Azotek galu

związek chemiczny

Azotek galu, GaN – nieorganiczny związek chemiczny, niewystępujący naturalnie, stosowany głównie jako materiał półprzewodnikowy w optoelektronice, m.in. w laserach półprzewodnikowych (np. niebieski laser), diodach elektroluminescencyjnych, detektorach i przetwornikach elektroakustycznych.

Azotek galu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

GaN

Masa molowa

83,73 g/mol

Wygląd

szare kryształy[1] lub proszek[2]

Identyfikacja
Numer CAS

25617-97-4

PubChem

117559

Podobne związki
Inne aniony

GaF, GaAs GaSb

Inne kationy

BN AlN

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

edytuj

Podstawowe metody syntezy azotku galu:

  • Metoda wodorkowa (HVPE) polegająca na syntezie GaN z chlorku galu i amoniaku
  • Metoda syntezy z roztworu azotu w galu (wysokociśnieniowa).
  • Metoda syntezy z w obecności nadkrytycznego amoniaku (metoda amonotermalna)[4]

Właściwości

edytuj

W postaci monokrystalicznej tworzy bezbarwne lub lekko zabarwione kryształy. Azotek galu jest bardzo twardym materiałem, jego moduł ściśliwości wynosi około 245 GPa, a twardość wyznaczona metodą Vickersa 12 GPa. Krystalizuje w heksagonalnej strukturze wurcytu o stałych sieciowych a = 3,189 i c = 5,185 Å. Jest również odporny chemicznie, nie trawi go większość kwasów i zasad, w szczególności jego powierzchnia galowa wykazuje ogromną odporność chemiczną. Azotek galu jest półprzewodnikiem prostoprzerwowym o wartości przerwy zabronionej w środku strefy Brillouina około 3,45 eV, co oznacza, że jest on przezroczysty dla całego zakresu widzialnego. Azotek galu jest materiałem piezoelektrycznym i ze względu na obniżoną symetrię sieci krystalicznej również materiałem piroelektrycznym.

Azotek galu ma temperaturę topnienia 2200 °C, przy równowagowym ciśnieniu azotu 6 GPa. Pod ciśnieniem atmosferycznym rozkłada się w temperaturze około 1000 °C.

Zastosowanie

edytuj

Azotek galu jest używany w produkcji białych, nadfioletowych, fioletowych, niebieskich i zielonych diod elektroluminescencyjnych oraz laserów nadfioletowych, fioletowych, niebieskich i zielonych (choć zwykle światło jest emitowane z azotku indowo-galowego).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-63, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  2. a b Gallium nitride (nr 481769) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-07-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  3. Azotek galu (nr 481769) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-07-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. T. Hashimoto i inni, A GaN bulk crystal with improved structural quality grown by the ammonothermal method, „Nat Mater”, 6 (8), 2007, s. 568–571, DOI10.1038/nmat1955, PMID17603489 (ang.).