Iraqforce

Iraqforce – brytyjska formacja zbrojna na Środkowym Wschodzie podczas II wojny światowej.

Iraqforce

Historia
Państwo	Imperium brytyjskie
Sformowanie	1941
Rozformowanie	1946
Dowódcy
Pierwszy	Edward Quinan
Ostatni	Arthur Smith
Działania zbrojne
II wojna światowa Operacja Sabine Operacja Exporter Operacja Y
Organizacja
Dyslokacja	Irak
Formacja	British Army
Rodzaj wojsk	piechota, kawaleria

Historia

Brytyjskie ciężarówki w pobliżu Bagdadu

Iraqforce zostało utworzone rozkazem gen. Archibalda Wavella, stojącego na czele Dowództwa Środkowego Wschodu z siedzibą w Kairze. Było to związane z wybuchem w Iraku w kwietniu 1941 powstania antybrytyjskiego pod wodzą nacjonalistycznego b. premiera Raszid Ali al-Kilaniego (patrz: Wojna brytyjsko-iracka 1941). 10 Hinduska Dywizja Piechoty lądowała w Basrze (etapami), zaś na obszarze Palestyny i Transjordanii został sformowany związek taktyczny pod nazwą Habforce. Wydzielono z niego szybką grupę mobilną nazwaną Kingcol, która 18 maja dotarła bez walki pod bazę RAF w Habbanija, a następnie ruszyła na Faludżę i dalej na Bagdad. Pod koniec maja Raszid Ali Al-Kilani uciekł z Iraku, co zakończyło wojnę iracką. Kolejną kampanią, podczas której było zaangażowane Iraqforce, była operacja syryjsko-libańska w czerwcu-lipcu 1941. Wkroczyło ono do akcji z terenu zachodniego Iraku po zajęciu Damaszku przez wojska alianckie, co nastąpiło 21 czerwca. Zadaniem Habforce było opanowanie Palmyry i zabezpieczenie rurociągu naftowego na odcinku od Hadisy do Trypolisu. 2 lipca poddał się garnizon Palmyry. Druga część Iraqforce nacierała od 27 czerwca w górę rzeki Eufrat w kierunku na Aleppo. 8 lipca 10 Hinduska DP zajęła miasto, co faktycznie złamało opór Francuzów Vichy na obszarze Syrii. Następnie Iraqforce, przemianowane 1 września na Paiforce (Persia and Iraq Force), wzięło udział w interwencji w Iranie w sierpniu-wrześniu 1941 (Operacja Y). Jego zadaniem była okupacja pól naftowych w Abadanie i Naft-Shah oraz portów Bushirem i Bandar-e-Szachpur, co odbyło się przy minimalnym oporze wojsk irańskich. W sierpniu 1942 Paiforce zostało wyłączone spod zwierzchności Dowództwa Środkowego Wschodu. Siedziba dowództwa mieściła się w Bagdadzie. Prawdopodobnie w marcu 1946 Paiforce zostało rozwiązane.

Paiforce miało swoją odznakę, którą była głowa słonia w kolorze pomarańczowym na niebieskim tle.

Dowódcy

• gen. por. Edward Quinan (do 21 sierpnia 1942 r.)
• gen. Henry Maitland Wilson (do 18 lutego 1943 r.)
• gen. por. Henry Royds Pownall (do 18 lutego 1944 r.)
• gen. mjr Arthur Francis Smith (do 1946 r.)

Skład organizacyjny (Irak 1941)

• 10 Hinduska Dywizja Piechoty (20, 21, 25 Brygady Piechoty) – d-ca gen. mjr William Archibald Kenneth Fraser (do 16 maja), a następnie gen. mjr William Slim
• siły skupione w bazie RAF w Habbanija – d-ca płk Ouvry Roberts
• 1 Królewski Pułk Piechoty King’s Own
• kompanie irakijskie
• samochody pancerne RAF
• Habforce – d-ca gen. mjr John George Walters Clark
  • brytyjska 4 Brygada Kawalerii ze składu 1 Dywizji Kawalerii – d-ca brygadier James Joseph Kingstone
  • 1 batalion Pułku Piechoty Essex
  • zmechanizowany pułk Legionu Arabskiego
  • 237 bateria 60 Pułku Artylerii Polowej
  • oddział dział przeciwpancernych

Skład organizacyjny (Liban i Syria 1941)

• 10 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr William Slim
• 17 Hinduska Brygada Piechoty ze składu 8 Dywizji Piechoty – d-ca brygadier Douglas Gracey
• Habforce – d-ca gen. mjr John George Walters Clark
  • brytyjska 4 Brygada Kawalerii ze składu 1 Dywizji Kawalerii – d-ca brygadier James Joseph Kingstone
  • 1 batalion Pułku Piechoty Essex
  • zmechanizowany pułk Legionu Arabskiego
  • 237 bateria 60 Pułku Artylerii Polowej
  • australijska bateria dział przeciwpancernych
  • 169 Lekka Bateria Przeciwlotnicza

Skład organizacyjny (Iran 1941)

• 10 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr William Slim
• 8 Hinduska Dywizja Piechoty (17, 18, 19 Brygady Piechoty) – d-ca gen. mjr Charles Offley Harvey
  • brytyjski 13 Zmechanizowany Pułk Kawalerii
• Hazelforce – d-ca brygadier John Aldam Aizlewood
  • 2 Hinduska Pancerna Grupa Brygadowa – d-ca brygadier J.A. Aizlewood
  • brytyjska 9 Brygada Pancerna – d-ca brygadier John Cecil Currie
  • 21 Hinduska Brygada Piechoty ze składu 10 Dywizji Piechoty – d-ca brygadier Charles Joseph Weld
• 6 Hinduska Dywizja Piechoty (od 11 września) – d-ca gen. mjr James Noel Thomson

Skład organizacyjny (Persia and Iraq Command 1942)

• jednostki ogólnej rezerwy
  • 5 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr Harold Rawdon Briggs
  • polska 3 Dywizja Strzelców Karpackich – d-ca gen. Stanisław Kopański
  • brytyjska 7 Brygada Pancerna – d-ca brygadier John Henry Anstice
• brytyjska 10 Armia – d-ca gen. por. Edward Quinan
  • III Korpus – d-ca gen. por. Desmond Anderson
    • brytyjska 5 Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr Horatio Pettus Mackintosh Berney-Ficklin
    • brytyjska 56 Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr Eric Grant Miles
  • XXI Korpus – d-ca gen. por. Mosley Mayne
    • 8 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr Charles Offley Harvey
    • 10 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr Alan Bruce Blaxland
    • 6 Hinduska Dywizja Piechoty – d-ca gen. mjr James Noel Thomson
    • 31 Hinduska Dywizja Pancerna – d-ca gen. mjr Robert Harley Wordsworth
    • 10 Hinduska Dywizja Zmotoryzowana – d-ca brygadier Harold Redman