Carlos Ibáñez del Campo

prezydent Chile, wcześniej dyktator

Carlos Ibáñez del Campo (ur. 3 listopada 1877 w Linares w Chile, zm. 28 kwietnia 1960 w Santiago) – chilijski polityk. W latach 19271931 dyktator, lecz został obalony i wygnany z kraju. W roku 1952 został demokratycznie wybrany prezydentem i sprawował tę funkcję przez sześć lat.

Carlos Ibáñez del Campo
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1877
Linares

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1960
Santiago

Prezydent Republiki Chile
Okres

od 10 maja 1927
do 15 listopada 1931

Poprzednik

Emiliano Figueroa

Następca

Pedro Opazo

Prezydent Republiki Chile
Okres

od 3 listopada 1952
do 3 listopada 1958

Poprzednik

Gabriel González Videla

Następca

Jorge Alessandri

Minister Spraw Wewnętrznych Chile
Okres

od 9 lutego 1927
do 7 kwietnia 1927

Poprzednik

Manuel Rivas Vicuña

Następca

Enrique Balmaceda Toro

Minister Wojny Chile
Okres

od 29 stycznia 1925
do 25 lutego 1927

Poprzednik

Bartolomé Blanche Espejo

Następca

Juan Emilio Ortiz

podpis
Odznaczenia
Wielki Mistrz Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Wielki Mistrz Orderu Zasługi (Chile) Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Orła Białego (1921–1990) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Order Peruwiańskiego Krzyża Zasługi Marynarki Wojennej (Peru) Odznaka „Gwiazda Abdóna Calderóna” I klasy (Ekwador)

Kariera wojskowa

edytuj
 
Carlos Ibáñez del Campo jako młody oficer

Jego rodzicami byli Carlos Ibáňez Ibáňez i Maria Nieves del Campo. Dzieciństwo spędził w posiadłości swego ojca San Francisco. Uczęszczał do liceum w Linares i w roku 1896 wstąpił do akademii wojskowej. W 1903 roku brał udział w chilijskiej misji wojskowej w Salwadorze. Poznał tam i poślubił Rosę Quirós y Ávíla wywodzącą się z wyższych sfer Salwadoru. Para miała dwóch synów, Rosa zmarła po dziesięciu latach małżeństwa. Uczestniczył w ruchach wojskowych w latach 1924 i 1925, które oznaczały koniec fasadowego parlamentaryzmu w Chile. Po tym drugim został ministrem wojny a potem ministrem spraw wewnętrznych. Po rezygnacji prezydenta Figueroli w 1927 roku będąc wiceprezydentem rozpisał przedterminowe wybory 22 maja tego samego roku w których sam wystawił swoją kandydaturę. Wybory zostały zbojkotowane przez tradycyjne partie polityczne – jedynym kontrkandydatem Ibáñeza był komunista Elías Lafertte – Ibáñez wygrał wybory uzyskując 98% głosów. W tym samym roku ożenił się ponownie z Gracielą Letalier Velasco – owocem małżeństwa było pięcioro dzieci.

Rządy dyktatorskie Ibáñeza

edytuj
 
Carlos Ibáñez del Campo (siedzi w środku) wraz z ministrami swojego rządu – 1927 rok

Nowy prezydent wprowadził w Chile dyktatorskie porządki – wydawał dekrety z mocą ustawy, mianował członków parlamentu, jego przeciwnicy byli więzieni bądź zmuszani do emigracji. Wsławił się też jako twórca Karabinierów Chilijskich powstałych z połączenia mniejszych formacji policji wojskowej. Podpisał kończący definitywnie Wojnę o Pacyfik Traktat Limski. Popularność Ibáñeza spadła gwałtownie wraz z wielkim kryzysem gospodarczym w 1929 roku. Po fali niezadowolenia społecznego Ibáñez opuścił kraj 26 lipca 1931 roku zostawiając urząd w rękach szefa Senatu Pedro Opazo.

Pomiędzy prezydenturami

edytuj

Chile nie osiągnęło politycznej stabilności po reelekcji Arturo Alessandriego w 1932 roku. Ibáñez zdecydował się wrócić do kraju wspierany przez szereg ultraprawicowych grup. Wystawiły one jego kandydaturę w wyborach w 1938 roku. Wycofał ją jednak po masakrze w Seguro Obrero będącej odpowiedzią władz na nieudany pucz mający wynieść Ibáñeza do władzy. Jednocześnie przekazał swe poparcie Pedrowi Aquirre, który – częściowo dzięki temu – wygrał wybory. Po raz kolejny kandydował po śmierci Aquirrego w 1941 roku ponownie zyskując poparcie ultraprawicy. Punkt zwrotny nastąpił gdy liberałowie i konserwatyści udzieli poparcia Ibáñezowi, dzięki czemu uzyskał on 44% głosów ustępując Juanowi Antonio Rios, który został następnym prezydentem dzięki poparciu Arturo Allesandriego i jego zwolenników. Później brał udział w nieudanych spiskach mających na celu zbrojne przejęcie władzy.

 
Ibáñez de Campo podczas swojej drugiej prezydentury

Druga prezydentura

edytuj

W 1952 roku Partia Robotników Rolnych wystawiła kandydaturę Ibáñeza na prezydenta. Otrzymał on też poparcie socjalistów i organizacji feministycznych. Obiecywał walkę z korupcją i krytykował tradycyjne partie polityczne. Zwyciężył otrzymując 47% głosów. Jego druga prezydentura miała skromny charakter. Ze względu na podeszły wiek i zły stan zdrowia pozostawił większość funkcji administracyjnych w rękach ministrów. Nie umiał sobie poradzić z głównym problemem Chile – inflacją. Zyskał poparcie lewicy odwołując Ustawę o ochronie demokracji zabraniającą m.in. działalności partii komunistycznej. Złożył urząd 3 listopada 1958 roku zastąpiony przez Jorge Alessandriego. Zmarł 28 kwietnia 1960 roku w wieku 82 lat. Spoczywa na Cmentarzu Generalnym w Santiago. Jego imieniem nazwano region Aisén i szkołę oficerską Karabinierów Chilijskich.

W 1930 odznaczony Orderem Orła Białego[1].

Przypisy

edytuj
  1. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 302.