Diadektomorfy
Diadektomorfy (Diadectomorpha) – klad dużych czworonogów żyjących w Euroameryce w karbonie i wczesnym permie oraz na obszarze dzisiejszych Chin w późnym permie, blisko spokrewnionych z przodkami owodniowców. Obejmuje duże (do 2 metrów długości) formy drapieżne i jeszcze większe (do 3 metrów) roslinożerne, częściowo wodne lub w pełni lądowe.
Diadectomorpha | |
Watson, 1917 | |
Limnoscelis ze wczesnego permu Ameryki Północnej | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Nadgromada | |
Nadrząd | |
Podrząd |
diadektomorfy |
Diadektomorfy wykazują cechy płazów i gadów. Początkowo zaliczano je do kotylozaurów jako najbardziej prymitywną grupę gadów. Obecnie są uważane za siostrzaną grupę owodniowców.
Prawdopodobnie wyewoluowały w mississipie, ale stały się pospolite dopiero w późnym pensylwanie i wczesnym permie. Najmłodszy znany przedstawiciel grupy, Alveusdectes fenestratus, żył w późnym permie (wucziaping, ok. 256 mln lat temu)[1].
Filogeneza
edytujKladogram Diadectomorpha[2]
o †Diadectomorpha |--o †Limnoscelidae Williston (?) | |-- †Limnoscelis paludis Williston, 1911 | |--o †Limnosceloides Romer, 1952 | |-- †Limnoscelops Levis & Vaughn, 1965 | |-- †Limnostygis Carroll, 1967 | `?- †Romeriscus Baird & Carroll, 1967 [nomen dubium sensu Laurin & Reisz, 1992] `--+?- †Tseajaia campi Vaughn, 1964 [Tseajaiidae] `--o †Diadectidae |?- †Diadectidae genera et species indet. [Berman & Henrici, 2003] `--+-- †Desmatodon |--o †Diadectes [Diadectoides] |?- †Diasparactus Case `-- †Stephanospondylus
Rodziny
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Jun Liu i Gabe S. Bever. The last diadectomorph sheds light on Late Palaeozoic tetrapod biogeography. „Biology Letters”. 11 (5), s. Artykuł nr 20150100, 2015. DOI: 10.1098/rsbl.2015.0100. (ang.).
- ↑ Mikko Haaramo: †Diadectomorpha. Mikko's Phylogeny Archive. [dostęp 2009-02-23]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Benton, M. J. (2000), Vertebrate Paleontology, 2nd ed. Blackwell Science Ltd
- Carroll, R. L. (1988), Vertebrate Paleontology and Evolution, WH Freeman & Co.
- Amniota: Cotylosauria – Palaeos
- Diadectomorpha – The Paleobiology Database