Blanka Rosenstiel
Blanka Aldona Rosenstiel z d. Wdowiak (ur. 9 lipca 1929 w Warszawie[1]) – polska działaczka polonijna, społeczniczka, filantropka, przewodnicząca i dyrektorka naczelna Amerykańskiego Instytutu Kultury Polskiej (AIPC) oraz prezeska Fundacji Chopinowskiej w Stanach Zjednoczonych.
Życie prywatne
edytujBlanka Aldona Rosenstiel (z domu Wdowiak) urodziła się 9 lipca 1929 w Warszawie w rodzinie katolickiej[2]. Jest córką Wacława Wdowiaka, pracownika poczty, i Ireny Wdowiak (z domu Karaszewska). Podczas Powstania Warszawskiego w 1944, ojca Blanki wywieziono do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, skąd trafił do obozu pracy w Magdeburgu, gdzie zmarł. Blankę, jej matkę i jednego z dwóch braci deportowano na roboty przymusowe do Rzeszy. Pracowali na stacji kolejowej we Frankfurcie. W 1945 zostali wyzwoleni z obozu koncentracyjnego Niederhausen przez siły alianckie[2].
Po wojnie rodzina zatrzymała się w Trewirze (Niemcy), następnie przeniosła się do Luksemburga. Blanka pracowała tam w rozgłośni radiowej. Później zamieszkali w Brukseli, gdzie Blanka śpiewała w kabarecie i studiowała sztukę. W 1956 wyjechali do Stanów Zjednoczonych[3].
W 1960 Blanka wyszła za mąż za Josepha Konwisera[4]. W 1963 poznała swojego przyszłego drugiego męża Lewisa Solona Rosenstiela, biznesmena, założyciela i prezesa przedsiębiorstwa produkującego znane na świecie napoje alkoholowe Schenley Industries. Ona wówczas liczyła 32 lata, on 72. Był filantropem, który na cele charytatywne przekazał 100 milionów dolarów[5]. Pobrali się w 1967. Rosenstiel zmarł 21 stycznia 1976.
Blanka Rosenstiel mieszka zimą w Miami Beach na Florydzie a latem w Charlottesville w stanie Wirginia, w kolonialnej rezydencji z 1790, na swojej farmie Blandemar o powierzchni 1400 akrów (blisko 600 hektarów) i hoduje konie[5]. Jej hobby to rzeźbiarstwo, malarstwo i pływanie[6]. Mówi po polsku, angielsku, francusku, niemiecku i hiszpańsku[2].
Działalność polonijna i filantropijna
edytujPo śmierci męża Lewisa S. Rosenstiela w 1976 przejęła kontrolę nad Fundacją Rosenstiel (Rosenstiel Foundation), która finansuje jej działalność charytatywną[7]. Wśród organizacji i instytucji, które otrzymały od Rosensteil donacje wartości milionów dolarów należy wymienić: Uniwersytet Brandeisa, Medyczne Centrum Mount Sinai, Towarzystwo Dzieci Ułomnych (The Crippled Children's Society, obecnie: AbilityFirst), Narodową Orkiestrę Symfoniczną (The National Symphony Orchestra) i Operę Narodową w Waszyngtonie (The Washington National Opera)[5].
W 1972 Rosenstiel założyła Amerykański Instytut Kultury Polskiej w Miami (The American Institute of Polish Culture – AIPC)[8][9], którego jest przewodniczącą i dyrektorką naczelną[10][11]. Misją Instytutu jest dzielenie się z Amerykanami bogatym dziedzictwem Polski, która na wiele sposobów przyczyniła się do historii Stanów Zjednoczonych i świata, a także promocja dorobku naukowego i artystycznego wkładu Amerykanów pochodzenia polskiego[12]. Co roku pod patronatem Instytutu organizowany jest Bal Polonaise z udziałem znanych osobistości z życia Polonii i zainteresowanych polską kulturą Amerykanów[10][13].
Wspólnie ze Szkołą Muzyczną Uniwersytetu Miami (University of Miami School of Music, obecnie: Frost School of Music at the University of Miami), w 1975 zorganizowała I Narodowy Chopinowski Konkurs Pianistyczny w Stanach Zjednoczonych w Miami (National Chopin Piano Competition of the United States in Miami)[14]. Sukces tego konkursu zainspirował Rosenstiel w 1977 do założenia Fundacji Chopinowskiej w Stanach Zjednoczonych (Chopin Foundation of the United States, Inc.)[15], w której pełni funkcję prezeski.
Z inicjatywy Rosenstiel przy udziale AIPC, w 1998 na Uniwersytecie Wirginii (University of Virginia, Charlottesville) utworzono Katedrę Studiów Polskich im. Tadeusza Kościuszki (The Kosciuszko Chair of Polish Studies)[16]. Po okresie nieaktywności, w porozumieniu z AIPC, Katedrę przejął Instytut Polityki Światowej (The Institute of World Politics in Washington, D.C. and Reston, Virginia).
Od 1998 Rosenstiel, znana w środowisku jako „Lady Blanka”, pełni funkcję konsula honorowego rządu polskiego w Miami na Florydzie[17]. Jest pierwszym polskim konsulem w historii Florydy.
W Polsce, w latach 2013-2014, zainwestowała w polskie firmy środki finansowe rzędu kilkunastu milionów złotych[18][19].
Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia
edytujW uznaniu jej zasług otrzymała wiele odznaczeń, nagród i wyróżnień[2], wśród których należy wymienić: honorowy tytuł naukowy „Doctor Honoris Causa” nadany przez International Fine Arts College w Miami w 1976, tytuł „Doctor Humane Letters” nadany przez Alliance College w Cambridge Spring, Pensylwania w 1978[6], Krzyż Komandorski (2004)[20][2] i Wielki (2023)[21][2] Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ United States Public Records, 1970-2009. FamilySearch. [dostęp 2024-02-07]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Blanka A. Rosenstiel [online], www.poles.org [dostęp 2021-07-22] .
- ↑ Lady Blanka A. Rosenstiel | Association of Polish Knights of Malta [online] [dostęp 2021-07-22] (ang.).
- ↑ California Marriage Index, 1960-1985. FamilySearch. [dostęp 2024-02-07]. (ang.).
- ↑ a b c James Ross , Past Struggle Inspires Will to Help Others Blanka Rosenstiel Helps Up and Coming Pianists, „Polish American Journal”, maj 1993, s. 27 .
- ↑ a b Bolesław Wierzbianski , Who's who in Polish America, New York, NY: Bicentennial Publishing Corporation, 1996, s. 386–387 .
- ↑ Blanka A. Rosenstiel - filantrop z Miami, członek Rady Nadzorczej Polskiego Domu Maklerskiego IDMSA [online], poland.us [dostęp 2021-07-22] .
- ↑ Amerykański Instytut Kultury Polskiej w Miami [online], archiwa.org [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ Nowy Dziennik , Ambasador polskości: lady Blanka Rosenstiel | Nowy Dziennik [online] [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ a b SPLENDOR POLSKOŚCI W MIAMI [online], Polishnews.com, 23 lutego 2017 [dostęp 2021-07-22] (pol.).
- ↑ Drukowanie [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-07-22] .
- ↑ Home – The American Institute of Polish Culture Inc. [online] [dostęp 2021-07-25] (ang.).
- ↑ Polonaise Ball – The American Institute of Polish Culture Inc. [online] [dostęp 2021-07-25] (ang.).
- ↑ 10th National Chopin Piano Competition [online], Chopin Foundation of the United States [dostęp 2021-07-22] (ang.).
- ↑ Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], chopin.nifc.pl [dostęp 2021-07-22] .
- ↑ The Kosciuszko Chair of Polish Studies [online], The Institute of World Politics [dostęp 2021-07-22] (ang.).
- ↑ Honorary Consulates - Poland in US - Gov.pl website [online], Poland in US [dostęp 2021-07-22] (ang.).
- ↑ US Millionaire to Invest Up to PLN200m in Former Home Country, „Polish News Bulletin”, 11 września 2013, s. 12 .
- ↑ Blanka Rosenstiel Investing in Polish Companies, „Polish News Bulletin”, luty 2014, s. 8 .
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 3, poz. 29
- ↑ M.P. z 2023 r. poz. 473