Flora Brovina
Flora Brovina (ur. 30 września 1949 w Srbicy) – kosowska poetka i feministka, działaczka społeczna, pediatra.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
pediatra, poetka, feministka, działaczka społeczna |
| Narodowość |
albańska |
| Partia | |
.svg){kind=small}
| |
Życiorys
edytujPo ukończeniu szkoły podjęła studia medyczne w Prisztinie. Studia kontynuowała na uniwersytecie w Zagrzebiu, gdzie ukończyła specjalizację w zakresie pediatrii. Po powrocie do Kosowa pracowała jako dziennikarka w albańskojęzycznym piśmie Rilindja. Wkrótce jednak podjęła pracę w swoim zawodzie jako lekarz-pediatra na Oddziale Pediatrycznym szpitala w Prisztinie. Kiedy pogorszyła się sytuacja polityczna w Kosowie, w latach 90. Brovina podjęła się zbierania informacji o aktach przemocy, dokonywanych w Kosowie, zaczęła także organizować punkty opieki nad osieroconymi dziećmi. W 1992 zakładała Albańską Ligę Kobiet[1].
20 kwietnia 1999, w czasie wojny o Kosowo Brovina została porwana z domu przez ośmiu zamaskowanych mężczyzn i wywieziona w nieznanym kierunku. Kiedy oddziały NATO wkraczały do Kosowa była nadal przetrzymywana w Serbii. Działania na rzecz jej uwolnienia koordynował syn F. Broviny, apelując o pomoc do stowarzyszeń skupiających pisarzy. Brovina została umieszczona w więzieniu w Požarevacu, a 9 grudnia 1999 r. stanęła przed Sądem Okręgowym w Niszu oskarżona na mocy art. 136 KK o „działalność terrorystyczną”[1]. Sąd skazał ją na 12 lat więzienia, ale wyrok ten został anulowany przez Sąd Najwyższy Serbii[2]. Brovina spędziła 16 miesięcy w więzieniu, zanim została uwolniona z więzienia dzięki presji międzynarodowej wywieranej na władze Serbii.
W 2001 była kandydatką na urząd prezydenta Kosowa[3]. Jako przedstawicielka Demokratycznej Partii Kosowa została wybrana w 2004 do parlamentu Kosowa, gdzie była członkinią Komisji Zdrowia, Pracy i Polityki Społecznej. Kieruje także Ligą Albańskich Kobiet Kosowa, działającą jako organizacja pozarządowa. Od lutego do grudnia 2014 pełniła funkcję przewodniczącej Zgromadzenia Kosowa.
Flora Brovina jest autorką trzech tomików z poezją liryczną. Pierwszy tomik: Verma emrin tim (Nazwij mnie moim imieniem) został wydany w 1973 roku w Prisztinie[1]. Sześć lat później ukazał się zbiór: Bimë e zë (Roślina i głos). W drugim swoim tomiku autorka poświęciła więcej uwagi miejscu w społeczeństwie i roli, którą odgrywa kobieta jako matka i rodzicielka. Trzeci tomik Mat e çmat (Taśma do pomiaru) ukazał się w Prisztinie, w roku 1995. Uważany za najlepszy z jej dzieł jest także manifestacją feministycznych poglądów autorki. Opracowała trzy antologie utworów poetów z Kosowa.
W 1999 otrzymała przyznawaną przez szwedzki PEN Club nagrodę Tucholskiego. Jest także laureatką Nagrody Praw Człowieka przyznawanej przez Fundację Heinricha Bölla. W 2016 została wyróżniona tytułem Honorowego Obywatela Peshkopii[4].
W 2000 w Belgradzie ukazał się tomik Broviny Nazovi me mojim imenom, w tłumaczeniu Radmily Lazić. W 2001 roku jej wiersze ukazały się w Nowym Jorku, w tłumaczeniu Roberta Elsiego.
Jest mężatką (mąż Ajri Begu), ma syna.
Tomiki poezji
edytuj- 1973: Verma emrin tim
- 1979: Bimë e zë
- 1988: Luleborë
- 1995: Mat e çmat
- 1999: Thirrje e Kosovë
- 2001: Call me by my name (wyd. Nowy Jork, tłum. Robert Elsie)
Powieści
edytuj- 2015: Stinë jargavanësh
Tłumaczenia polskie
edytuj- Nazwałbyś mnie motylem, Kobiecie, Jak kwiat mnie chronisz, [w:] Nie jest za późno na miłość. Antologia poezji albańskiej XX wieku, przeł. M. Saneja, Sejny 2005. (tłumaczenia wierszy ukazały się także w 2002 w czasopiśmie Krasnogruda)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Kosovo’s first lady. = 2018-11-18 [online], theguardian.com, 15 listopada 2001 (ang.).
- ↑ Latinka Perović: Case of Ivan Stambolić. Belgrad: 2001, s. 56.
- ↑ Flora Brovina. = [online], pen.org, 9 marca 2022 (ang.).
- ↑ Flora Brovina will be honored with the title "Honorary Citizen" of Peshkopia [online], telegrafi.com, 2016 (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona o literaturze albańskiej. albanianliterature.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)].
- Artykuł Scarlett McGwire o Brovinie