Dyskusja:Renta feudalna
Renta okolicznościowa wyglada na odmianę renty naturalnej. Możliwy był też system mieszany. Np. podstoli litewski Stanisław Grzegorz Worcell (ojciec Stanisława Worcella) w umowie zawartej z poddanymi na podstawie artykułu 4 Konstytucji 3 Majowej nadając im "wolność i własność gruntów" za ich użytkowanie wymagał równocześnie robocizny, czynszu i daniny w naturze. Zbycie działki było możliwe tylko za zgodą dworu, zatem była to emfiteuza (Władysław Smoleński "Ostatni rok Sejmu Wielkiego" s. 102 - 104). W 1786 Anna księżna Jabłonowska wojewodzina bracławska reformując swe dobra żądała (umiarkowanie) robocizny oraz czynszu (Tadeusz Korzon "Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta" tom 1 s.415n), marszałek Stanisław Małachowski 17 listopada 1790 oznaczając powinności w swych majętnościach zachował relikt pańszczyzny w postaci przymusowego najmu do pracy za wynagrodzeniem (tamże str. 457-59), współczesny mu starosta opinogórski Krasiński dał w testamencie do wyboru: robocizna lub czynsz (loc.cit.).