Eugen Franz
Eugen Franz (Eugen Frantz; Eugeniusz Franz[1]; ur. 29 kwietnia 1881 w Załężu, zm. 26 kwietnia 1937 w Katowicach) – niemiecki rewizor, działacz polityczny i społeczny, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I, II i III kadencji.
Eugen Franz na zdjęciu z około 1922 roku | |
Data i miejsce urodzenia |
29 kwietnia 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
26 kwietnia 1937 |
Poseł I, II i III kadencji Sejmu (II RP) | |
Okres |
od 1922 |
Przynależność polityczna |
Zjednoczenie Posłów Niemieckich; Niemiecki Klub Parlamentarny |
Życiorys
edytujEugen Franz urodził się 29 kwietnia 1881 roku w Załężu (późniejsza dzielnica Katowic)[2][3]. Ukończył on Miejskie Gimnazjum w Katowicach (późniejsze III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza w Katowicach)[3], a także zdobył fachowe wykształcenie techniczne w zakresie górnictwa węglowego. Początkowo zatrudniony był w spółce Georg von Giesces Erben w Szopienicach, w latach 1906–1911 był rewizorem w Izbie Rozrachunkowej Towarzystwa Górniczego we Wrocławiu, a potem został rewizorem w Katowicach[1].
W czasie I wojny światowej, w latach 1915–1918 był podoficerem armii niemieckiej[2]. Został on członkiem władz Związku Zawodowego Urzędników, w 1920 roku delegatem związkowym w Berlinie, a od 1929 wiceprezesem zarządu związku[1]. W 1921 roku był członkiem delegacji i komisji gospodarczej przy rokowaniach nad umowami w sprawie Górnego Śląska podczas konwencji genewskiej jako rzeczoznawca zagadnień socjalnych rządu Niemiec[3][1]. Został także członkiem władz lokalnych. Był radnym gminy Załęże, a później radnym miasta Katowice[1][2].
Eugen Franz był działaczem Katolickiego Stronnictwa Ludowego i jej przedstawicielem[1], z ramienia którego trzykrotnie został wybrany na posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Do Sejmu I kadencji (1922–1927) kandydował z okręgu 39 Katowice. Był on wówczas parlamentarzystą Zjednoczenia Posłów Niemieckich[2] i zasiadał w komisjach ochrony pracy, opieki społ. i inwal. oraz robót publicznych. W kwietniu 1923 roku został wybrany do komisji dla zbadania produkcji i cen węgla[1]. Do Sejmu II kadencji (1928–1930) kandydował z okręgu nr 40 Cieszyn. W czasie II kadencji był on parlamentarzystą Niemieckiego Klubu Poselskiego, będąc jego wiceprezesem[3]. Zasiadał w komisjach ochrony pracy (był zastępcą przewodniczącego) oraz opieki społ. i inwal. Do Sejmu III kadencji (1930–1935) kandydował ponownie z okręgu nr 40 Cieszyn. Był on wówczas członkiem Niemieckiego Klubu Poselskiego, którego był prezesem[1].
Eugen Franz był członkiem (od 1936 roku skarbnikiem) Związku Niemieckich Katolików w Polsce (VDK; niem. Verband Deutscher Katholiken in Polen; wg Antoniego Steuera członkiem związku był w latach 1922–1933[4]), a od 1929 roku jego przewodniczącym w okręgu Wschodni Śląsk. W tym samym roku został także wiceprezesem Rady Wykonawczej Niemieckiego Związku Ludowego dla Polskiego Śląska (DVB; niem. Deutsche Volksbund für Polnisch-Schlesien)[1].
Po dojściu w 1933 roku Adolfa Hitlera do władzy Eugen Franz zbliżył się do organizacji nazistowskich. W 1935 roku współorganizował, a do 1937 roku był wiceprezesem Niemieckiego Bloku Ludowego na Śląsku (niem. Deutsche Volksblock für Schlesien)[1]. Był on czołowym działaczem tej organizacji, a w latach 1936–1937 był jej przewodniczącym rady administracyjnej[4].
Eugen Franz zmarł 26 kwietnia 1937 roku w Katowicach[1].
Życie osobiste i działalność społeczna
edytujEugen Franz był synem urzędnika górniczego Stanisława i Marii z domu Willisch. Był żonaty z Marią z domu Guske[1].
Był prezesem założonego 23 sierpnia 1906 klubu sportowego 06 Zalenze (późniejszy 06 Kleofas AZS AWF Katowice)[4][5], a także dyrygentem chóru kościelnego przy załęskiej parafii św. Józefa[4]. Pisał artykuły o tematyce politycznej do Der oberschlesische Kurier[4].
Mieszkał przy późniejszej ulicy Gliwickiej w Katowicach[2][3]. Antoni Steuer podaje natomiast, iż mieszkał on przy ulicy Marcina[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l Biblioteka Sejmowa: Franz Eugeniusz 1891-1937. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2024-08-24]. (pol.).
- ↑ a b c d e Sejm i Senat 1922-1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Narodowa Karola Rzepeckiego, 1923, s. 264-265 [dostęp 2023-11-27] (pol.).
- ↑ a b c d e Sejm i Senat 1928-1933: podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Narodowa Karola Rzepeckiego, 1928, s. 85-86 [dostęp 2023-11-27] (pol.).
- ↑ a b c d e f Antoni Steuer: Leksykon załęski. F. www.mhk.katowice.pl, 2023-06-14. [dostęp 2023-11-27]. (pol.).
- ↑ Klub bokserski 06 Kleofas AZS AWF Katowice: Historia. 06kleofas.pl. [dostęp 2023-11-27]. (pol.).