En Gedi
En Gedi (hebr. עין גדי) – kibuc położony w samorządzie regionu Tamar, w Dystrykcie Południowym, w Izraelu.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Wysokość |
-300 m n.p.m. |
| Populacja (2006) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
8698000 |
Położenie na mapie Dystryktu Południowego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
 31°27′31″N 35°23′20″E/31,458611 35,388889
| |
| Strona internetowa | |
Leży na zachodnim brzegiem Morza Martwego, przy drodze nr 90 (Ejlat-Kirjat Szemona), w odległości 37 km na południowy wschód od Jerozolimy, 13 km na północ od twierdzy Masada, 31 km na południe od Kumran i 35 km na północ od En Bokek.
Położenie En Gedi w depresji wokół Morza Martwego sprzyja rozwojowi roślinności podzwrotnikowej, palm, drzew balsamowych i różnorakich owoców, co sprawia, że En Gedi wyróżnia się jako bujna oaza na tle wyjątkowo jałowej Pustyni Judzkiej. Wokół kibucu rozciąga się Park Narodowy En Gedi.
Historia
edytujCzasy współczesne
edytujW kwietniu 1849 amerykański podróżnik, kapitan William Lynch odkrył na nowo oazę En Gedi – nazwał ją Źródłem George’a Washingtona.
W 1949 mieścił się tutaj izraelski posterunek wojskowy. W latach 50. XX wieku założono kibuc, potem rezerwat przyrody, ogród botaniczny i park narodowy. W latach 80. i 90. XX wieku powstały kompleksy bungalowów i hotel (En Gedi Country Hotel) oraz schronisko młodzieżowe.
Gospodarka
edytujW 1997 kibuc otworzył rozlewnię wód mineralnych, jednak głównym źródłem dochodów jest turystyka.
Współczesny kibuc jest komfortowym uzdrowiskiem, w którym wykorzystuje się źródła z wodami siarczanymi. Turyści są dowożeni nad brzeg Morza Martwego małym pociągiem.
Międzynarodowy Ogród Botaniczny
edytuj
W 1994 utworzono ogród botaniczny, który został uznany za „międzynarodowy”. Położony jest on na obszarze 10 ha z unikatową roślinnością pochodzącą z różnych regionów całego świata – np. bambusy, baobaby oraz kolekcja 30 palm z różnych części świata[1]
Park Narodowy Starożytności
edytujW odległości około 1 km na północ od kibucu znajduje się Park Narodowy Starożytne En Gedi tzw. Nahal Arugot, z pozostałościami zabytkowej synagogi z okresu Bizancjum. W synagodze w 1970 roku odkryto zwęglony zwój, który odczytano w roku 2015[2].
Na początku XX wieku w okolicach starożytnego portu En Gedi, odnaleziono dwie drewniane dobrze zakonserwowane kotwice. Jedna ma przypuszczalnie 2500 lat, druga ma około 2000 lat. Obecnie można je oglądać w Jerozolimskim Muzeum Izraelskim. Pod koniec 2002 archeolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie odkryli w rezerwacie En Gedi małą jaskinię, w której ukrywali się powstańcy żydowscy Bar Kochby z 132 roku n.e. Znaleziono w niej dwa papirusy, 11 monet oraz metalowe groty strzelnicze.
Park Narodowy En Gedi
edytujZałożony w 1972 w północnej części oazy na powierzchni 25 km². Tutejszy mikroklimat sprzyja rozwojowi roślinności podzwrotnikowej, m.in.: palm, drzew balsamowych i różnorakich drzew owocowych. W północnej części parku znajduje się malowniczy, pustynny kanion Nachal Dawid, w którym jest wodospad Dawida ze studnią Dawida, Jaskinia Kochanków, a także wodospad Sulamitki.
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik Akademii Rolniczej w Poznaniu 2000 str.96
- ↑ Ten zwój odnaleziono w spalonej synagodze. Ma ponad 1500 lat, był zniszczony, ale komputer pomógł go odcyfrować. national-geographic.pl, 2016-09-23. [dostęp 2019-03-01].
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcie satelitarne En Gedi Google Maps
- Mapa En Gedi
- Fotografie i opis oazy (en)
- En Gedi i Morze Martwe. inisrael.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-15)].
- Many pictures from the reservation
- Pictures of En Gedi