Ben Vereen

Ben Vereen
Imię i nazwisko	Benjamin Augustus Middleton
Data i miejsce urodzenia	10 października 1946 ; Laurinburg
Zawód	aktor, tancerz, piosenkarz
Współmałżonek	Andrea Townsley; (1966–1974; rozwód); Nancy Bruner; (1976–2013; rozwód)
Lata aktywności	od 1965
	Multimedia w Wikimedia Commons

Benjamin Augustus „Ben” Vereen (ur. 10 października 1946 w Laurinburgu) – amerykański aktor, tancerz i piosenkarz.

Laureat Tony Award, nominowany trzykrotnie do nagrody Emmy^[1] i dwukrotnie do Złotego Globu^[2].

Wczesne lata

Urodził się w Laurinburgu^[3]^[4] w stanie Karolina Północna. Jeszcze jako niemowlę Vereen i jego rodzina przeprowadzili się do dzielnicy Bedford-Stuyvesant we wschodnim Brooklynie w Nowym Jorku. Został adoptowany przez Pauline Vereen, która pracowała jako pokojówka i garderobiana teatralna, i Jamesa Vereena, pracownika fabryki farb^[5]. Odkrył, że został adoptowany, gdy w wieku 25 lat złożył wniosek o paszport^[3] do Londynu, aby dołączyć do Sammy’ego Davisa Jr. podczas tournée z musicalem Złoty chłopak Williama Gibsona^[6]. Wychowywał się w wierze zielonoświątkowej^[7].

Już jako nastolatek wykazywał wrodzony talent teatralny i taneczny, często występował w lokalnych programach rozrywkowych. W wieku 14 lat Vereen rozpoczął naukę w High School of Performing Arts na Manhattanie^[8]^[9], gdzie uczył się pod okiem światowej sławy choreografów Marthy Graham, George’a Balanchine’a i Jerome’a Robbinsa^[10]. Po ukończeniu studiów miał trudności ze znalezieniem odpowiedniej pracy na scenie i często był zmuszony podejmować prace dorywcze, aby uzupełnić swoje dochody.

Kariera sceniczna

Kiedy Vereen miał 18 lat, w 1965 wystąpił na nowojorskiej scenie Off-off-Broadwayu w sztuce Bertolta Brechta i Langstona Hughesa Wyjątek i reguła / Syn marnotrawny w Greenwich Mews Theatre. W 1966 przebywał w Las Vegas, występując jako brat Ben w przedstawieniu Słodka dobroczynność w reżyserii Boba Fosse’a, z którym w latach 1967–68 odbył tournée. W 1968 powrócił do Nowego Jorku, aby zagrać Claude’a w musicalu Hair na Broadwayu^[11]. W 1972 za rolę Judasza Iskarioty w operze rockowej Andrew Lloyda Webbera i Tima Rice’a Jesus Christ Superstar został uhonorowany nagrodą Theatre World i był nominowany do Tony Award dla najlepszego aktora drugoplanowego w musicalu^[12]. W 1973 za tytułową rolę w musicalu Stephena Schwartza Pippin otrzymał nagrodę Drama Desk Award i Tony Award dla najlepszego aktora w musicalu^[12]. W 2002 zagrał w produkcji off-Broadwayowskiej Uniewinniony^[13]. W 2005 powrócił na Broadway jako Czarnoksiężnik z Oz w musicalu Stephena Schwartza Wicked^[11].

Kariera ekranowa

Debiutował na ekranie jako tancerz w komediodramacie muzycznym Boba Fosse’a Słodka Charity (1969)^[14] z Shirley MacLaine. Za kreację Berta Robbinsa w musicalu biograficznym Williama Wylera Zabawna dziewczyna (1975) z Barbrą Streisand zdobył nominację do Złotego Globu za najlepszy debiut aktorski w filmie kinowym^[2]. W 1976 gościł w programie Muppet Show. Wystąp w komediowym serialu dokumentalno–muzycznym NBC Jubileusz telefonu dzwonkowego (The Bell Telephone Jubilee, 1976) był nominowany do nagrody Emmy za znakomity ciągły lub pojedynczy występ aktora drugoplanowego w programie rozrywkowym lub muzycznym, a rola „Koguta” George’a Moore’a w miniserialu ABC Korzenie (1977) przyniosła mu nominację do nagrody Emmy dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za pojedynczy występ w serialu dramatycznym lub komediowym^[15]. Jako Roscoe Haines w serialu historycznym CBS Wyspa Ellis (Ellis Island, 1984) był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnyme^[3]. Wystąpił jako Kot w butach w telewizyjnej adaptacji baśni Showtime Kot w butach (Shelley Duvall’s Faerie Tale Theatre: Puss in Boots, 1985) u boku Gregory’ego Hinesa. Za postać Gene’a Randalla w miniserialu CBS Intruders (1992) zdobył nomnację do nagrody Emmy dla najlepszego aktora drugoplanowego w miniserialu lub serialu specjalnym^[3]. Jako Wes w dramacie telewizyjnym Przypadkowa przyjaźń (Accidental Friendship, 2008) był nominowany do NAACP Image Awards dla najlepszego aktora w filmie telewizyjnym, miniserialu lub serialu dramatycznym.

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty. 10 lutego 1965 zawarł związek małżeński z Andreą Townsley, z którą miał syna Benjamina (zm. w 2020 w wieku 55 lat)^[16]. 21 sierpnia 1974 doszło do rozwodu. 15 lipca 1976 ożenił się z Nancy Karen Bruner, z którą miał cztery córki – Kabarę, Malalkę, Naję (zginęła w wypadku samochodowym w 1987)^[7] i Karon^[17]. We wrześniu 2012 Vereen złożył pozew o rozwód ze swoją żoną, z którą był od 36 lat, powołując się na różnice nie do pogodzenia^[18]. 1 lipca 2013 para rozwiodła się.

Filmografia

Filmy

1969: Słodka Charity jako tancerz
1975: Zabawna dziewczyna jako Bert Robbins
1979: Cały ten zgiełk jako O’Connor Flood
1993: Pewnego razu w lesie jako Phineas (głos)
1998: Miłość jest dla głupców jako Richard Barrett
2013: Kumba jako Mkhulu, Starsza Zebra (głos)

Seriale

1977: Korzenie jako „Kogut” George Moore
1982: Statek miłości jako dr John Hanson
1983–85: Webster jako wujek Philip Long
1984: Statek miłości jako Bennett Barton
1993: Star Trek: Następne pokolenie jako dr Edward LaForge
1994: Bajer z Bel-Air jako Lou Smith
1994: Pomoc domowa – w roli samego siebie
1994: Nowe przygody Supermana jako dr Andre Novak
1995: Oblicza Nowego Jorku jako Louie
1996: Dotyk anioła jako Ulysses Dodd
2002: Oz jako A.R. Whitworth
2007: Chirurdzy jako Archie Roche
2007: Prawo i porządek: Zbrodniczy zamiar jako wielebny Jeremiah Morris
2010–14: Jak poznałem waszą matkę jako Sam Gibbs
2013: Agenci NCIS jako Lamar Addison
2015: Rozpalić Cleveland jako burmistrz Cleveland
2017: Jak się robi historię jako dr Theodore Anthony Cobell
2017–2018: Pete kombinator jako Porter
2018: Magnum: Detektyw z Hawajów jako Henry Barr
2018–2019: Star jako Calvin
2019: Bull jako Willie Lambert
2021: Sprawa idealna jako Frederick Douglass

Dyskografia

Albumy solowe

1975: Off-Stage (wyd. Buddah Records)
1976: Ben Vereen (wyd. Buddah Records)
1979: Signed, Sealed, Delivered! (wyd. 51 West)
1982: Here I Am (wyd. Accord)
2010: Steppin' Out Live (wyd. Ghostlight Records)

Albumy zespołowe

1985: Grind (wyd. TER)
2000: Pippin (wyd. Decca Broadway)

Single/EP

1971: Superstar (wyd. MCA Records)
1972: Could We Start Again Please? / Heaven On Their Minds (wyd. Decca)
1975: Stop Your Half-Steppin' Ma Ma (wyd. Buddah Records)
1975: By Your Side (wyd. Buddah Records)
1980: Got It Made / Read Between the Lines (wyd. Ariola Records)

Przypisy

↑ Ben Vereen. emmys.com. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).
↑ ^a ^b Ben Vereen. GoldenGlobes.org. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Ben Vereen Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).
↑ Jennifer Calhoun: 'Roots' actor finds his roots. NewsBank, 29 kwietnia 2006. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen Biography (1946–). Film Reference. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen Writes About 'Blood Family' in New Book. EURweb, 26 stycznia 2011. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Tom Gliatto: The Road Back. „People”, 7 grudnia 1992. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Hal Erickson: Ben Vereen Biography. AllMovie. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen Biography. CBSNews, 7 czerwca 2015. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).
↑ Leah Putnam: Ben Vereen Tells Kelly Clarkson He Didn’t Know About the Tonys Until He Was Nominated for One. Playbill, 12 września 2022. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Ben Vereen. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ ^a ^b Ben Vereen Awards. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen Awards. AllMovie. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Ben Vereen Jr., Son of Tony Award-Winning Performer, has Died. ny1.com. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Morgan Smith: Benjamin Vereen Jr., Son of Tony-Winning Actor Ben Vereen, Dies at 55. „People”, 11 sierpnia 2020. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
↑ Associated Press: Ben Vereen files for divorce from wife of 36 years. Today, 20 września 2012. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

Bibliografia

Debra Mcwaters: The Fosse Style. University Press of Florida, 2008. ISBN 978-0813031538.

Linki zewnętrzne

Ben Vareen w bazie IMDb (ang.)
Ben Vareen w bazie Filmweb
Ben Vareen w bazie Notable Names Database (ang.)
Ben Vareen w bazie Discogs.com (ang.)

[emmy-1] Ben Vereen. emmys.com. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).

[gg-2] Ben Vereen. GoldenGlobes.org. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).

[tv-3] Ben Vereen Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).

[info-4] Jennifer Calhoun: 'Roots' actor finds his roots. NewsBank, 29 kwietnia 2006. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[fr-5] Ben Vereen Biography (1946–). Film Reference. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[6] Ben Vereen Writes About 'Blood Family' in New Book. EURweb, 26 stycznia 2011. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[road-7] Tom Gliatto: The Road Back. „People”, 7 grudnia 1992. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[all-8] Hal Erickson: Ben Vereen Biography. AllMovie. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[9] Ben Vereen Biography. CBSNews, 7 czerwca 2015. [dostęp 2024-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-01)]. (ang.).

[10] Leah Putnam: Ben Vereen Tells Kelly Clarkson He Didn’t Know About the Tonys Until He Was Nominated for One. Playbill, 12 września 2022. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[ibdb-11] Ben Vereen. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[ibdba-12] Ben Vereen Awards. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[13] Ben Vereen. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[14] Ben Vereen. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[15] Ben Vereen Awards. AllMovie. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[16] Ben Vereen Jr., Son of Tony Award-Winning Performer, has Died. ny1.com. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[17] Morgan Smith: Benjamin Vereen Jr., Son of Tony-Winning Actor Ben Vereen, Dies at 55. „People”, 11 sierpnia 2020. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[18] Associated Press: Ben Vereen files for divorce from wife of 36 years. Today, 20 września 2012. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]