Feliks Pruszak
Feliks Konstanty Pruszak (ur. 3 listopada 1883 w Butejkach, zm. 26 stycznia 1961 w Płudach[1][2]) – polski lutnik.
| Imię i nazwisko |
Feliks Konstanty Pruszak |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny szlacheckiej, był synem urzędnika Konstantego Pruszaka[2]. Ukończył szkołę realną w Warszawie, następnie kształcił się u Adolfa Dörffla w Markneukirchen, w 1902 roku uzyskując dyplom czeladnika[1][2]. Po kilku latach praktyki założył w 1908 roku własny warsztat w Warszawie przy ul. Nowy Świat 62[1][2]. Był znawcą i konserwatorem starych instrumentów muzycznych oraz uznanym lutnikiem[1], uzyskał tytuł mistrza cechowego i był starszym cechu[1][2]. Od 1925 roku był członkiem zarządu Zrzeszenia Polskich Wytwórców Instrumentów Muzycznych[1]. W 1939 roku jego pracownia i większość kolekcji dawnych instrumentów na skutek działań wojennych uległy zniszczeniu, podobnie jak w 1945 roku dom i pracownia w Płudach[1][2]. W latach 1945–1946 pracował jako nauczyciel języka niemieckiego w Koedukacyjnym Gimnazjum i Liceum Samorządowym im. Marii Konopnickiej w Legionowie[1][2]. Był współzałożycielem Krajowej Spółdzielni Instrumentarzy Muzycznych „Ton” i członkiem jej zarządu[1][2] oraz członkiem założycielem i pierwszym prezesem (1954–1961) Stowarzyszenia Polskich Artystów Lutników[1][2]. Prowadził kursy lutnicze w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem[1][2]. Należał do inicjatorów utworzenia Technikum Budowy Instrumentów Lutniczych w Nowym Targu i Państwowej Kolekcji Instrumentów Lutniczych w Warszawie[1][2]. Był konsultantem izby rzemieślniczej w Warszawie[1][2]. Był honorowym przewodniczącym jury I Międzynarodowego Konkursu Lutniczego im. Henryka Wieniawskiego (1957)[2]. Otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1959)[2]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2].
Budował instrumenty o szlachetnym, donośnym brzmieniu, wzorując się na twórczości późnej szkoły cremońskiej[1][2]. Używał tłustego lakieru z domieszką olejków eterycznych, o odcieniach złotopomarańczowych[1][2]. Zbudował ponad 300 skrzypiec, 12 altówek, 20 wiolonczel[1][2]. Stosował odręczne karteczki w języku polskim i łacińskim[1]. Instrumenty Pruszaka prezentowane były na wystawach „Skrzypce w Polsce” (Poznań 1952) oraz „Polskie Instrumenty Muzyczne” (Warszawa 1966)[2]. Po jego śmierci trafiły do zbiorów Państwowej Kolekcji Instrumentów Lutniczych w Warszawie prowadzonej przez Związek Polskich Artystów Lutników i Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu[2]. Grali na nich m.in. Stanisław Barcewicz, Tadeusz Wroński i Olgierd Straszyński[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 220. ISBN 978-83-224-0837-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Polski Słownik Biograficzny. T. XXVIII. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1984–1985, s. 594–595. ISBN 83-86301-01-5.