doświadczalnych Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych) (1983)
- Doktorat honorowy Uniwersytetu Colorado (2000)
- Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” (2011, Rosja)[1]
Wykaz lotów
edytujLoty kosmiczne, w których uczestniczył James S. Voss | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
№ | Data startu | Statek kosmiczny | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania |
1 | 24 listopada 1991 | STS-44 Atlantis F-10 |
1 grudnia 1991 | STS-44 Atlantis F-10 |
specjalista misji (MS-1) |
6 dni 22 godziny 50 minut i 43 sekundy[2] |
2 | 2 grudnia 1992 | STS-53 Discovery F-15 |
9 grudnia 1992 | STS-53 Discovery F-15 |
specjalista misji (MS-2) | 7 dni 7 godzin 19 minut i 47 sekund[2] |
3 | 7 września 1995 | STS-69 Endeavour F-9 |
18 września 1995 | STS-69 Endeavour F-9 |
specjalista misji (MS-1) |
10 dni 20 godzin 28 minut i 55 sekund[2] |
4 | 19 maja 2000 | STS-101 Atlantis F-21 |
29 maja 2000 | STS-101 Atlantis F-21 |
specjalista misji (MS-3) |
9 dni 20 godzin 9 minut i 8 sekund[2] |
5 | 8 marca 2001 | STS-102 Discovery F-29 |
22 sierpnia 2001 | STS-105 Discovery F-30 |
inżynier pokładowy wahadłowca i Ekspedycji 2 na ISS |
167 dni 6 godzin 40 minut i 49 sekund[2] |
Łączny czas spędzony w kosmosie — 202 dni 5 godzin 29 minut i 22 sekundy[2] |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Указ Президента Российской Федерации № 437 «О награждении медалью „За заслуги в освоении космоса“ иностранных граждан». kremlin.ru, 12 kwietnia 2011. [dostęp 2011-07-09]. (ros.).
- ↑ a b c d e f James Shelton Voss. [w:] Loty Kosmiczne [on-line]. [dostęp 2017-04-19].
Linki zewnętrzne
edytuj- Biografia na stronie NASA (ang.)
- Biogram na stronie Spacefacts (ang.)