Chmielnik (Ukraina)

Chmielnik
Хмільник
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	winnicki
Rejon	chmielnicki
Powierzchnia	20,5 km²
Populacja (2019); • liczba ludności	; 27 533
Kod pocztowy	22000-22007
	Położenie na mapie obwodu winnickiego Chmielnik
	Położenie na mapie Ukrainy Chmielnik
	49°33′N 27°58′E/49,550000 27,966667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Chmielnik (ukr. Хмільник, Chmilnyk) – miasto na Ukrainie, nad Bohem, w obwodzie winnickim, siedziba rejonu chmielnickiego, uzdrowisko.

Historia

Mapa województwa podolskiego z 1648 r. z wymienionym Chmielnikiem (w północno-wschodniej części województwa)

Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1362^[2]. Od XIV wieku Chmielnik znajdował się w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1434 roku został włączony do Polski, a w 1448 roku otrzymał magdeburskie prawa miejskie z rąk króla Kazimierza IV Jagiellończyka^[3]. Król Zygmunt I Stary w 1518 roku odnowił prawa miejskie. W związku z tym, że miasto leżało na szlaku tatarskim, w 1534^[4] roku hetman wielki koronny Jan Tarnowski wzmocnił stary zamek i otoczył miasto wałem. Eryk Lassota w swoim Diariuszu określił w 1594 roku Chmielnik jako „wielkie miasto”.

20 listopada 1651 roku zmarł w Chmielniku hetman wielki koronny Mikołaj Potocki.

W latach 1672–99 Chmielnik znajdował się pod władzą Turcji. W 1768 konfederaci barscy bronili miasta przez Rosjanami^[5]. U schyłku I Rzeczypospolitej stacjonował tu 3 Pułk Przedniej Straży Buławy Polnej Koronnej. W 1793 roku, w wyniku II rozbioru Polski, Chmielnik przyłączono do Imperium Rosyjskiego, gdzie był siedzibą gminy Chmielnik w powiecie lityńskim, w guberni podolskiej.

W 1860 w tutejszym kościele został ochrzczony Ignacy Jan Paderewski, który urodził się w pobliskiej Kuryłówce^[5].

Podczas okupacji hitlerowskiej, jesienią 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 6000 osób. W grudniu 1943 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni było Gestapo z Winnicy, niemiecka żandarmeria, oddział węgierskiej armii oraz ukraińska policja^[6].

W 1989 liczyło 29 702 mieszkańców^[7]^[8].

Na początku 2007 r. ogłoszono upadłość zakładu mechanicznego^[9].

W 2010 r. na fasadzie kościoła odsłonięto tablicę pamiątkową w językach polskim i ukraińskim.

W 2013 liczyło 28 209 mieszkańców^[10].

Zabytki

Kościół Trójcy Świętej
Zamek w Chmielniku
Pałac w Chmielniku
Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego
Cerkiew Narodzenia Matki Bożej
Budynek gimnazjum
Dworzec kolejowy

Galeria

Kościół Trójcy Świętej
Baszta zamkowa
Pałac
Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego
Cerkiew Narodzenia Matki Bożej
Budynek gimnazjum
Most w stylu weneckim
Dworzec kolejowy
Sanatorium
Dom Kultury

Miasta partnerskie

Przypisy

↑ Чисельність населення (за оцінкою) на 1 вересня 2019 року // Головне управління статистики у Вінницькій області
↑ РҐРјС–Р»СЊРЅРёРє - СЃР°Р№С‚ РјС–СЃС‚Р° [online], hmilnyk.osp-ua.info [dostęp 2020-12-01] .
↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 165.
↑ Chmielnik, s. 589
↑ ^a ^b Odkrywanie Podola | Słowo Polskie [online], slowopolskie.org [dostęp 2017-11-22] (pol.).
↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1536 .
↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
↑ Хмельник // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 2. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.598
↑ Хмільницька ОДПІ інформує, що господарським судом Вінницької області визнано банкрутом по справі № 10/230-06 відкрите акціонерне товариство "Хмільницький ремонтно-механічний завод" (22000, Вінницька область, м. Хмільник, вул. Жданова, 12, код ЄДРПОУ 00901312) // газета "Голос України", № 21 вiд 6 лютого 2007
↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

Bibliografia

Chmielnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 589 .

[1] Чисельність населення (за оцінкою) на 1 вересня 2019 року // Головне управління статистики у Вінницькій області

[2] РҐРјС–Р»СЊРЅРёРє - СЃР°Р№С‚ РјС–СЃС‚Р° [online], hmilnyk.osp-ua.info [dostęp 2020-12-01] .

[3] Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 165.

[4] Chmielnik, s. 589

[sp-5] Odkrywanie Podola | Słowo Polskie [online], slowopolskie.org [dostęp 2017-11-22] (pol.).

[6] Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1536 .

[7] Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу

[8] Хмельник // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 2. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.598

[9] Хмільницька ОДПІ інформує, що господарським судом Вінницької області визнано банкрутом по справі № 10/230-06 відкрите акціонерне товариство "Хмільницький ремонтно-механічний завод" (22000, Вінницька область, м. Хмільник, вул. Жданова, 12, код ЄДРПОУ 00901312) // газета "Голос України", № 21 вiд 6 лютого 2007

[10] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]