Antychton

rzekome ciało niebieskie rozważane w starożytności przez pitagorejczyków

Antychton (gr. Ἀντίχθων, również Przeciwziemia lub Antyziemia) – hipotetyczne ciało niebieskie w jednej z antycznych koncepcji Wszechświata, którego istnienie miał według relacji Arystotelesa postulować Filolaos (twórca tejże koncepcji). Planeta ta obiegałaby tzw. ogień centralny (πῦρ μέσον) w ciągu jednej doby[1], tak jak Ziemia. Poruszając się symetrycznie względem Ziemi i znajdując się po przeciwnej stronie centralnego ciała układu, którym nie było Słońce (Słońce obiegało centrum układu tak jak planety), byłaby niedostrzegalna z zamieszkanej części kulistej Ziemi (wedle ówczesnej wiedzy i poglądów). Niedostrzegalne z Ziemi miało być również to centralne ciało, tak jak np. Ziemia z niewidocznej części Księżyca, wskutek synchronizacji ruchu orbitalnego z rotacją naszej planety. Słońce i Księżyc miały odbijać na Ziemię życiodajne światło, którego źródło znajdowało się w środku Wszechświata.

Grafika z Dante and the Early Astronomers, M. A. Orr, 1913. Orbity Słońca, Ziemi i Antychtona

Geneza

edytuj

Koncepcja Wszechświata z ogniem centralnym wynikała z rozważań pitagorejczyków, które miały charakter spekulacji liczbowych. W rozważaniach astronomicznych pitagorejczycy wyróżnili dziewięć sfer mających formę koncentrycznych kul. Na każdej ze sfer poruszało się ciało niebieskie: Ziemia, Słońce, Księżyc, Wenus, Mars, Jowisz, Saturn, Merkury oraz sfera gwiazd stałych[2]. Brakowało więc dziesiątej sfery (liczbę 10 uważano za doskonałą), aby Wszechświat był pełen harmonii i doskonałości[3]. Jednym z rozwiązań była więc koncepcja Filolaosa z Tarentu, który usunął Ziemię z centrum i umieścił tam wieczny ogień z rozmieszczonymi wokół niego sferami i Przeciwziemią, poruszającą się po dziesiątej sferze.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Huffman 2016 ↓.
  2. Zenon E. Roskal: Astronomia matematyczna w nauce greckiej. Metodologiczne studium historyczno-przyrodnicze. Lublin: RW KUL, 2002. ISBN 83-228-0813-5.
  3. Stanisław R. Brzostkiewicz. Mikołaj Kopernik (6) Przedkopernikowskie poglądy na budowę świata. „Urania”. ISSN 1689-6009. 

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj