Flaga Krakowa

Symbol miasta Krakowa

Flaga Krakowa (Flaga Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa) – jeden z symboli miejskich Krakowa.

Flaga Krakowa
Flaga Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa
Flaga miejska
Flaga miejska
Informacje
W użyciu

Flaga cywilna

Proporcje

5:8

Wprowadzona

15 marca 1991 roku

Opis flagi

Ma postać dwóch poziomych pasów o równej szerokości, z których górny jest biały, a dolny niebieski. Jest używana powszechnie w czasie wszelkich uroczystości

Warianty
Chorągiew miasta
Chorągiew miasta
Proporcje

5:8

Wprowadzona

9 października 2002 roku

Opis flagi

Ma postać niebieskiego płata tkaniny, na którym znajduje się biały krzyż ukośny, z nałożonym centralnie herbem. Chorągiew jest zarezerwowana wyłącznie do użytku urzędowego

Zgodnie z uchwałą nr XIX/132/91 Rady Miasta Krakowa z dnia 15 marca 1991 roku w sprawie herbu i barw Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, barwami są kolory biały i błękitny, ułożone w dwóch poziomych równoległych pasach o tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru błękitnego. Zgodnie z zarządzeniem prezydenta Krakowa z dnia 31 maja 2017 roku flaga i barwy miasta Krakowa mogą być umieszczane na budynkach i obiektach, a także w innych miejscach, dla podkreślenia podniosłego charakteru uroczystości oraz świąt i rocznic państwowych lub miejskich, zaś prawo używania chorągwi miasta Krakowa przysługuje prezydentowi Krakowa i przewodniczącemu rady miasta.

Od 31 maja 2017 roku 5 czerwca jest w Krakowie oficjalnie obchodzony jako święto Flagi Miasta Krakowa.

Znaczenie heraldyczne barw

edytuj

Flaga została zaprojektowana jako prostokątny płat, którego stosunek szerokości do długości wynosi 5:8, podzielony na dwa poziome pasy o równej szerokości, z których górny jest biały a dolny błękitny. Kolory te według symboliki używanej w heraldyce mają następujące znaczenie:

  • Koloru białego używa się w heraldyce jako reprezentację srebra, a w zakresie wartości duchowych czystość i niepokalanie.
  • Kolor niebieski w heraldyce symbolizuje piękno, wzniosłość, pochwałę, majestat, królestwo.

Historia

edytuj
 
Flaga gabinetowa Krakowa

Ustawami z 1776 roku sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów wprowadził tzw. mundury wojewódzkie – noszone przez szlachtę uniformy w kolorach wybranych przez poszczególne województwa. Województwo krakowskie przyjęło ów obywatelski mundur w kolorach: kontusz karmazynowy, żupan biały, natomiast na sejm kontusz granatowy bez wyłogów, kołnierz i żupan karmazynowy. Z upływem czasu podział na uniform nie sejmowy i sejmowy zatarł się, kolory „skrzyżowały się” i pozostał obywatelski mundur szlachecki w postaci białego żupana i ciemnoniebieskiego, z czasem niebieskiego kontusza[1].

Barwy biało-niebieskie pojawiły się na mundurach Gwardii Narodowej Krakowskiej z okresu przynależności Krakowa do Księstwa Warszawskiego w latach 1809–1815. W okresie Wolnego Miasta Krakowa w latach 1815–1846 kolory biało-niebieskie zostały powszechnie przyjęte.

W 1936 roku wprowadzono Dni Krakowa, podczas których barwy miasta były eksponowane głównie w formach flagi.

15 marca 1991 roku została przyjęta specjalna uchwała w sprawie herbu i barw Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. Oficjalnymi barwami miasta zostają biały i błękitny, ułożone w dwóch poziomych równoległych pasach o tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru błękitnego[2].

Rada Miasta Krakowa 9 października 2002 roku przyjęła uchwałę w sprawie symboli Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. Ustanowiła ona pięć oficjalnych symboli miasta, wśród nich barwy miasta, tworząc spójny system. Ustawa sprecyzowała intensywność koloru błękitnego w palecie barw jako barwę Pantone 2728. W ten sposób nastąpiła korekta: przyjęty kolor błękitny był znacząco bardziej intensywny niż wskazany w ustawie z 1991 roku. Przyczyną zmiany odcienia koloru niebieskiego było spopularyzowanie się flagi „Maryjnej”, która błędnie została przyjęta podczas pierwszej Podróży apostolskiej Jana Pawła II do Polski w 1979 roku. Wówczas władze miasta Krakowa udekorowały budynki flagami z barwami miasta, zostało to uznane za symbole Matki Bożej, niebiesko-białe barwy poświęca się Niepokalanej Dziewicy. Od XV wieku matkę Boską przedstawia się często w jasnoniebieskim lub niebieskim płaszczu i białej sukni. Rozpowszechnienie się flagi „Maryjnej” w barwach miasta Krakowa prowadziło do nieporozumień identyfikacyjnych, dlatego władze zdecydowały się na zmianę odcienia koloru[2].

W uchwale Rady Miasta Krakowa z 2017 roku został przyjęty System Identyfikacji Wizualnej Miasta Krakowa, w którym barwy flagi oraz innych symboli miejskich zostały doprecyzowane do aktualnych standardów graficznych: Pantone, CMYK, RGB, RAL[1][3].

Chorągiew

edytuj

Chorągiew Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa jest jednym z symboli miejskich Krakowa. Ustanowiona Uchwałą Rady Miasta Krakowa z 9 października 2002 roku, przedstawia na błękitnym płacie biały ukośny krzyż z herbem miasta umieszczonym na skrzyżowaniu ramion krzyża. Stosunek szerokości do długości płata wynosi 5:8.

Historia

edytuj
 
Rolka sztokholmska, ilustrująca wjazd do Krakowa Zygmunta III Wazy

W swojej kronice Jan z Czarnkowa opisał uroczysty wjazd do Krakowa króla Ludwika Węgierskiego, obejmującego tron po śmierci Kazimierza Wielkiego 17 listopada 1370 roku. Z okazji tego wydarzenia w mieście zarządzono, aby rajcowie nieśli chorągiew na której widniał herb miasta, oraz klucze.

W drzeworycie sygnetu krakowskiej oficyny Floriana Unglera wydanego w druku Stanisława z Łowicza z 1521 roku przedstawia chorążego miejskiego dzierżącego w dłoni chorągiew Krakowa, na której widoczny jest herb miasta. Motyw herbu powtórzono też na tarczy herbowej, na której chorąży opiera dłoń.

Ilustracja z XVII wieku przedstawia uroczysty wjazd do Krakowa w 1605 roku Zygmunta III Wazy z Konstancją Habsburżanką na mające się odbyć uroczystości ich zaślubin. W orszaku idą mieszczanie krakowscy, wśród chorągwi cechowych widać także chorągiew miasta niesioną przez milicję miejską. Widoczna jej połać ma kolor niebieski, na tym tle znajduje się czerwony krzyż św. Andrzeja, a pośrodku herb Krakowa.

Od XIX do XX wieku miejsce chorągwi miejskiej weszły flagi w barwach miasta. W 1991 roku w Uchwale Rady Miasta Krakowa w sprawie herbu i barw, nie podjęto powrotu do symbolu w postaci chorągwi.

Pod koniec XX wieku władze miejskie wprowadziły substytut chorągwi w postaci flagi większej niż przeciętnego rozmiaru, z dużym herbem na obu jej płachtach, używana była do oprawy uroczystości miejskich, posiedzeń Rady Miasta Krakowa, flaga w czasie sesji wywieszana była na balustradzie południowego skrzydła frontonu Pałacu Wielopolskich.

9 października 2002 roku powstał zwarty zbiór znaków oficjalnych symboli Krakowa, wśród których znalazła się również chorągiew: na błękitnym płacie biały ukośny krzyż, z herbem miasta umieszczonym na skrzyżowaniu ramion krzyża. W lutym 2004 roku prezydent miasta zarządzeniem w sprawie zasad posługiwania się symbolami postanowił, że prawo używania chorągwi Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa przysługuje Prezydentowi Miasta Krakowa i Przewodniczącemu Rady Miasta Krakowa. Chorągiew jest umieszczona na drzewcu zwieńczonym miniaturą korony używanej przy koronacjach polskich monarchów. Konstrukcja chorągwi sporządzona zostaje według wzoru określonego w uchwale[4].

Konstrukcja, wymiary i barwy

edytuj
 
Magistrat Krakowski podczas uroczystej sesji Rady Miasta w dniu Święta Flagi Krakowa

Obowiązująca flaga Krakowa jest prostokątem o proporcjach 5:8 podzielonym na dwa poziome pasy: biały i niebieski. Dopuszcza się także wieszanie flagi w formie pionowej wstęgi: wówczas barwa biała powinna znajdować się po lewej stronie (widok z przodu).


 
Wywieszona przez mieszkańców Flaga Krakowa

Barwy biało-błękitne znalazły miejsce w Statucie Miasta Krakowa oraz w Uchwale Miasta Krakowa z dnia 15 marca 1991 roku jako symbole miasta. Barwy miasta są powiązane z barwami herbu, który przedstawia w polu błękitnym czerwony mur z trzema basztami, a w prześwicie bramy ukoronowanego Orła białego. Biało-błękitne barwy nawiązują do białego Orała w polu błękitnym[3].

Odcień bieli
biały
#FFFFFF
stały
Odcienie błękitu na przestrzeni lat
lazur cyjan szafirowy ultramaryna
#0783FD #00A9EC #0047BB #0064A7
1936-1991 1991-2002 2002-2017 od 2017

Dokładne barwy Miasta Krakowa zastosowane we fladze, herbie i chorągwi zostały ustalone w 2017 roku w Systemie Identyfikacji Wizualnej Miasta Krakowa:

Barwa RAL Pantone CMYK RGB
biały 9010 000 C 0/0/0/0 255/255/255
niebieski 5005 2945 C 100/55/0/0 0/100/167
czerwony 3028 185 C 0/100/90/0 228/5/33
żółty 1018 116 C 0/20/100/0 255/204/0

Wersje flagi

edytuj


Święto Flagi Krakowa

edytuj

Rada Miasta Krakowa na posiedzeniu 31 maja 2017 roku[5] jednogłośnie przyjęła uchwałę o ustanowieniu nowego święta Flagi Miasta Krakowa. Jest ono obchodzone wraz ze Świętem Miasta Krakowa, które przypada 5 czerwca i upamiętnia lokację miasta. Ustanowienie święta ma na celu propagowanie wiedzy o dziedzictwie kulturowym miasta.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Gmina Miejska Kraków: Tomy – Poczet Krakowski. poczetkrakowski.pl. [dostęp 2022-04-10].
  2. a b Krzysztof J. Guzek (Polskie Towarzystwo Weksylologiczne): Flagi „Maryjne” – vox populi vox Dei. pogotowieflagowe.pl. [dostęp 2022-04-10].
  3. a b Biuletyn Informacji Publicznej: Zarządzenie nr 1336/2017 Prezydenta miasta Krakowa z dnia 31 maja 2017 roku. bip.krakow.pl. [dostęp 2022-04-10].
  4. Gmina Miejska Kraków: Tomy – Poczet Krakowski. poczetkrakowski.pl. [dostęp 2022-04-16].
  5. Radni ustanowili Święto Flagi Krakowa – Magiczny Kraków.

Linki zewnętrzne

edytuj