Jacek Woroniecki
Jacek Woroniecki OP (ur. 21 grudnia 1878 w Lublinie, zm. 18 maja 1949 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, dominikanin, Sługa Boży Kościoła katolickiego. Teolog, pedagog, etyk, moralista i filozof-scholastyk. Wieloletni nauczyciel akademicki i profesor Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Papieskiego Uniwersytetu Świętego Tomasza z Akwinu, rektor KUL w latach 1922–1924 oraz założyciel Zgromadzenia Sióstr Dominikanek Misjonarek Jezusa i Maryi. Jeden z najwybitniejszych polskich tomistów, posiadacz najwyższego dominikańskiego tytułu naukowego – mistrza świętej teologii – oraz pionier odrodzenia dominikańskiego na ziemiach polskich po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku.
Adam Marian Tomasz Pius Leon książę Korybut Woroniecki | |
Sługa Boży | |
Jacek Woroniecki (przed 1930) | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego | |
Okres sprawowania |
1922–1924 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
11 października 1911 |
Prezbiterat |
10 marca 1906 |
Życiorys
edytujPochodzenie i młodość
edytujAdam Marian Tomasz Pius Leon Woroniecki urodził się 21 grudnia 1878 roku w Lublinie[1]. Pochodził z bardzo starego rodu książąt Woronieckich, który był gałęzią kniaziów Nieświckich. Wychowywał się w majątku Kanie koło Chełma należącym do jego rodziców – księcia Mieczysława Woronieckiego i Marii z Drohojowskich[2][3]. Był drugim z ośmiorga dzieci[4][5]. W domu zapewniono mu wszechstronny rozwój intelektualny[1], interesowały go nauki humanistyczne i literatura. Uczył się dobrze, lubił sporty, był dobrym jeźdźcem, przez krótki czas uprawiał strzelectwo[6]. Od dzieciństwa wyróżniał się wysoką religijnością[2][7].
Początkową edukację odbierał w domu od sprowadzonej z Anglii guwernantki[8]. W 1892 roku został przyjęty do drugiej klasy IV Gimnazjum Męskiego w Warszawie, które ukończył zdaniem egzaminu maturalnego w 1898[1]. Nakłoniony przez ojca rozpoczął służbę wojskową w pułku huzarów grodzieńskich w Warszawie, co miało mu otworzyć drogę do najwyższych urzędów[2][9]. Służbę ukończył w randze korneta[10]. Od 1899 roku studiował na katolickim Uniwersytecie Fryburskim w Szwajcarii i uzyskał licencjat wpierw z nauk przyrodniczych (1902), a następnie z teologii (1905)[10].
Kapłaństwo
edytujW 1905 wstąpił do Seminarium Duchownego w Lublinie (w wyborze stanu duchownego utwierdził go o. Honorat Koźmiński), gdzie 10 marca 1906 otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Franciszka Jaczewskiego[2]. Biskup Jaczewski powierzył mu obowiązki osobistego sekretarza i kapelana. O. Woroniecki jednocześnie do końca 1907 roku wykładał w lubelskim seminarium katechetykę oraz Pismo Święte, pełnił również funkcję prefekta w Prywatnym Męskim Gimnazjum im. Stefana Batorego[11][12]. Następnie wyjechał ponownie do Szwajcarii, aby kontynuować studia[13]. Ukończył je w 1909 roku doktoratem z teologii pt. Główne podstawy socjologii tomistycznej[2][a]. 10 września 1910 roku, po obronie tytułu i po śmierci ojca wstąpił do zakonu dominikanów[14], gdzie otrzymał imię zakonne Jacek[15]. Po odbyciu skróconego nowicjatu w klasztorze w Fiesole koło Florencji złożył śluby zakonne 11 października 1911 roku[16]. Następnie przez jeden semestr uzupełniał studia na Collegium Angelicum, po czym został skierowany do Fryburga, gdzie zajmował się formacją księży studentów i był także kapelanem młodzieży uniwersyteckiej[2][17].
Działalność naukowa
edytujW latach 1913–1914 przebywał w dominikańskim klasztorze w Berlinie[1]. Lata 1914–1919 spędził w Krakowie; wykładał etykę w tamtejszym dominikańskim Studium Generalnym[2]. Uporządkował również istniejące w tej placówce archiwum dokumentów pergaminowych[13]. W 1916 generał zakonu o. Ludwig Theissling zaoferował o. Woronieckiemu katedrę filozofii na Angelicum, jednak propozycja nie mogła zostać przyjęta z powodu wojny[18]. W 1918 został powołany do Polskiej Akademii Umiejętności[19].
W 1919 roku o. Woroniecki rozpoczął wykłady teologii moralnej i etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[2]. Jednocześnie był dyrektorem konwiktu księży studentów[13]. W czasie wojny polsko–bolszewickiej był kapelanem lotnym Wojska Polskiego[20]. Był członkiem Wojewódzkiego Komitetu Obrony Narodowej w Lublinie w 1920 roku[21]. W 1922 roku został wybrany rektorem uczelni w miejsce zmarłego na gruźlicę ks. prof. Idziego Radziszewskiego[2][22]. Okres rządów rektorskich o. Woronieckiego był naznaczony kłopotami finansowymi, które potęgował spadek wartości waluty[4]. Były to najtrudniejsze lata w historii uniwersytetu. W ocenie biskupa Mariana Fulmana dzięki skutecznym staraniom o pozyskanie funduszy udało mu się uratować uczelnię przed upadkiem. Przyczynił się również do rozwoju naukowego uczelni dzięki staraniom o pozyskiwanie najlepszych wykładowców krajowych i zagranicznych[9][13]. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia musiał złożyć dymisję ze stanowiska rektora w marcu 1924 roku[23], pozostał jednak dziekanem Wydziału Teologicznego[4]. Najważniejsze pisma o. Woronieckiego powstały w okresie, gdy przebywał w Lublinie[2][4].
22 sierpnia 1929 został mianowany profesorem teologii moralnej i pedagogiki na papieskim uniwersytecie dominikańskim Angelicum w Rzymie[2]. Wówczas otrzymał tytuł magistra świętej teologii, najwyższy dominikański tytuł naukowy[24]. Z powodu złego stanu zdrowia w 1933 roku musiał wracać do kraju[13]. Objął we Lwowie kierownictwo nad dominikańskim studium filozoficzno-teologicznym, wykładał teologię moralną, patrologię i historię Kościoła[2]. W 1934 roku polska prowincja dominikanów nabyła plac na warszawskim Służewie, na którym stanął dominikański klasztor. Ojciec Woroniecki, pełniący wówczas funkcję syndyka, w porozumieniu z generałem zakonu o. Gilletem podjął decyzję o finansowaniu budowy ze sprzedaży majątków dominikańskich leżących na Kresach[25]. Za tę decyzję spotkała go krytyka środowisk prawicowych, zarzucano mu „wyzbywanie się narodowego dziedzictwa na rzecz Ukraińców i Żydów”[26]. Jego planem było zniesienie małych, prowincjonalnych klasztorów w Polsce i skierowanie działalności polskich dominikanów na duże ośrodki miejskie i uniwersyteckie[13]. W ocenie polskiego historyka Jerzego Kłoczowskiego, ojciec Jacek Woroniecki w dużym stopniu przyczynił się do odrodzenia Zakonu Kaznodziejskiego w Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku[27].
W 1932 założył Zgromadzenie Sióstr Dominikanek Misjonarek Jezusa i Maryi, którego celem w zamyśle o. Woronieckiego miało być ewangelizowanie ludności rosyjskiej na terenach, gdzie silne wpływy miał ateistyczny komunizm sowiecki[2]. Zgromadzenie działało początkowo poprzez wyjazdy misyjne. Po upadku ZSRR powstały placówki w Fastowie, Kijowie i Rokitnie na Ukrainie, Lipawie i Kuldīdze na Łotwie oraz w Orle w Rosji[28]. Powstała również placówka w Boliwii[29].
Od 1937 do 1939 pracował w Warszawie, gdzie zainicjował budowę studium dominikańskiego i pełnił tamże funkcję rektora[2]. W 1938 roku Kapituła prowincjonalna mianowała go postulatorem do spraw beatyfikacji i kanonizacji[13]. W latach 1938–1939 był redaktorem „Szkoły Chrystusowej”[2]. Wybuch II wojny światowej zastał go w Krakowie i tam już o. Woroniecki pozostał do końca życia. Prowadził wykłady dla zakonników dominikańskich, wygłaszał rekolekcje, kończył wcześniej rozpoczęte książki[30]. Jego uczniem był wówczas o. Mieczysław Krąpiec[2][30].
Od 1944 ze względu na zły stan zdrowia poświęcił się wyłącznie pisaniu[31]. Napisał monografię poświęconą św. Jackowi oraz dokończył pisanie książki pt. Pełnia modlitwy[13]. 3 kwietnia 1948 roku po raz ostatni odprawił Mszę świętą[32]. Zmarł 18 maja 1949 roku wskutek ciężkiego ataku serca. Pogrzebany został w Krakowie na cmentarzu Rakowickim[33][31]. W 1960 roku szczątki zostały przeniesione do Kościoła św. Jacka w Warszawie[9]. Proces beatyfikacyjny o. Woronieckiego został zainicjowany 7 grudnia 2004[34][31]. Rolę postulatora pełnił dominikanin, o. Andrzej Potocki[35]. Ulica na lubelskiej dzielnicy Wrotków nosi jego imię[36].
O. Woroniecki chorował na wagotonię, uremię i neurastenię[37][38][39]. Znał 10 języków obcych[40].
Myśl
edytujO. Jacek Woroniecki czerpał przede wszystkim z myśli św. Tomasza z Akwinu[4]. Niemal każda jego praca miała w sobie coś z myśli Akwinaty[2]. O. Woroniecki swój osąd myśli św. Tomasza zawarł w pracy Katolickość tomizmu[2][b]. Podkreślał uniwersalizm tomizmu[41]. Zdaniem o. Bocheńskiego, o. Woroniecki był najwybitniejszym ówcześnie żyjącym polskim tomistą[42].
Był niechętny „nowinkom pedagogicznym” i sprzeciwiał się skoncentrowaniu pedagogiki na samym dzieciństwie[43]. Głosił potrzebę ześrodkowania jej wysiłków również na dążeniu do pełni rozwoju cech przyrodzonych i nadprzyrodzonych u człowieka dorosłego[2]. Celem wychowania w jego ujęciu winno być wykształcenie sprawności pomagających w funkcjonowaniu w wieku dojrzałym[44]. Ponieważ o ocenie moralnej danego postępku przesądza zgodność decyzji człowieka z własnym – omylnym – sumieniem, za najważniejsze zadanie pedagogiki uznawał odpowiednie wychowanie sumienia[9]. Hagiografia była dlań doniosłym środkiem wychowawczym[2].
Głównym polem pisarstwa o. Woronieckiego była etyka. Korzystając z myśli św. Tomasza, stworzył etykę wychowawczą, którą zawarł w 2-tomowym dziele Katolicka etyka wychowawcza. Zarysował w niej chrześcijański model wychowania[45]. Kładł w niej nacisk nie na postępowanie i normy moralne, lecz przede wszystkim na cechy charakteru i wychowanie, również samego siebie – poprzez własny wysiłek[46]. Podkreślał istotność samowychowania, czyli własnego, dobrowolnego i świadomego wysiłku w budowaniu własnego człowieczeństwa[47]. Etyka była dlań ściśle powiązana z pedagogiką, gdyż etyka opisuje określony ideał, natomiast pedagogika wskazuje drogę jego realizacji[48][49].
Krytykował tzw. intelektualizm moralny, czyli prymat rozumu kosztem wolnej woli człowieka[2][c]. Był przeciwnikiem indywidualizmu, który jego zdaniem przyczyniał się do szerzenia egoizmu, osłabienia religijności i pojawiania się postaw antyspołecznych[50][9]. Indywidualizmowi przeciwstawiał personalizm[51]. Walczył również z sentymentalizmem, czyli postawą, w której istotą przeżycia religijnego jest uczucie; o. Woroniecki uznawał je za drugorzędne wobec rozumu i woli[52][2]. Piętnował fideizm, który w jego osądzie upośledzał aspekt rozumowy w wierze[53]. W książce Około kultu mowy ojczystej przekonywał, że nauka w szkole średniej, zamiast być nauczaniem niepowiązanych ze sobą przedmiotów, powinna być oparta na jednym przedmiocie głównym, tzn. uczeniu wyrażania się w mowie i w piśmie w języku polskim[54][55][56].
Książki
edytujPełny wykaz prac o. Woronieckiego, publikowanych w latach 1903–2005, wynosi 296 pozycji[57]. Poniższa lista przedstawia pierwsze wydania najważniejszych prac o. Woronieckiego.
- Jacek Woroniecki: Katolicka etyka wychowawcza. T. I. Kraków: Wydawnictwo Mariackie, 1948, s. 420.
- Jacek Woroniecki: Katolicka etyka wychowawcza. T. II/1. Kraków: Wydawnictwo Mariackie, 1948, s. 476.
- Jacek Woroniecki: Katolicka etyka wychowawcza. T. II/2. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1986, s. 446.
- Jacek Woroniecki: Katolickość tomizmu. Lublin: Uniwersytet Lubelski, 1924, s. 96.
- Jacek Woroniecki: Królewskie kapłaństwo. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1919, s. 168.
- Jacek Woroniecki: Macierzyńskie Serce Maryi. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1946, s. 228.
- Jacek Woroniecki: Około kultu mowy ojczystej. Lwów: Książnica-Atlas, 1925, s. 112.
- Jacek Woroniecki: Pełnia modlitwy. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1925, s. 156.
- Jacek Woroniecki: Św. Jacek Odrowąż i wprowadzenie zakonu kaznodziejskiego do Polski. Katowice: Księgarnia Św. Jacka, 1947, s. 347.
- Jacek Woroniecki: Tajemnica Miłosierdzia Bożego. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1945, s. 155.
Zobacz też
edytujUwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Maurycy Lucjan Niedziela OP, Jacek Woroniecki OP i jego troska o nową świadomość chrześcijaństwa w Polsce, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 63
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v dr hab. Ryszard Polak Jacek Woroniecki. Życie i twórczość naukowa, w: Człowiek w Kulturze, t. 12, ss. 219–240
- ↑ Róża Sobańska-Wocial, Jacek Woroniecki OP w tradycji rodzinnej, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 50
- ↑ a b c d e Grażyna Karolewicz: O. Jacek Woroniecki OP (1878-1949). kul.pl. [dostęp 2012-07-18]. (pol.).
- ↑ o. Michał Jerzy Kempys Ocist., Rola cnót moralnych w dążeniu ku pełni człowieczeństwa w świetle pism o. Jacka Woronieckiego, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Kraków 2005, s. 21
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 17
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 25
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 20
- ↑ a b c d e Ryszard Polak: WORONIECKI JACEK ADAM. [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii [on-line]. ptta.pl. [dostęp 2012-07-19]. (pol.).
- ↑ a b Maurycy Lucjan Niedziela OP, Kalendarium I – Życie i działalność ojca Jacka Woronieckiego, [w:] Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, wyd. „Gaudium”, Lublin 2006, s. 17
- ↑ o. Michał Jerzy Kempys Ocist., Rola cnót moralnych w dążeniu ku pełni człowieczeństwa w świetle pism o. Jacka Woronieckiego, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Kraków 2005, s. 22
- ↑ Grażyna Karolewicz, Źródła dotyczące Jacka Woronieckiego OP w archiwach lubelskich, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 23
- ↑ a b c d e f g h Słownik polskich teologów katolickich, tom 7, red. Ludwik Grzebień SJ, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1983, s. 431–433
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 37
- ↑ Abp Bolesław Pylak, Maryjność Jacka Woronieckiego OP, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 187
- ↑ Ryszard Polak, O. Jacek Woroniecki – Postać i dzieło, w: Jacek Woroniecki, W szkole wychowania, Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2008, s. 9
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 38
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 74
- ↑ Maurycy Lucjan Niedziela OP, Kalendarium I – Życie i działalność ojca Jacka Woronieckiego, [w:] Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, wyd. „Gaudium”, Lublin 2006, s. 26
- ↑ Ryszard Polak, O. Jacek Woroniecki – Postać i dzieło, w: Jacek Woroniecki, W szkole wychowania, Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2008, s. 11
- ↑ Obrona państwa w 1920 roku, Warszawa 1923, s. 419.
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 90–91
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 99
- ↑ Leszek Albański, Aktualność poglądów pedagogicznych Jacka Woronieckiego OP, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 145
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 103
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 104
- ↑ Jerzy Kłoczowski, Polska Prowincja Dominikańska, W drodze, Poznań 2008, s. 9
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 130
- ↑ Kajetan Rajski: 65. rocznica śmierci o. Jacka Woronieckiego OP. pch24.pl, 2014-05-18. [dostęp 2014-05-23]. (pol.).
- ↑ a b Wojciech Świątkiewicz. o. Jacek Woroniecki (1878 - 1949). „Idziemy”, 2009-05-17.
- ↑ a b c ks. Paweł Tarasiewicz: Kim był Jacek Woroniecki?. kul.pl. [dostęp 2012-07-18]. (pol.).
- ↑ Maurycy Lucjan Niedziela OP, Kalendarium I – Życie i działalność ojca Jacka Woronieckiego, [w:] Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, wyd. „Gaudium”, Lublin 2006, s. 33
- ↑ Maurycy Lucjan Niedziela OP, Jacek Woroniecki OP i jego troska o nową świadomość chrześcijaństwa w Polsce, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 74
- ↑ Założyciel. dominikanki-misjonarki.org. [dostęp 2012-05-18]. (pol.).
- ↑ Modlitwa o beatyfikację ojca Jacka Woronieckiego. dominikanie.pl. [dostęp 2014-06-22]. (pol.).
- ↑ Próba biografii... ↓, s. 145
- ↑ o. Józef Maria Bocheński: Wspomnienia. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, s. 64. ISBN 978-83-89920-31-X.
- ↑ Maurycy Lucjan Niedziela OP, Jacek Woroniecki OP i jego troska o nową świadomość chrześcijaństwa w Polsce, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 76
- ↑ s. Gabriela Wistuba: Wychowawca polskiej duszy. naszdziennik.pl, 2014-05-16. [dostęp 2014-05-20]. (pol.).
- ↑ s. Błeszyńska 2006 ↓, s. 229
- ↑ Jan Skoczyński, Jan Woleński, Historia filozofii polskiej, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 514
- ↑ o. Józef Maria Bocheński: Wspomnienia. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, s. 59. ISBN 978-83-89920-31-X.
- ↑ Imelda Chłodna: Uniwersalizm tomizmu a uniwersalizm etyczny i pedagogiczny Jacka Woronieckiego OP. [dostęp 2012-07-24]. (pol.).
- ↑ Stanisław Gałkowski, Ku dobru. Aktualność filozofii wychowania Jacka Woronieckiego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1998, s. 119
- ↑ Wanda Kamińska, O poszukiwaniu idei pedagogiae perennis we współczesnym modelu edukacyjnym, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 138
- ↑ o. Józef Maria Bocheński: Wspomnienia. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, s. 60. ISBN 978-83-89920-31-X.
- ↑ Słownik katechetyczny, przeł. Krystyna Kozak, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2007, s. 976
- ↑ Adolf E. Szołtysek, O wychowaniu sprawności moralnych wedle ojca Jacka Woronieckiego, [w:] Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, wyd. „Gaudium”, Lublin 2006, s. 114
- ↑ Stanisław Gałkowski, Ku dobru. Aktualność filozofii wychowania Jacka Woronieckiego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1998, s. 118
- ↑ Jerzy Gałkowski, Filozofia i człowiek w „Katolickiej etyce wychowawczej” Jacka Woronieckiego OP, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 89
- ↑ Katarzyna Kalinowska, Jacek Woroniecki o społeczeństwie i państwie, Fundacja Servire Veritati Instytutu Edukacji Narodowej, Lublin 2005, s. 139
- ↑ abp Bolesław Pylak, Maryjność Jacka Woronieckiego OP, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 190
- ↑ Katarzyna Kalinowska, Jacek Woroniecki o społeczeństwie i państwie, Fundacja Servire Veritati Instytutu Edukacji Narodowej, Lublin 2005, s. 114
- ↑ o. Józef Maria Bocheński: Wspomnienia. Komorów: Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, s. 63. ISBN 978-83-89920-31-X.
- ↑ Andrzej Potocki OP, Problemy wychowawcze w publicystyce Jacka Woronieckiego OP, w: Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP (praca zbiorowa), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000, s. 130
- ↑ Piotr Jaroszyński. Rola retoryki w kulturze Zachodu. „Trivium”, s. 10, 2013-12-20. Lublin: Wydawnictwo Academicon.
- ↑ Małgorzata B. Majewska, Wykaz pism o. Jacka Woronieckiego OP (do r. 1909 Adama Woronieckiego), wydanych w latach 1903–2005, [w:] Sługa Boży ojciec Jacek Woroniecki uczy, wyd. „Gaudium”, Lublin 2006, ss. 157–174
Bibliografia
edytuj- s. Imelda Zofia Błeszyńska OP: O. Jacek Woroniecki. Dominikanin – Wychowawca – Patriota. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, 2006, s. 272. ISBN 83-88162-39-X.
- Człowiek – moralność – wychowanie. Życie i myśl Jacka Woronieckiego OP. Jerzy Gałkowski, Maurycy Lucjan Niedziela OP (red.). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2000, s. 297. ISBN 83-7306-016-2.
- Maurycy Lucjan Niedziela OP: Próba biografii Jacka Woronieckiego OP i jego Wyznania. Lublin: Gaudium, 2011, s. 261. ISBN 978-83-89659-95-8.