Cycnogeton

*Cycnogeton*
	; Cycnogeton procerum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	świbkowate
Rodzaj	Cycnogeton
	Nazwa systematyczna
	Cycnogeton Endlicher; Stirp. Herb. Hügel.: 22 (1838)
	Typ nomenklatoryczny
	Cycnogeton huegelii Endl.
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cycnogeton Endl. – rodzaj roślin z rodziny świbkowatych. Obejmuje osiem gatunków występujących w Australii, na Tasmanii i Nowej Gwinei^[3].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów κύκλος (kiklos – cykl) i γειτων (geiton – sąsiad)^[5].

Morfologia

Pokrój: Wieloletnie rośliny zielne^[5].

Pędy: Drewniejące kłącze pokryte włóknistą tuniką. Z bulwami korzeniowymi powstającymi na końcach korzeni^[5].

Liście: Równowąskie i spłaszczone, tworzące u nasady pochwę liściową^[5].

Kwiaty: Kwiaty obupłciowe, zebrane w kłos. Okwiat 6-listkowy. Listki położone w 2 podobnych okółkach. Pręcików sześć. Słupków od 3 do 6, wolnych do zrośniętych, wszystkie płodne. Karpofor nieobecny. Szyjki słupka krótkie i grube, zwieńczone brodawkowatym do owłosionego znamieniem^[5].

Owoce: Owocniki niepękające, wzniesione lub skręcone, często pofałdowane, zwykle rozpadające się po osiągnięciu dojrzałości^[5].

Gatunki podobne: Rośliny z rodzaju świbka, od których różnią się drewniejącymi kłączami pokrytymi włóknistą tuniką, obecnością bulw korzeniowych oraz nieobecnością języczka, karpoforu, jałowych słupków i haczykowatych wyrostków na owocach^[5].

Biologia i ekologia

Rozwój: Hydrofity^[5].

Siedlisko: Płynące i stojące wody słodkie^[5].

Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 16, 32, 46-48, 64^[5].

Systematyka

Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd żabieńcowce Alismatales, rodzina świbkowate Juncaginaceae^[2].

Historycznie rodzaj włączany był w randze podrodzaju do rodzaju świbka lub uznawany był za jego synonim taksonomiczny. Badania filogenetyczne rodziny świbkowatych wykazały jednak, że rodzaj Cycnogeton jest siostrzany dla rodzaju świbka sensu stricto^[6].

Wykaz gatunków^[3]

Cycnogeton alcockiae (Aston) Mering & Kadereit
Cycnogeton dubium (R.Br.) Mering & Kadereit
Cycnogeton huegelii Endl.
Cycnogeton lineare (Endl.) Sond.
Cycnogeton microtuberosum (Aston) Mering & Kadereit
Cycnogeton multifructum (Aston) Mering & Kadereit
Cycnogeton procerum (R.Br.) Buchenau
Cycnogeton rheophilum (Aston) Mering & Kadereit

Zastosowanie

Bulwy korzeniowe niektórych gatunków są spożywane przez aborygenów^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-12-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).
↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Barbara G. Briggs: Cycnogeton. Flora of Australia. [dostęp 2022-03-12].
↑ Sabine von Mering, Joachim W. Kadereit: Phylogeny, Systematics, and Recircumscription of Juncaginaceae – A Cosmopolitan Wetland Family. W: Seberg, Petersen, Barford i Davis (red.): Diversity, phylogeny, and evolution in the monocotyledons. Aarhus University Press, 2010.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-12-13] (ang.).

[kew-3] Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).

[ing-4] Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).

[fau-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Barbara G. Briggs: Cycnogeton. Flora of Australia. [dostęp 2022-03-12].

[phylo-6] Sabine von Mering, Joachim W. Kadereit: Phylogeny, Systematics, and Recircumscription of Juncaginaceae – A Cosmopolitan Wetland Family. W: Seberg, Petersen, Barford i Davis (red.): Diversity, phylogeny, and evolution in the monocotyledons. Aarhus University Press, 2010.

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]