Herb Wałbrzycha
Herb Wałbrzycha – jeden z symboli miejskich Wałbrzycha.[1]
| |
| Typ herbu | |
|---|---|
Wygląd i symbolika
edytujHerb przedstawia dąb o zielonej koronie i brązowym pniu stojący na zielonej murawie. Za drzewem widnieją szare góry; tarcza herbu jest czerwona.
Herb nawiązuje do głównie herbu z 1764 roku, jego wygląd został zatwierdzony w 1991 r.[2]
Historia
edytujPierwszy znany herb Wałbrzycha pochodzi z 1675 roku. Przedstawiał on samotne drzewo – zieloną jodłę na niebieskim tle, rosnącą na pagórku. W latach 1720–1754 w herbie widoczny był pałac w otoczeniu lasu (wieniec topoli) oraz na pierwszym planie jeleń przy kamiennym słupku.
Począwszy od 1764 roku, godłem herbowym miasta został dąb (niem.: Eiche). Początkowo dąb przedstawiany był na tle gór, natomiast w późniejszym herbie (z 1809 roku) przedstawiany był zielony dąb z żółtymi żołędziami, na białym (srebrnym) tle, ale już bez gór.[3]
Wszystkie trzy wcześniejsze wersje herbu można zobaczyć na ścianie frontowej wałbrzyskiego ratusza.
Historia dębu herbowego
edytujPierwotnie sądzono, że pierwowzorem herbowego drzewa był dąb, który przez wiele lat rósł na dawnym zboczu kamieniołomu. Drzewo to zachowało się na kilku zdjęciach i litografii z około 1875 r., które są w zbiorach wałbrzyskiego muzeum. Jednak podczas sprzątania terenu Parku im. Jana III Sobieskiego w Wałbrzychu, przy alejce będącej przedłużeniem ulicy Inwalidów Wojennych, pracownicy MZUK-u odnaleźli potężny kamień, na którym po usunięciu ziemi i oczyszczeniu ukazał się napis: „Stadteiche gepflanzt 1933 anstelle der Wappeneiche”, co oznacza: : „Miejski dąb posadzony w 1933 roku w miejsce dębu herbowego”. Pierwotny dąb usechł w roku 1932 i został usunięty razem z korzeniami a w jego miejsce, w 1933 roku, zasadzono nowy.[2][4]
Zmiana herbu w czasach Polski Ludowej
edytujPo II wojnie światowej i powrocie Wałbrzycha do „macierzy” czyli do ziem polskich, nastąpiła zmiana herbu. W prawej (heraldycznie) – czerwonej połowie tarczy widniała połowa polskiego orła z głową zwróconą w prawo, zaś w lewej – żółtej (złotej) tarczy zielony dąb z żołędziami, całość od dołu łączyły zielono-czarne wzniesienia.
Do tej wersji nawiązuje bezpośrednio herb powiatu wałbrzyskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ UCHWAŁA NR XLVI/441/13 RADY MIEJSKIEJ WAŁBRZYCHA z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Wałbrzycha. BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ Urzędu Miejskiego w Wałbrzychu, 2013-04-05. [dostęp 2020-07-03].
- ↑ a b Artur Szałkowski, Wiemy gdzie rósł dąb z wałbrzyskiego herbu (ZDJĘCIA), „walbrzych.naszemiasto.pl”, 16 maja 2014 [dostęp 2018-02-03] (pol.).
- ↑ Rozdział 4 (1526-1740) [online], blog.e-knapczyk.pl [dostęp 2018-02-03].
- ↑ Mateusz Lipiński, Tajemnica dębu z herbu Wałbrzycha, „Radio Wrocław” [dostęp 2018-02-03] (pol.).