Aidan Gillen, właśc. Aidan Murphy[1] (ur. 24 kwietnia 1968 w Dublinie) – irlandzki aktor filmowy, telewizyjny i teatralny.

Aidan Gillen
Ilustracja
Imię i nazwisko

Aidan Murphy

Data i miejsce urodzenia

24 kwietnia 1968
Dublin

Zawód

aktor

Współmałżonek

Olivia O'Flanagan (od 2001)

Życiorys

edytuj

Rodzina i wykształcenie

edytuj

Urodził się w Dublinie[2] w rodzinie rzymskokatolickiej[3] jako najmłodsze z sześciorga dzieci[1]. W wieku 15 lat poznał swoją przyszłą żonę Olivię O'Flanagan[1]. Pobrali się 7 lipca 2001, mają dwoje dzieci: syna Joego i córkę Berry. Kształcił się w dublińskiej szkole średniej St. Vincent's C.B.S. w Glasnevin[3].

Przyjął nazwisko swojej matki (Gillen), ponieważ inny aktor był już zarejestrowany w gildii aktorów jako Aidan Murphy[1].

Kariera aktorska

edytuj

Karierę aktorską zaczął w wieku 16 lat, występując w adaptacji Snu nocy letniej w lokalnym teatrze młodzieżowym[4]. W późniejszym czasie przeniósł się do Londynu, gdzie od końca lat 80. zaczął grać na scenach tamtejszych teatrów.

W 1985 debiutował w telewizyjnym filmie krótkometrażowym The Drip. Dwa lata później zagrał jedną z głównych ról w dramacie Jacka Claytona Samotna pasja Judith Hearne u boku Maggie Smith i Boba Hoskinsa. Od początku lat 90. zaczął regularnie pojawiać się w brytyjskich serialach. Został obsadzony w głównej roli jako Gerard Quigley w amerykańsko-irlandzkim dramacie Spirala przemocy (1996) obok Helen Mirren.

Popularność przyniosła mu rola Stuarta Alana Jonesa w brytyjskim serialu Queer as Folk (1999–2000), za którą był nominowany do nagrody British Academy Television Awards[1].

W latach 2003–2004 występował na Broadwayu w sztuce The Caretaker według Harolda Pintera[5]. Za tę rolę w 2004 uzyskał nominację do nagrody Tony w kategorii najlepszego aktora drugoplanowego[5].

W 2009 za rolę Tommy'ego Carcetti w serialu HBO Prawo ulicy otrzymał główną irlandzką nagrodę filmową IFTA dla aktora w roli pierwszoplanowej w produkcji telewizyjnej[6]. Po raz drugi tę nagrodę zdobył trzy lata później za występ w irlandzkim serialu kryminalnym Love/Hate[7].

Od 2011 do 2017 występował w roli Petyra Baelisha w serialu Gra o tron[8] produkowanym przez HBO. W 2018 zagrał menedżera muzycznego Johna Reida w Bohemian Rhapsody[9].

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Rola
1985 The Drip młody mężczyzna
1988 The Courier chłopiec odebrany przez Vala
1992 An Ungentlemanly Act Marine Wilcox
1993 A Handful of Stars Tony
Belfry Dominic
1995 W kręgu przyjaciół Aidan
1996 Spirala przemocy Gerard Quigley
1997 Mojo Baby
Gold in the Streets Paddy
1999 Buddy Boy Francis
2000 The Second Death bilardzista
Lorna Doone Carver Doone
Cień Jeff Obold
The Low Down Frank
2001 My kingdom Barry Puttnam
2002 First Communion Day Seamus
The Final Curtain Dave Turner
2003 Photo Finish Joe Wilde
Rycerze z Szanghaju Rathbone
2004 Problemy z miłością Conor
2005 Walk Away and I Stumble Paul
2008 Winda Karl
2009 Freefall Gus
Wake Wood Patrick
12 rund Miles Jackson
2010 Treacle Jr. Aidan
Thorne: Mięczak Phil Hendricks
2011 Blitz Weiss
2012 The Good Man Michael
Mroczny Rycerz powstaje agent CIA
Kryptonim: Shadow Dancer Gerry
2013 Scrapper Ray
Mister John Gerry Devine
Beneath the Harvest Sky Clayton
2014 Still Carver
Kalwaria dr Frank Harte
2015 Tak jak ja Will
Więzień labiryntu: Próby ognia Janson
2016 Młodzi przebojowi) Robert
2017 Pickups Aidan
The Lovers Robert
Król Artur: Legenda miecza Bill
2018 Bohemian Rhapsody John Reid
Więzień labiryntu: Lek na śmierć Janson
2019 Rose gra Julie Peter
2021 Ci, którzy życzą mi śmierci Jack
  • 1986: Screenplay jako Gypo
  • 1999: Queer as Folk jako Stuart Alan Jones
  • 2001: Dice jako Glenn Taylor
  • 2003: Poirot jako Amyas Crale (odc. Five little Pigs)
  • 2004: Prawo ulicy jako Thomas „Tommy” Carcetti
  • 2005: Prawo i bezprawie jako Jimmy Colby
  • 2010: Love/Hate jako John „Boy” Power
  • 2010: Identity jako DI John Bloom
  • 2011: Gra o tron jako Petyr Baelish
  • 2013: Mayday jako Everett Newcombe
  • 2014: Charlie jako Charles J. Haughey
  • 2016: Quantum Break jako Paul Serene
  • 2017: Urban Myths jako Timothy Leary
  • 2017: Peaky Blinders jako Aberama Gold
  • 2020: Project Blue Book jako doktor J. Allen Hynek
  • 2021: Kin jako Frank Kinsella

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Aidan Gillen. TV Guide. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).
  2. Aidan Gillen. TV.com. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).
  3. a b Aidan Gillen Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  4. Mark Lawson: 'I don't mind nasty roles'. „The Guardian”, 3 października 2007. [dostęp 2012-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-30)]. (ang.).
  5. a b Aidan Gillen. Internet Broadway Database. [dostęp 2011-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
  6. Winners of the 6th Annual Irish Film and Television Awards. IFTA. [dostęp 2012-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
  7. Winners of the 9th Annual Irish Film and Television Awards. IFTA. [dostęp 2012-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
  8. Aidan Gillen (24 de Abril de 1968). Filmow. [dostęp 2018-05-20]. (port.).
  9. a b c Aidan Gillen w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2024-06-27].

Linki zewnętrzne

edytuj