Agata Kołodziejczyk

polska neurobiolożka i astrobiolożka

Agata Maria Kołodziejczyk z domu Wszołek (ur. 18 marca 1981[1] w Krakowie[2]) – polska neurobiolożka i astrobiolożka. Założycielka polskich laboratoriów do symulacji analogowych misji kosmicznych. Aktywistka społeczna.

Agata Kołodziejczyk
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

18 marca 1981
Kraków

Doktor nauk biologicznych
Specjalność: neurobiologia, astrobiologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

2011
Uniwersytet Sztokholmski

Życiorys

edytuj

Agata Kołodziejczyk ukończyła studia biologiczne na Wydziale Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (2005)[3]. W 2011 doktoryzowała się w Instytucie Zoologii Uniwersytetu Sztokholmskiego na podstawie pracy Chemical circuitry in the visual system of the fruitfly, Drosophila melanogaster[4]. Od 2022 adiunkt w Centrum Technologii Kosmicznych AGH[5] i opiekun naukowego koła studenckiego AstroBio AGH[6].

Specjalizuje się w neurobiologii i astrobiologii. Interesuje ją m.in. wpływ światła gwiazd na organizmy żywe[7], tworzenie bioreaktorów na bazie symbiotycznych mikroorganizmów bakterii i grzybów[8] oraz szeroko pojęta adaptacja organizmów żywych do środowisk ekstremalnych[9]. Od 2016 roku prowadzi autorskie międzynarodowe szkolenia z dziedziny bioastronautyki we własnej firmie AATC - Analog Astronaut Training Center[10]. Podstawową formą szkoleń są jednotygodniowe edukacyjne i naukowe symulacje misji księżycowych i marsjańskich[11], ale również misje stratosferyczne i podwodne.

W latach 2015–2017 ekspertka w Advanced Concept Team Europejskiej Agencji Kosmicznej, gdzie opracowała biomimetyczne rozwiązanie zmniejszające masę oraz koszty wyniesienia nad ziemię wielomodułowych teleskopów orbitalnych[12].

Z jej inicjatywy utworzono pierwsze w Polsce analogowe bazy kosmiczne do przeprowadzania symulacji misji pozaziemskich. Jeden projekt zrealizowano w Pile[13][14], dwa kolejne w Rzepienniku[15][16]. Obecnie właścicielka dwóch laboratoriów badawczych, aktywistka społeczna, popularyzatorka New Space[17].

Przewodnicząca rady doradczej UNIVERSEH - Europejskiego Uniwersytetu Kosmicznego[18], członkini rady naukowej Centrum Technologii Kosmicznych AGH, Stowarzyszenia Astronomia Nova, World Research Centre[19], członkini grupy eksperckiej Space Habitats międzynarodowej organizacji astronautycznej IAF[20] oraz prywatnej agencji kosmicznej Valles Marineris[21]. Dyrektorka Projektów Naukowych w AATC[22].

Jej rodzice – astronomowie Magdalena i Bogdan Wszołkowie – stworzyli w Rzepienniku Biskupim największe w Polsce prywatne obserwatorium astronomiczne[23]. Jej siostra Agnieszka również jest astronomem, brat Kamil – inżynierem[2]. Jeszcze w czasie studiów w Krakowie wyszła za mąż za informatyka Pawła Kołodziejczyka, którego poznała, gdy oboje udzielali się w Orkiestrze Reprezentacyjnej AGH[2]. Ma czworo dzieci[3].

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

Wyróżniona m.in. Nagrodą im. Artura Rojszczaka (2013)[24], złotym Medalem Fromborskim (2018)[25], nominowana do tytułu Superbohaterki „Wysokich Obcasów” (2017), nadawanego najbardziej wpływowym kobietom w Polsce[26]. W 2022 znalazła się na liście kobiet Forbes[27], nominowana do nagrody ONZ[28].

Przypisy

edytuj
  1. KRS: 0000495942.
  2. a b c Piotr Drabik: Z Rzepiennika prosto na Księżyc. Dziennik Polski, 2017-01-20. [dostęp 2021-04-05].
  3. a b dr Agata Kołodziejczyk [online], Śląski Festiwal Nauki Katowice, 22 marca 2021 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22].
  4. Installations- och promotionshögtiden 2012 [online], su.se, 22 marca 2021, s. 71 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22] (szw.).
  5. Centrum Technologii Kosmicznych - Centrum Technologii Kosmicznych [online], agh.edu.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  6. Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 2023-10-21].
  7. Circadian Clock and Subjective Time Perception: A Simple Open Source Application for the Analysis of Induced Time Perception in Humans, DOI10.5281/zenodo.1129596 [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  8. Kamil Kamiński i inni, Hydrogel bacterial cellulose: a path to improved materials for new eco-friendly textiles, „Cellulose”, 27 (9), 2020, s. 5353–5365, DOI10.1007/s10570-020-03128-3, ISSN 1572-882X [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  9. Ignacy Górecki i inni, The Impact of Harsh Stratospheric Conditions on Survival and Antibiotic Resistance Profile of Non-Spore Forming Multidrug Resistant Human Pathogenic Bacteria Causing Hospital-Associated Infections, „International Journal of Environmental Research and Public Health”, 20 (4), 2023, s. 2787, DOI10.3390/ijerph20042787, ISSN 1660-4601, PMID36833485, PMCIDPMC9956888 [dostęp 2023-10-21].
  10. About [online], Analog Astronaut Training Center [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  11. Agata Maria Kołodziejczyk, M. Harasymczuk, Educational and Scientific Analog Space Missions, IntechOpen, 25 stycznia 2022, ISBN 978-1-80355-079-4 [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  12. Agata Kolodziejczyk, ACT final presentation, 25-10-2017 [online], www.slideshare.net [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  13. Marta Bellon: Największy taki eksperyment w Europie. W Polsce powstaje kosmiczna baza. BusinessInsider.com, 2017-07-17. [dostęp 2021-04-05].
  14. W Polsce startuje największy kosmiczny eksperyment z udziałem analogowych astronautów. BusinessInsider.com, 2017-07-31. [dostęp 2021-04-05].
  15. „Pierwszą misją na Marsa będzie MISJA KOBIET” | dr Agata Kołodziejczyk, astrobiolożka. [dostęp 2023-10-21].
  16. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-10-21].
  17. wywiadowcy agata kołodziejczyk at DuckDuckGo [online], duckduckgo.com [dostęp 2023-10-21].
  18. Governance - UNIVERSEH [online], 20 stycznia 2023 [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  19. Advisory Board [online], World Research Centre, 22 marca 2021 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22] (ang.).
  20. International Astronautical Federation, IAF : Space Habitats Committee [online], www.iafastro.org [dostęp 2023-10-21] (ang.).
  21. Leadership [online], Valles Marineris, 22 marca 2021 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22] (ang.).
  22. Agata Kołodziejczyk [online], Digital University, 22 marca 2021 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-22].
  23. Obserwatorium Astronomiczne Królowej Jadwigi [online] [dostęp 2023-10-21] (pol.).
  24. Nagroda im. A. Rojszczaka [online], ksz-fnp.org, 4 sierpnia 2020 [dostęp 2021-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-04].
  25. Wiadomości - Uniwersytet Jagielloński [online], www.uj.edu.pl [dostęp 2023-10-21].
  26. Wybieramy Superbohaterkę 2017 "Wysokich Obcasów" [online], wysokieobcasy.pl, 16 marca 2018 [dostęp 2021-03-22].
  27. 100 kobiet 2022 roku. Lista „Forbes Women” [online], Forbes.pl [dostęp 2023-10-21] (pol.).
  28. Nominacje Polek do nagrody ONZ [online], www.pot.gov.pl [dostęp 2023-10-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj