Antoś pierwszy raz w Warszawie
Antoś pierwszy raz w Warszawie[3] – polski film niemy z 1908 roku. Jest to jeden z pierwszych polskich filmów fabularnych, obok m.in. Powrotu birbanta (1902), Przygód dorożkarza (1902) i Pruskiej kultury (1908)[4]. Główną rolę zagrał w nim znany polski aktor komediowy tego okresu, Antoni Fertner. Film przedstawia przygodę niezdary, który przybył pierwszy raz do Warszawy i bawi się w towarzystwie prostytutek. Film nie zachował się do dnia dzisiejszego.
 Antoni Fertner, odtwórca głównej roli (zdjęcie wykonane po 1909 roku) | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery | |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
7 minut |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role | |
| Zdjęcia | |
| Produkcja | |
Fabuła
edytujOpowiedzianą w filmie historię znamy z relacji Antoniego Fertnera. Film przedstawia rozmaite perypetie niezdary, który przyjeżdża do Warszawy z prowincji. Bohater jest pod wrażeniem miasta i zachowuje się „jak niemowlę poznające dopiero barwy i smak życia”. Większa część akcji rozgrywała się w modnych ogródkach warszawskich kawiarni. Tam Antoś zostaje uwiedziony przez dwie prostytutki, które odwracają jego uwagę i rabują jego pieniądze, które odkładał specjalnie na wizytę w stolicy[5].
Produkcja
edytujFilm został zrealizowany w październiku 1908 roku z inicjatywy właścicieli warszawskiego kina Oaza. Jako reżysera zatrudniono francuskiego filmowca Georgesa Meyera, który przyjechał w tym celu z moskiewskiego oddziału Pathé. Fabuła filmu miała nawiązywać do polskich tradycji literacko-artystycznych, w tym do wodewilu Feliksa Szobera Podróż po Warszawie z 1876 roku. Zdaniem Tadeusza Lubelskiego najważniejszym twórcą zaangażowanym w produkcję filmu był Antoni Fertner, aktor komediowy znany ze stołecznych teatrzyków ogródkowych. Wykreował on w filmie postać Antosia, pulchnego niezdary, rozpoznawalnego już dla widowni teatralnej[2].
W latach 1908–1910 Meyer nakręcił w Warszawie kilkanaście innych filmów, a także wyszkolił operatora Jana Skarbka-Malczewskiego[2].
Obsada
edytuj- Antoni Fertner – Antoś
- Józefina Kowalewska – warszawianka
- Iza Kołpakówna – warszawianka
Upamiętnienie
edytuj- W drugiej połowie lat 80. XX wieku na frontowej ścianie budynku przy ul. Wierzbowej 5/7 w Warszawie odsłonięto tablicę upamiętniającą premierę filmu w znajdującym się w tym miejscu budynku pod nr 9[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Jak filmowałem Lwa Tołstoja tłum. Tadeusz Kowalik, „Kamera” 1967, nr 11, s. 3-4.
- ↑ a b c Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego, 1895-2014, wyd. 2, Kraków 2015, s. 38, ISBN 978-83-242-2707-5, OCLC 941070158.
- ↑ Grzegorz Sołtysiak: Filmowy przewodnik po Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2007, s. 9. ISBN 978-83-60142-70-7.
- ↑ Tadeusz Lubelski, Historia kina polskiego, 1895-2014, wyd. 2, Kraków 2015, s. 31, 38, 39, ISBN 978-83-242-2707-5, OCLC 941070158.
- ↑ Stanisław Janicki, Polskie filmy fabularne 1902-1988, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 9, ISBN 978-83-221-0503-0, OCLC 24209334.
- ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 333. ISBN 83-912463-4-5.